دنیای اقتصاد : در سومین هفته از اردیبهشت ماه نیز مسوولان همچنان درباره تولید داخلی موبایل صحبت می‌کنند؛ وزیر ارتباطات در حاشیه جلسه هیات دولت از الزام تولیدکنندگان به تولید محصولات قابل رقابت با نمونه‌های خارجی می‌گوید. از طرف دیگر فعالان بازار از واردکنندگان گرفته تا فروشندگان موبایل دیدگاه‌های متفاوتی به وضعیت فعلی عرضه، تقاضا و تغییرات قیمتی در بازار دارند.
بازار موبایل همچنان بی‌ثبات است
برخی از آنها معتقدند که قیمت‌ها از ابتدای سال جاری تاکنون تغییری نداشته و به اعتقاد برخی دیگر بازار موبایل در این بازه زمانی به‌طور متوسط با ۱۰ درصد افزایش قیمت مواجه شده است. این در حالی است که طی هفته جاری گزارش‌هایی از عدم نوسان در بازار گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار به دلیل سیاست تخصیص ارز نیمایی به این نوع موبایل‌ها منتشر شد.

احتمال ممنوعیت تبلیغ آی‌فون
عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در حاشیه جلسه هیات دولت درباره تولید داخلی موبایل اظهارنظر کرده و گفته است: «در تلاشیم بخشی از نیاز کشور را از طریق تولید داخل تامین کنیم، بنابراین تولیدکننده‌ها باید محصولی را تولید کنند که قابل رقابت با نمونه‌های خارجی باشد؛ چرا که نیاز مردم، استفاده از تلفن همراه با کیفیت و با قیمت مناسب است.» این سخنان در حالی مطرح می‌شود که هنوز پرونده تولید گوشی‌های تقلبی تعیین تکلیف نشده و پرداخت تسهیلات به ۱۰۰ تولیدکننده نیز محل ابهام است.

همچنین کارشناسان معتقدند که پروژه تولید داخلی تلفن همراه یک پروژه یک شبه نیست و باید به مرور در یک فرآیند چند ساله پیاده‌سازی شود. از سوی دیگر، ممنوعیت واردات آی‌فون نه تنها رفع نمی‌شود؛ بلکه هر بار جدی‌تر از قبل می‌شود و شکل جدیدی به خود می‌گیرد. تا جایی که برخی از فعالان اقتصادی در جلسه اخیر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز خواستار توقف تبلیغات پنهان برخی اقلام لوکس ممنوعه از جمله آی‌فون در رسانه‌های رسمی شدند. به اعتقاد آنها، این تبلیغات به صورت غیرمستقیم ذائقه مصرف‌کننده را تغییر می‌دهد و به سمت کالای خارجی متمایل می‌شود.

علاوه بر این، در این هفته گزارش‌هایی از عدم نوسان یا نوسان محدود در قیمت موبایل‌های زیر ۶۰۰ دلار هم منتشر شد و آن را در نتیجه واردات این نوع از موبایل با ارز نیمایی اعلام کردند. اما واردکنندگان و فروشندگان موبایل دیدگاه متفاوتی نسبت به این موضوع دارند؛ به اعتقاد برخی از آنها در کل بازار موبایل از ابتدای سال جاری تاکنون نوسان و تغییرات قیمتی نداشته است، اما برخی دیگر از افزایش ۱۰ درصدی قیمت‌ها در این بازار نسبت به پایان سال گذشته می‌گویند.

محمدرضا عالیان، دبیر کنگره موبایل، در واکنش به انتشار اخباری درباره عدم نوسان در قیمت گوشی‌های کمتر از ۶۰۰ دلار به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «اینکه در حال حاضر نوسان قابل توجهی در قیمت انواع موبایل دیده نمی‌شود، به تقاضای کم و موجودی کافی کالا برمی‌گردد. همچنین فعالان بازار با استفاده از ذخیره دو تا سه میلیونی کالا و عرضه آنها به بازار از نوسان قیمت جلوگیری کرده‌‌اند.»

