با استارلینک دسترسی کاربران به اینترنت از کنترل دولتها خارج میشود؟
دنیای اقتصاد- آوا فلاح : شرکت اسپیسایکس که بهتازگی از موفقیت در ارسال نخستین پیامک ماهوارهای با همکاری تیموبایل به موبایلهای معمولی خبر داده بود، اعلام کرد که حالا میخواهد این قابلیت را در سطح جهانی گسترش داده و با سایر اپراتورها نیز همکاری کند. آنطور که به نظر میرسد پیشرفت این فناوری در آینده نزدیک به شکلی خواهد بود که دیگر به راحتی نمیتوان سدی در مسیر دسترسی مردم به آن گذاشت.
اینترنت ماهوارهای استارلینک همهگیر میشود
هفته گذشته شرکت اسپیسایکس طی بیانیهای مطبوعاتی اعلام کرد که با استفاده از ماهوارههای استارلینک Direct to Cell که حدودا یک هفته پیش به فضا پرتاب شدند، توانست نخستین پیامک موفقیتآمیز خود را از طریق اپراتور تیموبایل (T-Mobile) و به صورت دوطرفه به زمین ارسال و دریافت کند. اسپیسایکس قصد دارد سرویس ارسال پیامک در گوشی را در سال ۲۰۲۴ تکمیل کند و تا سال ۲۰۲۵ اینترنت ماهوارهای را به گوشیهای عادی بیاورد. در حال حاضر مشتریان T-Mobile میتوانند حتی در زمانی که آنتن ندارند، آنلاین بمانند. حال در صورت محققشدن این سرویس جدید و اجراییشدن آن در سطح کلان، پیامکها نیز از طریق ماهواره ارسال میشوند و دیگر نیاز به کابل مخابراتی نخواهد بود.
دریافت پیام بدون نیاز به دکل مخابراتی
هفته گذشته اسپیسایکس، شش ماهواره استارلینک با قابلیت Direct-to-Device را به فضا پرتاب کرد. این شرکت همچنین دوشنبه هفته گذشته طی بیانیهای مطبوعاتی اعلام کرد که توانسته نخستین پیامک موفقیتآمیز خود را از طریق اپراتور تی موبایل(T-Mobile) و به صورت دوطرفه به زمین ارسال و دریافت کند. نخستین پیامهای متنی نیز توسط دو موبایل معمولی با همراهی ماهواره، ارسال شده است. ماهوارههای استارلینک جدید با قابلیت Direct to Cell همراه یک موشک فالکون ۹ از مقر فضایی وندربرگ در کالیفرنیا به مدار زمینی پرتاب شدند. شرکت اسپیسایکس قصد دارد سرویس ارسال پیامک در گوشی را در سال ۲۰۲۴ تکمیل کند و تا سال ۲۰۲۵ اینترنت ماهوارهای را به گوشیهای عادی بیاورد. البته اسپیسایکس اعلام نکرد محتوای نخستین پیامک ارسالی با استارلینک Direct to Cell چه بوده است.
اما ایلان ماسک مدیر ارشد اجرایی این شرکت در یک پست در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت پیام ارسالی LFGMF۲۰۲۴ بوده است. اما به احتمال زیاد او در این باره شوخی کرده است. هدف اصلی این پروژه، ارائه اینترنت ماهوارهای به تلفنهای همراه معمولی است تا کاربران بتوانند حتی در زمانی که آنتن ندارند، آنلاین بمانند. شرکت تیموبایل که در این پروژه با اسپیس ایکس همکاری کرده است اعلام کرد که قصد دارد در سال ۲۰۲۴ ارسال پیامک را برای عموم راهاندازی کند و خدمات دیگری مانند پیامهای صوتی، اینترنت موبایلی و IoT (اینترنت اشیا) را نیز در سال ۲۰۲۵ به مشترکین خود ارائه دهد.
مایک سیورت، مدیرعامل تیموبایل، هنگام رونمایی Direct to Cell اظهار کرد که این فناوری مانند قرار دادن یک دکل مخابراتی در آسمان است. او در ادامه افزود: «این کار میتواند روزی مناطق بیآنتن در زمین را از بین ببرد و به مردم اجازه دهد که به راحتی با عزیزان خود در تماس باشند حتی اگر در وسط اقیانوس باشند.» البته اسپیسایکس تصمیم دارد تا با سایر اپراتورها در سطح جهان نیز همکاری کند. این شرکت در حال حاضر در سطح جهان با اپراتور Rogers در کانادا، Optus استرالیا، KDDI در ژاپن و برخی دیگر از اپراتورها همکاری خود را برای ارائه سرویس Direct to Cell آغاز کرده است.
