عرضه بلوکی سهام تپسی به شرکت گلرنگ قطعا رقبا را نگران خواهد کرد. ورود یک سرمایه‌گذاری بزرگ به یک تاکسی اینترنتی به طور حتم زمینه‌های رشد این استارتاپ را بیش از گذشته فراهم خواهد کرد و همین مساله می‌تواند رقبا را به تکاپو بیندازد. صادق فرامرزی عضو هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران در گفت‌و‌گو با «اکونگار» با اشاره به تاثیر عرضه سهام تپسی در بورس می‌گوید: سایر رقبا و از جمله اسنپ ممکن است در آینده به این حوزه وارد شوند.

او معتقد است: طبیعتا در بازار بزرگی که پیش رو داریم رقابت تپسی با دیگران احتمالا در آینده نزدیک جذاب‌تر خواهد شد و ممکن است این اتفاق برای اسنپ و سایر استارتاپ‌های این حوزه نیز بیفتد. کما اینکه همین امروز نیز سهامداران بزرگی این استارتاپ‌ها را دارند پشتیبانی می‌کنند. بنابراین فکر می‌کنم اضافه شدن تپسی به گلرنگ هم باعث توسعه گلرنگ خواهد شد و هم رشد تپسی را تا چند 10 برابر، آن هم در مدت زمان کوتاهی ایجاد خواهد کرد.

عرضه سهام تپسی در بورس و فروش بلوکی سهام آن چه اثری بر فعالیت این شرکت خواهد داشت؟

استارتاپ‌های متفاوت و محدودی می‌توانند سهام خود را در بورس عرضه کنند. در واقع به عنوان یک استارتاپ بزرگ و با اسکیل مورد پذیرش در بورس، تپسی نخستین عرضه استارتاپ‌ها در بورس محسوب می‌شود. همه می‌دانیم که با کمک ارکان مختلف در اقتصاد کشور این اتفاق افتاده است. از جمله خود دولت که به نظرم در این عرضه و واگذاری نقش داشت.

عرضه سهام تپسی اتفاق بسیار خوبی ست. در دنیا هم اینچنین است. یعنی استارتاپ‌ها و فین‌تک‌ها اگر نقطه خروج یا اگزیت نداشته باشند؛ سرمایه‌گذاری در آنها محدود و بی‌معنا می‌شود. اینکه شرکت‌های سرمایه‌گذار با مشکل اگزیت مواجه هستند در ایران بسیار اتفاق می‌افتد.

بنابراین عرضه سهام تپسی در بورس و خروج سرمایه‌گذار اولیه یک گام رو به جلو و موثر در بخش استارتاپ‌هاست و از آنجا که بورس نیز یک نهاد مالی پذیرفته شده در دنیاست این واگذاری از کانال بورس به لحاظ شفافیت ایجاد شده نیز مورد تایید است.

خرید سهام توسط شرکت گلرنگ را چطور ارزیابی می‌کنید؟

یکی از شواهد انقلاب صنعتی پنجم یا در مرحله انتقال چهارم به پنجم این است که شرکت‌های بزرگ صنعتی و غیر فین‌تک و غیر‌فناوری در بخش فناوری سرمایه‌گذاری می‌کنند چون معتقدند میزان رشد و بزرگ شدن این شرکت‌ها در مقیاس زمانی محدودی که پیش رو است با سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری به مراتب بیشتر از سرمایه‌گذاری‌های دیگری است که این شرکت‌ها در آن تخصص دارند. از سوی دیگر با اضافه شدن این محصولات، سرویس‌ها و خدمات به آنچه که این شرکت‌های صنعتی و تجاری دارند می‌توانند محصولات خود را نیز بهتر توسعه دهند.

گلرنگ هم در مسیری که پیشروی خود قرار داده مشخص است که این حوزه را هدف قرار داده است. پیشتر چند استارتاپ کوچک را خریداری کرده بود و در نهایت اقدام به خرید تپسی کرد. به نظرم تکمیل زنجیره‌ای که در گلرنگ می‌بینیم نشان از یک هدف بزرگ و مشخصی است که دارد و در آینده خواهیم دید که این شرکت نقش موثری در اقتصاد دیجیتال کشور خواهد داشت.

نقطه‌ای که خیلی از دوستان روی آن دست گذاشته بودند نحوه قیمت‌گذاری بود و مقایسه آن با اقتصادهای دیگر مثل اقتصاد ملک بنیان یا بانک بود. به نظر شما نحوه قیمت‌گذاری تپسی چه ایراداتی داشت؟

فین‌تک‌ها مخصوصا در حوزه فناوری در عصر حاضر از یک ضریب رشدی برخوردار هستند که سایر صنایع عمدتا از آن برخوردار نیستند. فناوری به این گونه است که ناگهان شرایط رشد نمایی آن در خیلی از صنعت‌ها به صورتی چشمگیر است که شرکت را دچار توسعه و فراگیری تخریب‌گرانه خیلی مشخصی می‌کند. این را در هیچ صنعتی نمی‌بینیم. همین مساله سبب می‌شود سرمایه‌گذاران غیر حوزه فناوری که این ریسک را می‌پذیرند و در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند، با سرمایه‌گذاری در حوزه‌های دیگر تفاوت آورده خواهند داشت. اما چرا این ریسک را می‌کنند؟ چون مدیریت ریسک انجام می‌دهند و می‌بینند ریسک سرمایه‌گذاری در چنین حوزه‌هایی جایزه بسیار بزرگ‌تری به همراه دارد. بنابراین من به مجموعه بزرگ گلرنگ بابت سرمایه‌گذاری در این حوزه تبریک می‌گویم.

شرایط جدید تپسی می‌تواند سایر رقبا را متاثر کند؟

طبیعتا در بازار بزرگی که پیش رو داریم رقابت تپسی با دیگران احتمالا در آینده نزدیک جذاب‌تر خواهد شد و ممکن است این اتفاق برای اسنپ و سایر استارتاپ‌های این حوزه نیز بیفتد. کما اینکه همین امروز نیز سهامداران بزرگی این استارتاپ‌ها را دارند پشتیبانی می‌کنند. بنابراین فکر می‌کنم اضافه شدن تپسی به گلرنگ هم باعث توسعه گلرنگ خواهد شد و هم رشد تپسی را تا چند 10 برابر آن هم در مدت زمان کوتاهی ایجاد خواهد کرد.