بــــرش

اقتصاد دیجیتال چیست؟

اقتصاد دیجیتال (Digital Economy) که اقتصاد اینترنت (Internet Economy) هم نامیده می‌شود، اقتصادی است که بر پایه‌ تراکنش‌ها یا تعامل‌های اینترنتی گذاشته شده است. اقتصاد دیجیتال را می توان در سه سطح مورد بررسی قرارداد: سطح نخست مربوط به فناوری اطلاعات و ارتباطات است که نقش زیرساخت را برای اقتصاد دیجیتال ایفا می کند. شرکت هایی که ظهور و بروز آنها در عصر دیجیتال رخ داده است در سطح دوم قرار دارند و در سطح سوم، شرکت هایی قرار گرفته‌اند که پیش از عصر دیجیتال وجود داشتند و برای نوآوری و سودآوری بیشتر قصد مهاجرت به اقتصاد دیجیتال را دارند.

میترا جلیلی – ایران: وقتی صحبت از توسعه اقتصاد دیجیتال به میان می‌آید بیشتر مردم، چین را سلطان بلامنازع این موضوع می‌دانند ولی واقعیت این است که اگر بخواهیم نگاهی به 10 کشور برتر در حال توسعه اقتصاد دیجیتال بیندازیم، با وجود نفوذ فناوری در گوشه و کنار چین، این کشور از نظر شاخص توسعه اقتصاد دیجیتال، نه تنها رتبه نخست را ندارد بلکه حتی در جمع 5کشور برتر هم قرار نگرفته است. چین درحال حاضر به عنوان هشتمین کشور دارای اقتصاد دیجیتال برتر جهان شناخته می‌شود که در توسعه آن موفق بوده‌است، هرچند تلاش‌های چشمگیری برای تغییر این رتبه در سال‌های بعد دارد. یکی دیگر از بخش‌های جالب توجه تازه‌ترین گزارش‌ها درباره توسعه اقتصاد دیجیتال جهان، رشد سریع سنگاپور از نظر این شاخص است.

رشد 5برابری اقتصاد دیجیتال سنگاپور
روزنامه چاینادیلی در گزارش جدید خود آورده است: گزارش جدید IMDA نشان می‌دهد امریکا همچنان از نظر شاخص توسعه اقتصاد دیجیتال رتبه نخست جهان را به خود اختصاص داده و پس از آن، سنگاپور قرار گرفته است.
طبق این گزارش، اندازه اقتصاد دیجیتال سنگاپور طی 5 سال تقریباً دو برابر شده و در سال 2022 به 106 میلیارد دلار سنگاپور (77.7 میلیارد دلار امریکا) رسیده است که این رقم معادل بیش از 17 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور است. یکی از مهم‌ترین تأثیرگذاری‌های توسعه اقتصاد دیجیتال در این کشور، اشتغالزایی مناسب آن بوده به گونه‌ای که رشد قوی اقتصاد دیجیتال سنگاپور باعث ایجاد بیش از 200هزار شغل فناوری در سال گذشته شده که ناشی از وجود تقاضا در همه بخش‌هاست. سهم متخصصان فناوری به عنوان درصدی از کل اشتغال به 5.2 درصد در سال 2022 رسید که نسبت به 4.2 درصد در سال 2017 افزایش خوبی داشته است. این توسعه، زمینه‌ساز اشتغالزایی در بخش‌های دیگر هم شده که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. گسترش اقتصاد دیجیتال به پشتوانه پذیرش فزاینده فناوری‌های دیجیتال توسط شرکت‌ها صورت گرفته که به نوبه خود به رشد نیروی انسانی فعال در حوزه فناوری کمک کرده است.
بر اساس این گزارش، افزایش تقاضا برای نیروی انسانی فناوری به نفع کارگران محلی بوده است، به طوری که افراد محلی بیش از 70 درصد مشاغل فناوری در سنگاپور را تشکیل می‌دهند. این مشاغل دستمزد خوبی دارند که به طور قابل توجهی بالاتر از متوسط دستمزد سایر مشاغل است.
بر اساس گزارش جدیدی که توسط سازمان توسعه رسانه IMDA منتشر شد، اقتصاد دیجیتال سنگاپور به دو بخش اطلاعات و ارتباطات و دیجیتالی شدن تقسیم می‌شود. یک سوم اقتصاد دیجیتال توسط بخش اطلاعات و ارتباطات هدایت می‌شود، در حالی که دو سوم دیگر به دیجیتالی شدن در بخش‌های دیگر اقتصاد مربوط می‌شود.
در این گزارش آمده است که بخش اطلاعات و ارتباطات محرک کلیدی دیجیتالی شدن اقتصاد است و خدمات دیجیتالی مانند مخابرات، برنامه‌نویسی کامپیوتر و مشاوره فناوری اطلاعات، رایانش ابری، توسعه نرم‌افزار و همچنین تولید و توزیع محتوا و رسانه را ارائه می‌دهد.
بخش اطلاعات و ارتباطات سریع‌ترین رشد را در پنج سال گذشته به خود اختصاص داده است به گونه‌ای که رقم آن در سال 2022 به 33 میلیارد دلار سنگاپور (24.2 میلیارد دلار) رسیده که معادل 5.4 درصد از کل تولید ناخالص داخلی این کشور در 2022 است. این ارقام در سال 2017 حدود 19 میلیارد دلار سنگاپور (13.9 میلیارد دلار) بوده که معادل4.3 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور محسوب می‌شود.

