طبق آمار گمرک، ایرانیها گوشیهای ارزانقیمت را انتخاب کردند
آمارهای منتشرشده گمرک طی ۱۱ ماه سال جاری نشان میدهد ۱۳ میلیون گوشی با ارزش ۲.۵ میلیارد تومان وارد کشور شده است، که به صورت میانگین قیمت هر گوشی تلفن همراه حدود ۲۰۰ دلار برآورد میشود. موبایلهای این محدوده جزو گوشیهای ارزانقیمت به شمار میآیند. آمار واردات لپتاپ در همین دوره نیز عددی حدود ۲۳۰ میلیون دلار بوده است.
طبق آمارهای منتشرشده در ۱۱ ماه سال جاری، آمار واردات گوشی تلفن همراه با کد تعرفه ۸۵۱۷۱۳۹۰ معادل ۲ میلیارد و ۵۶۰ میلیون دلار بوده که بر اساس اعلام گمرک این عدد برای واردات ۱۳ میلیون گوشی تلفن همراه صرف شده است.
با توجه به همین آمارها، میانگین قیمت هر گوشی تلفن همراه حدود ۲۰۰ دلار است که میتوان گفت طیف غالب این گوشیها به محصولات پایینرده اختصاص دارد. گوشیهای میانرده قیمتی از حدود ۳۰۰ دلار تا ۶۰۰ دلار را شامل میشوند و گوشیهای بالارده و پرچمدار نیز بالای ۶۰۰ دلار قیمت دارند. بر همین اساس میتوان گفت تمایل خرید در ایران بیشتر به سمت گوشیهایی با قیمت کمتر از ۱۰ میلیون تومان بوده است.
آماری که برای اجزا و قطعات تلفن همراه منتشر شده حدود ۳۱ میلیون دلار است. این آمار نشاندهنده واردات قطعات برای تولید به صورت CKD و SKD است که بیشترین حجم آن با ارزش ۲۵ میلیون دلار به گوشی تلفن همراهِ دارای صفحه کلید غیرلمسی اختصاص دارد. البته مشخص نیست واردات این قطعات صرف تولید محصولات ایرانی خواهد شد یا بر اساس آنچه در مورد گوشیهای نوکیا منتشر شد به تولید جعلی با برندهای جهانی اختصاص خواهد یافت.
مبنای نامشخص ارزش دلار
در آمارهایی که برای واردات گوشی تا اسفندماه امسال منتشر شده به نظر میرسد ارزش ریالی دلار معادل ۲۸۵۰۰ تومان در نظر گرفته شده است که مبنای این محاسبه روشن نیست. این عدد در حالی است که اعلام شده است واردات گوشی تلفن همراه با عرض نیمایی با قیمت ۴۲ هزار تومان برای هر دلار انجام میشود. دلار نیمایی نیز با توجه به قوانینی مانند سقف و سابقه، هزینه کارمزد انتقال میان صرافیهای مختلف و خرید دلار در از بازار آزاد برای واردات، نسبت به آنچه در محاسبات گمرک آمده است ارزش (یا هزینه) ریالی بسیار بالاتری دارند.
آمار ضعیف لپتاپها و سرورها
آنچه در آمار واردات ۱۱ ماه جلب توجه میکند کاهش حجم واردات لپتاپ است که با کد تعرفه ۸۴۷۱۳۰۲۰ به لحاظ عددی تنها ۲۳۲ میلیون دلار است. اگر قیمت متوسط هر دستگاه لپتاپ را حدود ۵۰۰ دلار در نظر بگیریم، آمار واردات لپتاپ در سال جاری کمتر از ۵۰۰ هزار دستگاه بوده است. باید در نظر داشت که با توجه به افزایش نجومی قیمتها در بازار رایانه و کاهش قدرت خرید کاربران، حجم چشمگیری از تقاضای مصرفکنندگان به سمت دستگاههای استوک و دست دوم متمایل شده است.
آمار واردات سرورها اوضاع بهتری در مقایسه با سایر تجهیزات رایانهای دارد با این حال این عدد هم همچنان رشد محسوسی را نشان نمیدهد. به این معنی که اگر فرض را بر محدوده قیمت ۵ هزار دلار برای هر سرور قرار دهیم که شامل گروهی از ارزانترین سرورهاست، تنها ۳۲ هزار دستگاه سرور وارد کشور شده است. اگر توسعه هوش مصنوعی و تقاضای بالای پردازشی کاربردهای مرتبط با یادگیری ماشین و هوش مصنوعی را در نظر بگیریم، خواهیم دید آمار واردات سرور حتی میتواند نگرانکننده باشد.
سایر قطعات رایانه
آمار واردات پردازنده در کشور تا حدودی امیدوارکننده است. این گروه ۱۳۵ میلیون دلار از ارزش کل واردات را به خود اختصاص دادهاند، البته مشخص نیست حجم غالب نوع پردازندههایی که وارد کشور شده به کدام گروه تعلق دارد. به طور معمول پردازندههای زیر ۳۰۰ دلار در گروه ارزانقیمت، ۳۰۰ تا ۵۰۰ دلار میانرده، ۵۰۰ تا هزار دلار پردازندههای بالارده و بالای هزار دلار به پردازندههای پیشرفته و پرچمدار اختصاص دارد.
در آمار واردات ۱۱ ماه سال جاری میتوان به موارد دیگری در حوزه فناوری اطلاعات نیز اشاره کرد. طی این مدت حدود ۳ میلیون دلار به واردات ماوس و کیبورد اختصاص پیدا کرده است. ارزش واردات مادربوردها نیز حدود ۹۰ میلیون دلار است. برای مادربوردها نیز میتوان دستهبندی زیر ۱۰۰ دلار، ۱۰۰ تا ۳۰۰ دلار و ارزشهای بالاتر را در نظر گرفت.