زیر و بم دوربینهای تشخیص چهره در فضای تازه دانشگاهها
دوربینهایی که برای تشخیص چهره استفاده میشوند به تازگی در برخی از مراکز عالی آموزشی افزایش پیدا کرده و شرایطی تازه در این مراکز به وجود آوردهاند. این دوربینها که با هدف تشخیص چهره از آنها استفاده میشود یا از نوع دوربینهای نظارتی هستند یا دوربینهایی که سابقاً در کنترل کیفیت محصولات شرکتها استفاده میشدند و کاربرد صنعتی داشتند. الگوریتم دوربینهای تشخیص چهره و برنامهنویسی آنها یکی از معدود مواردی است که در ایران میتواند انجام شود و قسمتهای سختافزاری این دوربینها عمدتاً وارداتی است و از معمولاً از شرق آسیا تأمین میشوند.
دوربینهای صنعتی و نظارتی طیف وسیعی از کیفیت را در بر میگیرد و تشخیص چهره یا تشخیص هویت موردی است که به دلیل اهمیت بالای سرعت و کیفیت، از دوربینهای باکیفیتتری با نقطه زوم بالا استفاده میشود. ورود این دوربینها به برخی از مراکز آموزش عالی که به تازگی عملیاتی شده نشان میدهد گستره پیشرفت تکنولوژی تمام نقاط را مورد هدف قرار داده و امروزه رصد تخلفات افراد سریعتر از آن چیزی که تصور میشد انجام میدهد.
حمید کاروانپور از واحد بازرگانی شرکت نوین ایلیا صنعت به عنوان تأمینکننده قسمت سختافزاری دوربینهای تشخیص هویت دانشگاه علوم و تحقیقات معتقد است به دلیل واردات دشوار سختافزار دوربینهای صنعتی از اروپا که به منظور تشخیص هویت نیز از آن استفاده میشود، کشورهای آسیای شرقی در اولویت قرار دارند.
کاروانپور درباره نحوه کارکرد دوربینهای تشخیص چهره به برنامهنویسی این دوربینها اشاره کرد و گفت: دوربینهای صنعتی با برندهای مختلفی در بازار وجود دارد که شرکتهای متفاوتی آنها را تهیه میکنند. نکته قابل توجه این است که قسمت سختافزاری این دوربینها قابل وارد کردن است اما قسمت نرمافزاری یا برنامهنویسی این دوربینها با شرکت تأمینکننده است که میتواند به شکلی برنامهنویسی کند که کار تشخیص چهره را نیز انجام دهد.
طبق گفته او: دوربینهای مورد نظر تصاویر خام تهیه میکند، برای پردازش این تصاویرخام نیاز به کدنویسی است تا ویدئوی با کیفیتی در دسترس قرار بگیرد. سیستم با استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی که به کمک برنامهنویسی میآید به نوعی آموزش میبیند که چهرهها را باید تشخیص دهند یا ماشینها را رصد کنند. تشخیص چهره توسط دوربینهای صنعتی تنها توسط آموزشهایی که در اختیار سیستم قرار میگیرد محقق خواهد شد. برای دوربینهای تشخیص چهره از دو مدل دوربین استفاده میشود. سرعت تصویربرداری به مکانی که در آن میخواهد استفاده شود بستگی دارد. دوربینهای نظارتی که در خانهها استفاده میشود و کیفیت تصویر و فریم در آن پایین است اما در مکانهایی که احتیاج به امنیت و سرعت بالاتری است، از دوربینهای صنعتی استفاده میشود و به مراتب کیفیت بالاتری دارد. دقتی که به صورت کلی بیشتر برای دوربینهای تشخیص چهره استفاده میشود، دو مگاپیکسل و پنج مگاپیکسل استفاده میشود. به صورت کلی دو دسته دوربین داریم که دوربینهای نظارتی و الگوریتمهای تشخیص چهره را میتوان در آن پیاده کرد.
کاروانپور درباره بازار این دوربینها گفت: در ایران توان ساخت سنسور و برد اصلی دوربینهای صنعتی وجود ندارد و قابلیت تهیه نسخه ایرانی آن ممکن نیست. برخی شرکتها این دوربینها را از آلمان وارد میکنند اما نسخههای چینی آن به مراتب بیشتر است. یک مدل دوربین دیگر که قابل توجه است، دوربینهای اسمارت است و نیازی به برنامهنویسی ندارد و از این دوربینها به صورت یک پکیج کامل استفاده میشود. نکته قابل توجه دیگر، خرید این دوربینها توسط ایران است به دلیل تحریمها با واسطه خریداری میشود ارتباط مستقیم با کمپانی برقرار نمیشود.
قسمت دشوار دوربینهای تشخیص چهره برنامهنویسی آن است
محمد سوادکوهی، مدیر فروش هلدینگ زرین دیدهبان صنعت که دوربینهای نظارتی دانشگاههای شریف وامیرکبیر را تأمین کرده است، برنامهنویسی این دوربینها را از مهمترین نکات در مرحله اجرا میداند.
محمد سوادکوهی در ابتدا بیان کرد: دوربینها قبل از اینکه برای تشخیص چهره، تشخیص هویت و یا کنترل کیفیت در صنایع مختلف اعم از کنترل ترافیک، اتوماسیون صنعتی، میکروسکوپی، پزشکی، VAR و.. مورد استفاده قرار بگیرند، هرکدام کاربرد به خصوصی دارند و با توجه به آن خصوصیات، اهداف افراد برای استفاده از آن مورد توجه قرار میگیرند. عمدتاً دوربینهایی که برای این منظور استفاده میشوند دوربینهای صنعتی هستند که علاوه بر پروژههای تشخیص هویت، برای کنترل کیفیت شکل ظاهری از آنها استفاده میشود و باتوجه به نوع نهادی که نیازمند دوربین صنعتی هستند، درجه کیفیت دوربینها تعیین خواهد شد. پس بنابراین میزان سرعت و دقت این دوربینها را نیازهای شرکتهای درخواستکننده مشخص خواهند کرد.
طبق گفته او: دوربینی با کارایی مختص تشخیص چهره وجود ندارد و عمدتاً دوربینهایی که برای این منظور استفاده میشوند دوربینهای صنعتی هستند که قبل از به میان آمدن هدف تشخیص هویت، برای کنترل کیفیت از آنها استفاده میشد و باتوجه به نوع شرکتی که نیازمند دوربین صنعتی بودند، درجه کیفیت دوربینها تعیین میشد. پس بنابراین میزان سرعت و دقت این دوربینها را شرکتهای درخواستکننده مشخص میکردند.
او در نهایت گفت: نکته دوربینهایی که برای تشخیص هویت استفاده میشوند با دوربینهای دیگر، برنامهنویسی آن دوربینها است. تهیه قسمتهای سختافزاری دوربین با واردات و تهیه بخشی از آن در ایران، موضوعی است که ممکن است به راحتی فراهم شود اما مهندسی که باید برنامهنویسی آن دوربین را با هدف تشخیص چهره انجام دهد قسمت دشوار ماجرا است که معدود برنامه نویسی توانایی انجام چنین کاری را دارند. وارد کردن این دوربینها از شرق آسیا به مراتب راحتتر است پس باتوجه به تحریمها نسخههای چینی این دوربینها در بازار نسبت به بقیه برندها بیشتر دیده میشود. البته قابل توجه است که بسیاری از این برندها نمایندگی قانونی در ایران ندارند و بیشتر فعالیتها به دست شرکتهای بازرگانی انجام میشود.