هوش مصنوعی؛ تعیین‌کننده برندگان آینده صنعت تکنولوژی
شرکت انویدیا با رهبری بازار تراشه‌های هوش مصنوعی می‌تواند پادشاه آینده صنعت تکنولوژی باشد. با این حال اما بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان معتقدند این نگاه ساده‌انگارانه‌ای نسبت به آینده صنعت تکنولوژی است، چون حالا بازیگران دیگری هم در تلاش برای سهم‌گیری از بازار رو به رشد هوش مصنوعی هستند و می‌توانند در زمانی نه چندان دور به رقیبی جدی برای انویدیا تبدیل شوند.
تراشه‌های بلک‌ول انویدیا برای این شرکت برتری و کنترل بیشتری بر اکوسیستم هوش مصنوعی به همراه می‌آورند؛ همزمان شرکت کانادایی D-Wave Quantum که در زمینه رایانش کوانتومی فعالیت می‌کند، شاهد رشد سهام خود بر اساس افزایش درآمدش بود و نه فروش معمول؛ امنیت سایبری همچنان با مشکلات مختلف و تازه ناشی از رونق هوش مصنوعی دست و پنجه نرم می‌کند و البته اپل هم درگیر فروش ضعیف گوشی‌های آی‌فون خود است.
تعریف تازه غول‌های تکنولوژی از دارایی
این روزها در دنیای تکنولوژی این جمله زیاد شنیده میشود: «کسی که کنترل تراشه‌های هوش مصنوعی را به دست می‌گیرد، جهان را هم کنترل می‌کند.» در واقع برای هر شرکتی که می‌خواهد در حوزه هوش مصنوعی قدم جدی و بزرگی بردارد، دسترسی به تراشه‌های هوش مصنوعی (GPUها) و به خصوص آنهایی که توسط انویدیا به عنوان شرکت تامین‌کننده پیشرو ساخته شده‌اند، بسیار حیاتی به نظر می‌رسد. درست به همین دلیل هم هست که تحلیلگران شرکت‌ها را بسته به تعداد تراشه‌های هوش مصنوعی که در اختیار دارند، به دو دسته غنی از تراشه هوش مصنوعی و فقیر از آن تقسیم می‌کنند. با این اوصاف است که مدیران شرکت‌های تکنولوژی به انبار‌های بزرگ تراشه خود می‌بالند. حاکمیت انویدیا بر بازار تراشه‌های هوش مصنوعی باعث شده است که ارزش بازار این شرکت به بیش از دو تریلیون دلار برسد. انتظار می‌رود در آخرین گزارش مالی شرکت انویدیا که در همین هفته قرار است منتشر شود، این شرکت شاهد رشد درآمد سالانه بیش از ۲۰۰ درصدی خود باشد.
GPUها کارهای محاسباتی مورد نیاز برای آموزش و کار با مدل‌های بزرگ هوش مصنوعی را انجام می‌دهند. با این حال، به طرز عجیبی این همان هدفی نیست که این تراشه‌ها برای آن طراحی شده‌اند. GPU مخفف واحد پردازش گرافیکی است، چون چنین تراشه‌هایی در ابتدا برای پردازش گرافیک بازی‌های ویدئویی طراحی شده بودند. این از خوش‌شانسی و اقبال انویدیا بود که به خوبی تشخیص داد که می‌توان این تراشه‌ها را برای انجام محاسبات و کارهای سنگین هوش مصنوعی تغییر کاربری داد و استفاده کرد.
بلندپروازی‌های بازیگران کوچک
به این ترتیب هنوز برای تصمیم‌گیری درباره برندگان این رقابت خیلی زود است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که شرکت بزرگ AMD هم فرصت‌های خوبی پیش‌روی خود دارد و تاکید می‌کنند که این شرکت می‌تواند به عنوان دومین منبع تولید و عرضه تراشه‌های هوش مصنوعی جای پای خود را در این حوزه سفت کند. این در حالی است که خرید تراشه‌سازهای آنالوگ مانند Macom Technology Solutions، Lattice Semiconductor، Allegro MicroSystems و Impinj که ارزش آنها افت کرده، گزینه دیگری برای برندگان احتمالی خواهد بود. احتمالا سهام این شرکت‌ها در سال‌های ۲۰۲۶ و ۲۰۲۷ عملکرد خوبی خواهند داشت.
