موج میلیونی همستر در ایران در حالی به راحتی صد فیلترینگ را شکسته است که این بازی هنوز اعلام رسمی برای عرضه توکن نداشته و صرافی‌های ارزدیجیتال هم برای جا نماندن از این بازی کانال‌های اطلاع‌رسانی و بلاگ‌های خود را به اعلام کدهای مورس و تسک‌های همستر اختصاص داده‌اند.

همه‌گیری همستر در ایران در حالی اتفاق می‌افتد که پیش‌تر بازی‌هایی مانند sims، Clash of Clans حجم بالایی از توجه‌ها را جذب کردند و در ازای این توجه‌ها هیچ سهمی از درآمدزایی برای کاربر در نظر نمی‌گرفتند. یا حتی pokemon go باعث سوانح رانندگی در سطح شهر شد.

با عرضه نات‌کوین این روال تغییر محسوسی داشت. نات‌کوین با وایت‌پیپر واقعا سفید خود لوح سفیدی را عرضه کرد که به مخاطبان اجازه می‌داد آرزوهای خود را در آن بنویسند و در نهایت هم کاربران را با ایردراپ خوشحال کرد. همانطور که در زمان عرضه نات‌کوین مشخص شد، همستر و دیگر بازی‌ها روی این موج سوار شدند و سعی کردند کاربران جا مانده را جذب کنند. امروزه همستر مدعی است از مرز ۱۰۰ میلیون کاربر گذشته و با نگاهی به رفتار مردم در سطح شهر و اعلان‌های “username” joined telegram به نظر می‌رسد کاربران ایرانی آن کم شمار نیستند.

در این میان واکنش‌ها هم بزرگی جامعه ایرانی همستر را تایید می‌کند و حتی برخلاف پاییز ۱۴۰۰ که اینترنت با اختلال شدید مواجه شد و عملکرد صرافی‌ها، سرمایه ماینرها و دسترسی به دارایی برای کاربران در هاله‌ای از ابهام فرو رفت و کسی به این موارد نپرداخت، عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات نیز تاکید می‌کند: «همستر یک بازی جدید بدون پشتوانه است و مردم دل نبندند»

مدیریت کلاه‌برداری با پاسخ درست به نیاز کاربران
با این حال پلیس فتا می‌گوید همستر تنها ۱۸ پرونده کلاه‌برداری تاکنون داشته است. عددی که در مقایسه با پرونده‌های کثیرالشاکی مانند کریپتولند و بادران که تحت نظارت‌ها و مجوزهای داخلی فعالیت داشتند، عملا یک دستاورد می‌تواند به حساب آید.

اما دلیل این موضوع را شاید بتوان در موجودیت‌هایی به نام صرافی ارزدیجیتال جستجو کرد. بازارهایی که از شکل‌گیری بازارهای ثانویه و سیاه جلوگیری و نیاز اطلاعاتی و معاملاتی کاربران را برطرف می‌کنند. البته همستر کامبت روی بستر تلگرام عرضه شده است. بستری که سال‌هاست در ایران با فیلترینگ همراه است و امروزه تقریبا همه کاربران داخلی شاهد ورود موج قابل توجهی از لیست مخاطبان خود به این پیام‌رسان هستند.

هرچند همچنان کاربران برای بازی همستر نیاز به VPN و ابزارهای تغییر آی‌پی دارند.داده‌های گوگل هم نشان می‌دهد همستر چگونه با اختلاف از کلیدواژه‌های پر تکراری مانند «دلار»، «VPN» یا «فیلترشکن» عبور کرده است و در زمانی که تیم توسعه همستر هیچ برنامه زمانی مشخصی برای عرضه توکن نداده، مردم حاضرند صدها هزار تومان برای VPN و انجام این بازی خرج کنند.

روند سرچ کلید واژه‌های «همستر» «دلار» «VPN» و «فیلترشکن» در گوگل
این نیاز مخاطبان که می‌تواند با مشکلات متعددی مانند کلاهبرداری، بازارهای سیاه و از بین رفتن دارایی و اطلاعات حساس کاربران در رابطه با توکن همستر مواجه شود، در نبود برنامه مشخص توسط دولت، توسط صرافی‌های ارزدیجیتال پردازش می‌شود.