پیش‌بینی افزایش قیمت از اواخر خرداد
در حالی‌که محمدرضا عالیان از تقاضای کم و کنترل قیمت‌ها در بازار موبایل می‌گوید، به اعتقاد یک فروشنده موبایل زمانی می‌توان از رکود در بازار موبایل صحبت کرد که قیمت‌ها کاهش یابد. او با بیان این مطلب به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «در حال حاضر بازار موبایل نه تنها کاهش قیمت نداشته؛ بلکه از ابتدای سال تاکنون حدود ۱۰ درصد افزایش قیمت هم داشته است.» او در بخش دیگری از صحبت‌های خود تقاضا در بازار موبایل را نسبت به اواخر سال گذشته مقایسه می‌کند و معتقد است که تغییر قابل توجهی در این زمینه ایجاد نشده است. البته به گفته او تقاضا برای برخی کالاهای آی‌تی از جمله تبلت افزایش هم یافته است. این در حالی است که محمدرضا عالیان، دبیر کنگره موبایل ایران با بیان اینکه هر ساله تقاضا در بازار موبایل از اواسط فروردین تا اواخر خرداد ماه کم می‌شود، می‌گوید: «با توجه به اینکه از ابتدای سال تاکنون تقریبا ۸۰ درصد از متقاضیان نتوانستند ارز واردات بگیرند، احتمال اینکه از اواخر خردادماه ذخیره کالاها در بازار کاهش یابد و از این زمان به بعد، بازار موبایل با چالش قیمت مواجه شود، وجود دارد.»

اختلاف واردکنندگان و فروشندگان
از ابتدای سال تاکنون واردکنندگان همواره از محدودیت در ثبت سفارش و تخصیص ارز گله کردند و به گفته آنها تداوم این وضعیت بازار موبایل را با کمبود عرضه و افزایش قیمت مواجه خواهد کرد. این در حالی است که فروشنده‌های موبایل دیدگاه متفاوتی دارند و اعتراض واردکنندگان به عدم تخصیص ارز را قابل قبول نمی‌دانند. در این زمینه یک فروشنده موبایل به «دنیای اقتصاد» توضیح می‌دهد: «اینکه واردکنندگان از محدودیت عرضه و کمبود کالا به دلیل تخصیص ارز صحبت می‌کنند، درست نیست، زیرا من به عنوان یک فعال بازار از عرضه کالاها در بازار خبر دارم و مشکل و کمبودی در این زمینه وجود ندارد. حتی به نظر می‌رسد که واردکنندگان عرضه را به‌گونه‌ای مدیریت می‌کنند که قیمت‌ها در بازار موبایل کاهش پیدا نکند.»

به اعتقاد او اگر بازار موبایل رکود داشته باشد، فروشنده‌ها مجبور به فروش محصولات حتی به قیمت ضرر برای جبران هزینه‌های خود می‌شوند که در حال حاضر وضعیت بازار این‌گونه نیست. این فروشنده در پاسخ به صحبت‌های برخی از فعالان مبنی بر اینکه موبایل افزایش قیمت نداشته و نوسانی در این بازار وجود ندارد، از افزایش قیمت آی‌فون ۱۳ از ۳۴ میلیون تومان در سال گذشته به ۴۳ میلیون تومان در سال جاری می‌گوید.

اما برخی از فعالان بازار عدم نوسان قیمت در گوشی‌های زیر ۶۰۰ دلار را تایید می‌کنند و نوسانات موبایل‌های بالای ۶۰۰ دلار را تحت تاثیر تخصیص ارز حاصل از صادرات برای واردات آنها را طبیعی می‌دانند. مهدی عبقری، دبیر سابق انجمن واردکنندگان موبایل در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» نه تنها عدم نوسان قیمت موبایل‌های زیر ۶۰۰ دلار را تایید می‌کند؛ بلکه به اعتقاد او در کل بازار موبایل از ابتدای سال تاکنون افزایش یا نوسان قیمت رخ نداده است. البته عبقری در ادامه صحبت‌های خود از افزایش ۵ درصدی نرخ ارز نیمایی از ابتدای سال و تاثیر آن بر قیمت موبایل‌های زیر ۶۰۰ دلار می‌گوید و معتقد است که به غیر از این موضوع، افزایش قیمت دیگری در بازار این نوع موبایل رخ نداده است.

دبیر سابق انجمن واردکنندگان موبایل نوسانات موبایل‌های بالای ۶۰۰ دلار را تحت تاثیر تخصیص ارز حاصل از صادرات برای واردات آنها طبیعی می‌داند. با این اوصاف، به نظر می‌رسد واردکنندگان همچنان از عدم تخصیص ارز و کمبود کالا در بازار موبایل می‌گویند؛ تا جایی که تشدید کمبود کالا و افزایش قیمت جدی را در این بازار پیش‌بینی می‌کنند. اما در مقابل فروشندگان از اوضاع مساعد عرضه در بازار موبایل صحبت می‌کنند و به اعتقاد آنها واردکنندگان کالاها را به صورت کنترل شده وارد بازار می‌کنند تا مانع از کاهش قیمت شوند.