یک کارشناس حوزه تراشه معتقد است که در بازار تجهیزات تراشه، رشد در گروه بازار نوظهوری نهفته است که هوش مصنوعی آن را پیش می‌راند، چون این روزها بیشترین بودجه تحقیق و توسعه در شرکت‌های تراشه‌سازی معطوف به این حوزه است و اساسا تراشه‌های هوش مصنوعی به یک دارایی کلیدی برای دولت‌ها هم تبدیل شده‌اند. درست به همین دلیل هم هست که رقابت برای ساخت و راه‌اندازی کارخانه‌های تراشه‌سازی در میان کشورهای مختلف بالا گرفته است و از آنها به عنوان عاملی برای تثبیت قدرت خود در آینده نه چندان دور یاد می‌کنند. در همین راستا است که شرکت‌های نه چندان شناخته شده مانند Onto Innovation و Camtek که هر دو سازنده تکنولوژی‌هایی به نام بسته‌بندی سه‌بعدی تراشه هستند، این روزها به‌شدت مورد توجه تولیدکنندگان بزرگ تراشه‌های هوش مصنوعی مخصوص دیتاسنترها قرار گرفته‌اند. هر چند این تکنولوژی هنوز در مراحل اولیه است، اما انتظار می‌رود در سال‌های آینده ارزش افزوده قابل‌توجهی برای تولیدکنندگان تراشه به همراه داشته باشد. در بازار رقابتی هوش مصنوعی، سخت‌افزار در مقابل نرم‌افزار برنده است؛ چون در حال حاضر، زمان ایجاد زیرساخت‌های اولیه مورد نیاز برای برنامه‌های کاربردی است.
حوزه بسیار جدید محاسبات کوانتومی این روزها آن‌قدر درآمد کمی دارد که شاید به نظر برسد اهمیتی ندارد که یک شرکت در این زمینه چه گزارشی می‌دهد. بنابراین همان‌طور که شرکت کانادایی D-Wave Quantum صبح دوشنبه این هفته در گزارشی از رشد درآمد فصلی خود برای نهمین فصل متوالی خبر داد. به این ترتیب به نظر می‌رسد این شرکت هم مانند شرکت‌های رقیبش خیز جدی برای ورود به فهرست بزرگان صنعت تکنولوژی برداشته است؛ فهرستی که در آینده نزدیک آبستن تغییر است.
موقعیت متزلزل اپل
به این ترتیب حالا به نظر می‌رسد فهرست بزرگان صنعت تکنولوژی به تدریج دستخوش تغییرات مهمی بشود و احتمالا اپل در این میان بیشترین تغییر را تجربه خواهد کرد. با وجود گزارش مالی مثبت اپل در ماه جاری که باعث افزایش سهام این شرکت شد، افت چشمگیر فروش گوشی‌های آی‌فون آن همچنان یکی از نگرانی‌های اصلی تحلیلگران بازار است. جان وین، تحلیلگری که به نتایج یک نظرسنجی از روند فروش اپراتورهای مخابراتی اشاره کرد، معتقد است فروش آی‌فون ۱۵ در ماه آوریل مطابق با انتظارات فروشگاه است. مدل‌های گران‌تر آی‌فون ۱۵، یعنی پرو و پرو مکس نسبتا راضی‌کننده بودند، اما مدل‌های پایه همچنان با افت فروش مواجه بودند. فروش گوشی‌های آی‌فون در ایالات متحده در ماه آوریل کاهش ماهانه ۲۱ درصدی و کاهش سالانه ۱۴ درصدی داشته است. علاوه بر این‌ها، اظهارات اخیر اپل درباره اینکه انتظار دارد کل درآمد در این فصل افزایش کمی داشته باشد، به این معنی است که فروش آی‌فون در این فصل به‌طور جدی کاهش خواهد یافت.
البته نباید فراموش کرد که درگیری و مشکلات اپل برای فروش آی‌فون‌های سری ۱۵ موضوع تازه‌ای نیست و دیگر حالا هیچ‌کس به اندازه‌ای که نوع هوش مصنوعی به‌کار رفته در آی‌فون ۱۶ اهمیت دارد، به آن مسائل اهمیت نمی‌دهد. شاید سوال جالب‌تر این باشد که آیا اخبار جدید هوش مصنوعی مانند شایعه همکاری اپل با اوپن ای‌آی (شرکت سازنده چت جی‌پی‌تی)، منجر به ارائه خدماتی برای آی‌فون میشود که در نهایت از اهمیت رشد فروش هر واحد از محصولات سخت‌افزاری را برای این شرکت کمرنگ و بی‌اهمیت کند. با این اوصاف باید تا ماه آینده میلادی منتظر ماند تا در کنفرانس توسعه‌دهندگان اپل در سانفرانسیسکو همه‌چیز مشخص شود.