اعلام می‌شود جامعه رمزارزی ایران میلیون‌ها کاربر دارد و کانال‌های ارتباطی صرافی‌ها و رسانه‌ها هم از مهم‌ترین ابزارهای اطلاع‌رسانی برای آنها به حساب می‌آید. در این میان رویکردها متفاوت است. برخی از رسانه‌ها یا به صورت مستقیم با صرافی‌ها همکاری می‌کنند و یا برخی دیگر از طریق رپورتاژ. کانال‌های صرافی‌ها هم برخلاف روند مرسوم در پلتفرم‌های بین‌المللی وارد حوزه خبررسانی شده‌اند و با اپیدمی همستر، به نظر می‌رسد نقش خود را اطلاع‌رسانی در مورد تسک‌ها، اخبار و کدهای مورس این بازی تعریف کرده‌اند.

صرافی‌ها روی موج اخبار و حواشی همستر
صبحت‌هایی وجود دارد که هزینه هر کاربر برای صرافی‌های داخلی حدود ۵ میلیون تومان تمام می‌شود. عددی که با ظهور نات‌کوین و همستر، هزینه تمام شده جذب یک کاربر را بسیار کاهش می‌دهد. اما در مقابل خطر تبدیل شدن صرافی‌ها به تریبون‌های پروموت کردن پروژه‌های کلاهبرداری مانند کریپتولند را دوچندان می‌کند.

هرچند نقش صرافی‌های داخلی در کنترل شرایط و کاهش احتمال شکل‌گیری کلاهبرداری و بازار سیاه مشخص است، اما چه سازوکاری وجود دارد که یک صرافی بتواند توکنی را لیست یا تبلیغاتی برای آن انجام دهد؟

مرتضی موذنی رئیس کارگروه تبادل انجمن بلاک‌چین در پاسخ به این سوال می‌گوید: در حال حاضر عملا شرایط و ضوابطی برای پلتفرم‌ها در لیست و تبلیغات روی توکن‌ها وجود ندارد و صرافی‌ها باتوجه به مسئولیت اجتماعی و اعتباری که در میان کاربران خود دارند، اقدام به لیست یا تبلیغات می‌کنند.

در حال حاضر همستر شامل توکن نمی‌شود و ارزدیجیتالی برای آن وجود ندارد. اطلاع‌رسانی صرافی‌ها در این زمینه شاید کمک کننده باشد اما باید در نظر داشت مواردی مانند پای‌نتورک یا حتی توکن BRG کریپتولند هم در ابتدا بدون مشکل به نظر می‌رسیدند.

موذنی معتقد است با اجرای SRO این روند دچار تغییر می‌شود. به گفته او: تشکل‌ها امکان سرکشی پیدا می‌کنند و می‌توانند دستور به حذف توکن‌ها مشکوک به کلاهبرداری بدهند.

همچنین موذنی در رابطه با پست‌های صرافی‌ها در مورد همستر که هنوز توکنی برای آن وجود ندارد گفت: یک بازار آزاد قیمت را بر اساس عرضه و تقاضا مشخص می‌کند. در دنیا رسانه‌های وابسته‌ای مانند کوین‌تلگراف این اطلاع‌رسانی‌ها را انجام می‌دهند.

او در ادامه گفت: در بحث مارکتینگ صرافی‌ها در بخش بلاگ تولید محتوا می‌کنند یا رسانه‌ای را خریداری می‌کنند و یا با رسانه‌ها قراردادهایی را امضا می‌کنند و نمونه‌های همه آنها در ایران هم وجود دارد. به این ترتیب صرافی‌هایی که محتواهایی با نام خودشان منتشر نمی‌کنند، انگشت اتهامی هم سمت آنها از سوی کاربران گرفته نمی‌شود.

البته موذنی به نیاز ماندن صرافی‌ها در سرچ گوگل اشاره می‌کند. به گفته او: نمی‌توان گفت محتواهای صرافی‌ها الزاما بابت فروش است و می‌تواند به واسطه ماندن در رتبه‌های بالای سرچ گوگل باشد.