دنیایی بدون نقطه کور
پس از آنکه اسپیسایکس اعلام کرد، پروژه ارسال پیامک را با موفقیت پشتسر گذاشته است. ایلانماسک اظهار کرد که با اجرایی شدن این قابلیت جدید، دیگر هیچ منطقه مردهای در دنیا وجود نخواهد داشت. البته نکته قابل توجه آن است که اسپیسایکس میخواهد چنین قابلیتی را روی موبایلهای عادی اجرایی کند تا تمام مردم دنیا بتوانند از این قابلیت جدید بهرهمند شوند و از آن استفاده کنند. در واقع دیگر برای ارسال پیامک و دسترسی به اینترنت ماهوارهای نیازی به موبایل خاصی نخواهد بود. ارسال پیامک ماهوارهای در حالی از سوی اسپیسایکس انجام شده که شرکتهای مختلف قصد دارند تلفنهای همراه هوشمند را بدون تغییر خاص در بخش نرمافزار و سختافزار، بهطور مستقیم به ماهوارهها وصل کنند. حالا در صورت محققشدن این قابلیت جدید و اجراییشدن آن در سطح کلان، پیامکها از طریق ماهواره ارسال میشوند و نیاز به کابل مخابراتی نیز نخواهد بود. در واقع کاربران برای استفاده از اینترنت ماهوارهای استارلینک روی گوشی، همچنین ارسال پیامک و ارتباط صوتی، نیازی به تغییر در سختافزار یا نرمافزار گوشی و حتی اپلیکیشن مخصوص هم نخواهند داشت. شش ماهواره جدید استارلینک که با قابلیت Direct to Cell در دوم ژانویه ۲۰۲۴ به فضا پرتاب شدهاند، نخستین ماموریت فضایی اسپیسایکس در سال جدید میلادی هستند. این ماهوارهها به اپراتورهای شبکه موبایل سراسر جهان اجازه میدهند دسترسی جهانی به ارسال پیامک، برقراری تماس و جستوجو در اینترنت روی خشکی، دریاچه یا آبهای ساحلی را فراهم کنند. این شرکت همچنین قصد دارد در سال جاری میلادی ۱۴۴ماموریت به مدار زمین انجام دهد. اسپیسایکس تصمیم دارد با ارسال نخستین دسته ماهوارههای مجهز به Direct to Cell این فناوری را در مدار زمین آزمایش کند تا بتواند در آینده دامنه فعالیت خود را از برجهای مخابراتی فراتر ببرد. در واقع قرار است سرویس فضا به موبایل با کمک نسل جدید ماهوارههای اینترنتی استارلینک تسهیل شود.
آنطور که استارلینک مدعی شده است، بهزودی تمام موبایلهای مبتنی بر فناوری ۴G میتوانند در هر جایی که آسمان وجود داشته باشد، به اینترنت ماهوارهای متصل شوند. در همین راستا نیز ماه گذشته ایلانماسک اظهار کرده بود که این یک پیشرفت بزرگ علمی در دنیا و قدم مثبتی است که باعث میشود هیچ منطقه مردهای در دنیا وجود نداشته باشد و مردم حتی در بیابان هم بتوانند بدون هیچمشکلی به اینترنت ماهوارهای وصل شوند؛ چون دیگر نیاز به کابل و اینترنت زمینی نخواهد بود.
اگرچه استارلینک با این سرویس میتواند اینترنت ماهوارهای را به گوشیهای عادی بیاورد و استفاده از آن هم نیاز به نصب هیچ پلتفرمی هم نداشته باشد، اما این ارائهدهنده خدمات ماهوارهای برای فعالیت در هر کشور باید مجوز فعالیت بگیرد؛ در غیر این صورت استفاده از آن غیرقانونی خواهد بود. این موضوع حتی در سایت جهانی استارلینک نیز قید شده است که استفاده از اینترنت ماهوارهای برای شهروندان هر کشور باید با مجوز دولت آن کشور همراه باشد. با تمام اینها از این موضوع چشمپوشی کرد که دیگر نمیتوان با پیشرفت روزبهروز تکنولوژی به راحتی مقابله کرد؛ تا جایی که کارشناسان و فعالان این حوزه معتقدند در نهایت دسترسی به اینترنت برای تمام مردم دنیا آزاد خواهد شد و دولتها در عمل نمیتوانند سد محکمی در برابر این روند بگذارند.