گزارش مککنزی در خصوص ارزشآفرینی هوش مصنوعی برای کسبوکارها
سازمانها در رقابت تنگاتنگی برای بهکارگیری هوش مصنوعی مولد هستند که یکی از مهمترین نوآوریهای تکنولوژیک در یک یا چند نسل اخیر است. در واقع تنها در طول یک سال و نیمی که از زمان معرفی چت جیپیتی میگذرد- و در همین مدت جهانی را که میشناختیم به کلی تغییر داده است- ۶۵ درصد از سازمانها بهطور مداوم و منظم از آن بهره گرفتهاند. این آمار از بررسیهای انجام شده توسط موسسه تحقیقاتی و مشاورهای معتبر مککنزی به دست آمده است. این میزان در مقایسه با آماری که ۱۰ماه پیش موسسه مککنزی در این زمینه منتشر کرده بود، افزایش حدود دو برابری داشته است. با نگاهی به آینده، انتظارات و پیشبینیها افزایش مییابند.
اکثر شرکتکنندگان در این بررسی پیشبینی میکنند که هوش مصنوعی مولد به ایجاد تحولی چشمگیر یا انقلابی در صنایع آنها منجر خواهد شد. الکس سینگلا، شریک ارشد و یکی از رهبران جهانی بخش هوش مصنوعی مککنزی به نام QuantumBlack، در این مورد میگوید: «در سال ۲۰۲۴ هوش مصنوعی دیگر یک پدیده جدید و نوظهور نیست. دیگر ابهامی درباره پتانسیل این تکنولوژی وجود ندارد و در حالی که اغلب سازمانها هنوز در مراحل اولیه تجربه خودشان با هوش مصنوعی مولد قرار دارند، ما عکس گرفتن با اقدامات انجام شده و نشدهمان را آغاز کردهایم و این نسل به خوبی ارزش این تکنولوژی را درخواهد یافت.»
رشد سریع سرمایهگذاری
نیمی از شرکتکنندگان در تحقیقات مککنزی اعلام کردند که سازمان متبوعشان از هوش مصنوعی در بخشهای تجاری خود بهره گرفته است و ۶۷ درصد از آنها انتظار دارند که تا سه سال آینده سرمایهگذاری سازمانشان در هوش مصنوعی افزایش چشمگیری پیدا کند. بیشترین افزایش در بهکارگیری هوش مصنوعی مربوط به خدمات حرفهای است و دستکم امروزه هوش مصنوعی مولد اغلب در بخشهای بازاریابی و فروش (برای تولید محتوا، شخصیسازی و افزایش فروش)، توسعه محصول و خدمات (برای توسعه طراحی، ادبیات علمی و مرور تحقیقات) و بخش آیتی (برای پشتیبانی چتباتها، مدیریت داده، رسیدگی در لحظه و پیشنهادهای متنی) مورد استفاده قرار میگیرد.
بهطور متوسط شرکتکنندگان در این تحقیقات گزارش کردهاند که سازمانهایشان برای آوردن هوش مصنوعی مولد به فرآیندهای تولیدی به یک تا چهار ماه زمان نیاز دارند. همچنین کارمندان این سازمانها در هر سطحی به سرعت با ابزارهای هوش مصنوعی نه تنها در محل کار، بلکه در خانه هم راحت و سازگار میشوند. امروزه آنها در تمام زندگی حرفهای و شخصیشان از هوش مصنوعی مولد استفاده میکنند. جالب اینجاست که این تحقیقات نشان میدهد ۴۱ درصد از مدیران ردهبالا در پستهای استراتژیک اعلام کردهاند که بهطور منظم از هوش مصنوعی مولد در کار خود استفاده میکنند. بریس هال، شریک وابسته موسسه مککنزی در این مورد میگوید: «سرعت نفوذ این نوآوری، ویژگیهای تازه آن، تحولات شرکتهای جدید و موج سرمایهگذاریهای گسترده در این زمینه بسیار چشمگیر است. حالا ما شاهد آن هستیم که شرکتها چگونه از این هوش مصنوعی خیرهکننده و قابلیتهای متنوع آن استفاده و ارزش تجاری خود را دوباره خلق میکنند.»
بهکارگیرندگان، شکلدهندگان و سازندگان
موسسه تحقیقاتی مککنزی سه الگوی متفاوت را برای اجرا و بهکارگیری هوش مصنوعی مولد تشخیص داده است: بهکارگیرندگان که از ابزارهای آماده استفاده میکنند، شکلدهندگان که همان ابزارهای در دسترس عموم را سفارشیسازی میکنند و سازندگان که الگوهای زبانی خود را توسعه میدهند. این تحقیق به طرز جالبی نشان میدهد که اغلب سازمانها در زمینه بهکارگیری هوش مصنوعی نصف و نیمه پیش رفتهاند: حدود ۵۰ درصد از میزان استفاده از هوش مصنوعی مولد از ابزارهای آماده میآید، در حالی که نیمی دیگر از این استفادهها به طرز چشمگیری سفارشیسازی شدهاند. این استفاده و کاربردها در سراسر حوزههای تکنولوژی، رسانه، ارتباطات و مخابرات، کالاهای مصرفی و خردهفروشی، خدمات مالی و خدمات تجاری، قانونی و حرفهای پراکنده شدهاند.