چین به دنبال پیشتازی در توسعه اقتصاد دیجیتال
طبق گزارش IMDA، کشورهای بریتانیا، آلمان، هلند، ژاپن و فرانسه رده‌های سوم تا هفتم جدول توسعه اقتصاد دیجیتال جهان را به خود اختصاص داده‌اند و چین از نظر این شاخص در جایگاه هشتم جهان قرار گرفته است.
خبرگزاری شینهوا در تازه‌ترین گزارش خود آورده است: چین طی 10 سال گذشته و در بحبوحه توسعه شتابان اقتصاد دیجیتال جهانی، شاهد افزایش قابل توجهی در اندازه اقتصاد دیجیتال خود بوده است. این خبرگزاری به گزارشی که پیش از این، در مجمع اصلی کنفرانس جهانی اقتصاد دیجیتال 2023 در پکن منتشر شد، اشاره‌ای داشته و یادآور شده است که طبق این گزارش، از سال 2016 تا 2022، سهم اقتصاد دیجیتال در تولید ناخالص داخلی این کشور به اندازه 41.5 درصد افزایش یافته و آن را به موتور مهمی برای رشد و تحول پایدار تبدیل کرده است. ساخت جاده ابریشم دیجیتال به بخش مهمی از ابتکار کمربند و جاده و پیشرفتی برای همکاری‌های بین‌المللی آینده تبدیل شده و انتظار می‌رود که اقتصاد دیجیتال در آینده به حوزه جدیدی از همکاری‌های بین‌المللی و مسیر رقابتی جدید تبدیل شود.
چین همچنین بتازگی از طرح تقویت قدرت محاسباتی این کشور رونمایی کرده که خود، زمینه‌ساز توسعه سریع اقتصاد دیجیتال خواهد شد.
هدف چین، افزایش بیش از 30 درصدی توان محاسباتی این کشور تا سال 2025 است و برنامه‌ای جامع برای افزایش زیرساخت‌های دیجیتالی دارد که کلید شکوفایی اقتصاد دیجیتال این کشور و افزایش کیفیت صنایع گسترده است. با اجرای این طرح، چین در زمینه قدرت محاسباتی در سطح جهان، پس از ایالات متحده در رتبه دوم قرار خواهد گرفت. این موضوع خود زمینه‌ساز کاهش فاصله توسعه اقتصاد دیجیتال این کشور با امریکا خواهد بود. حال باید منتظر ماند و دید آیا چین می‌تواند ازنظر این شاخص از امریکا عبور کند یا خیر، البته محققان معتقدند به دلیل محدودیت‌های چین در زمینه پردازنده‌ها و ریزتراشه‌ها، پیشی گرفتن از ایالات متحده در زمینه قدرت محاسباتی تا سال 2025 برای چین تا حدی دشوار خواهد بود. «وو هکوان»، یک استاد دانشگاه در آکادمی مهندسی چین گفت که قدرت محاسباتی، موتور جدید اقتصاد دیجیتال است که با هدایت نوآوری، محرک رشد اصلی قدرت اقتصادی چین خواهد بود. به گفته وی، هر یوانی که در قدرت محاسباتی سرمایه‌گذاری می‌شود باعث رشد اقتصادی 3 تا 4 یوان در تولید ناخالص داخلی خواهد شد. ازسوی دیگر از آنجا که آموزش هوش مصنوعی به مقدار زیادی محاسبات نیاز دارد، تلاش برای گسترش عرضه قدرت محاسباتی، در میان رقابت جهانی برای رهبری هوش مصنوعی، از اهمیت زیادی برخوردار است.
او افزود: قدرت محاسباتی هوش مصنوعی در حال حاضر بیش از 25 درصد از کل قدرت محاسباتی چین را تشکیل می‌دهد. هدف طرح جدید چین افزایش قدرت محاسباتی هوش مصنوعی به 35 درصد تا سال 2025 است.
یانگ جی، رئیس شرکت مخابراتی چایناموبایل هم گفت: شرکت ما در حال ساخت بزرگ‌ترین مرکز محاسباتی هوش مصنوعی در آسیاست. گفتنی است پس از چین هم سوئیس و کره جنوبی در رده‌های نهم و دهم جدول10 کشور برتر از نظر شاخص در توسعه اقتصاد دیجیتال قرار گرفته‌اند.