الکساندر سوخاروسکی، شریک ارشد و یکی از رهبران جهانی بخش هوش مصنوعی مککنزی به نام QuantumBlack، در این مورد میگوید: «در آینده، شاهد تغییر به سمت فرآیند «خرید، ساخت و شراکت» (به دور از جریان «ساخت در مقابل خرید») خواهیم بود؛ جایی که سازمانها اکوسیستمهایی را ایجاد خواهند کرد که الگوهای اختصاصی، کاربردی و منبعباز را ترکیب میکنند.» سوخاروفسکی همچنین گفت: «اگرچه بهکارگیری راهحلهای ساده و یک مرحلهای یک گرایش طبیعی در روزهای اولیه هر تکنولوژی است، اما این رویکرد درستی نیست؛ زیرا هوش مصنوعی مولد بهطور گستردهتری پذیرفته میشود. ستون فقرات و مغز متفکر کسبوکارهای آینده بر ترکیبی از چندین الگوی بنیادی متکی خواهد بود؛ هم راهحلهای آماده و هم ابزارهایی که به دقت با نیازهای خاص کسبوکارها تنظیم شدهاند.»
چالشهایی در زمینه داده و امنیت
با این حال، سازمانها نسبت به مخاطرات ذاتی هوش مصنوعی ناآگاه نیستند: در واقع ۴۴ درصد از شرکتکنندگان در تحقیقات اخیر مککنزی میگویند که سازمان آنها قبلا پیامدهای منفی استفاده از هوش مصنوعی مولد را تجربه کرده است که معمولا شامل عدم دقت در خروجیها، امنیت سایبری و عدم توضیحپذیری است. موارد دیگر شامل استفاده نادرست از هوش مصنوعی و حریم خصوصی دادهها، سوگیری یا نقض مالکیت معنوی است. بهعلاوه، عوامل و اجراکنندگان ردهبالایی که توسط مککنزی شناسایی شدهاند، بهطور ویژه چالشهایی را در زمینه دادهها تجربه میکنند. آنها مقادیر ناکافی دادههای آموزشی، تلاش برای تعریف فرآیندهای حاکمیت داده و یکپارچهسازی سریع دادهها را به عنوان مهمترین این چالشها گزارش میکنند.
اگرچه آنها این چالشها را شناسایی میکنند، اما تنها ۱۸درصد از شرکتکنندگان در تحقیقات مککنزی اعلام کردهاند که کارفرمایانشان، در سطح سازمانی، شورا یا هیاتمدیرهای متمرکز روی مدیریت مسوولانه هوش مصنوعی دارند. علاوه بر این، تنها یکسوم آنها از خطر هوش مصنوعی مولد آگاهی دارند و کنترلهای کاهش را به عنوان مجموعه مهارتهای مورد نیاز برای کارکنانی که با ابزارهای هوش مصنوعی کار میکنند، ارائه میدهند. لارینا یی، شریک ارشد موسسه مککنزی و رئیس شورای فناوری این موسسه گفت: «هوش مصنوعی مسوول باید از روز اول شروع شود و هنوز کارهای زیادی برای انجام دادن در زمینه آموزش و اقدام در این زمینه وجود دارد.» او معتقد است که سازمانها باید حاکمیت و اصول روشنی را برای بهکارگیری هوش مصنوعی مولد ایجاد کنند، محافظهایی را اعمال کنند، آموزش قدرتمند و موثری ارائه بدهند و قراردادهای ایمن با ارائهدهندگان خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی منعقد کنند. کارکنان هم باید آموزش لازم و کافی ببینند تا دادههای اختصاصی بهطور ناخواسته به الگوهای عمومی درز پیدا نکنند. همچنین گنجاندن شیوههای خطر در توسعه هوش مصنوعی هم اهمیت بالایی دارند.
رئیس شورای فناوری موسسه تحقیقاتی معتبر مککنزی در ادامه تاکید کرد: «آنچه در نتایج نظرسنجی و تحقیقاتمان با مشارکت مشتریان میبینیم، آگاهی فزاینده از هوش مصنوعی مسوول و درک ضرورت برای درست و اصلاح کردن آن است. در حقیقت حرکت از آگاهی به سمت عمل در این زمینه بسیار مهم خواهد بود.»
ترجمه دنیای اقتصاد