مرکز نوآوری مجلس تلاش می‌کند خدمات استارت‌آپ‌ها را بخرد
مرکز نوآوری قوه مقننه تلاش دارد نقش حلقه واسط میان اکوسیستم فناوری و مجلس ایفای نقش کند ولی در حال حاضر زمینه لازم برای نوآوری متناسب با قانونگذاری را ندارد. این مرکز در نظر دارد امکان خرید خدمات استارت‌آپ‌ها در حوزه قانونگذاری را فراهم نماید و در زیرساخت مجلس به‌کار ببرد
مجتبی احمدنیا مدیر توسعه نوآوری مرکز نوآوری قوه مقننه درباره این مرکز گفت: مرکز نوآوری مجلس می‌خواهد زمینه بهره‌مندی از ظرفیت زیست‌بوم نوآوری برای قانون خوب را فراهم کند. اقدام به ایجاد مرکز نوآوی قوه مقننه در ایران مانند باقی دنیا مربوط به مباحث فرهنگ‌سازی، توانمندسازی و تقویت ابزارهای تسهیل‌گر بوده است در این مرکز دو رویکرد همرسانی استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان با مجلس شورای اسلامی و توسعه و ترویج نوآوری‌های پارلمانی مدنظر است.
طبق گفته او: این مرکز در نظر دارد امکان خرید خدمات استارت‌آپ‌ها در حوزه قانونگذاری را فراهم نماید و در زیرساخت مجلس به‌کار برد. باتوجه به جو غالب زمانی که مرکز نوآوری مجلس افتتاح شد انتظار می‌رفت که کار استارت‌آپی و شتابدهی در این مرکز انجام بدهیم اما مهم تر از اینکه در مرکز نوآوری استارت‌آپ داشته باشیم، ایده ای جدید تحت عنوان نوآوری بخش عمومی با هدف ایجاد ارتباط بین اکوسیستم نوآوری با مجلس مطرح بود چون غالبا تصور میشود در حال حاضر زمینه لازم برای نوآوری متناسب با قانونگذاری وجود ندارد. بنابراین ایجاد این ارتباط می تواند نتیجه موفقیت آمیزی داشته باشد. با رسالتی که مرکز نوآوری برای خود تعریف کرده است، بازتنظیمی در تفکر غالب درباره نوآوری به عنوان یک مسئولیت بر دوش مرکز نوآوری را قبول کردیم.
مرکز نوآوری مجلس چگونه شکل‌گرفت
مدیر گروه نوآوری پارلمانی مرکز نوآوری قوه مقننه با اشاره به شکل‌گیری این مرکز گفت: در سال ۱۴۰۰ با ایده ایجاد یک حلقه واسط بین اکوسیستم فناوری با نهاد قانون گذاری کشور این مرکز افتتاح شد. مرکز نوآوری مجلس تجربه تازه‌ای در نهاد قانون گذاری بود و باید در زیر ساخت نظری و فکری مورد نیاز آن تلاش می کردیم تجربه موفقی بین اکوسیستم نوآوری و نهاد قانون گذاری ایجاد کنیم.
مجتبی احمدنیا مدیر گروه نوآوری پارلمانی مرکز نوآوری قوه مقننه درباره فعالیت‌های مرکزنوآوری قوه مقننه گفت: یکی از اولین اقدامات موفقیت آمیزی که در فضای نوآوری بخش عمومی مطرح میشود این است که فرهنگ سازمانی برای جذب نوآوری ایجاد کنیم و مقاومت‌هایی که برای تغییر و ریسک نوآوری وجود دارد تبدیل به یک همکاری برد-برد شود. از جمله اقدامات دیگر مهم مرکز نوآوری مجلس، برگزاری رویداد تبیین قانون برای قانون جهش تولید دانش بنیان بود. ایده رویداد تبیین که قانون گذار برای ذی نفع قانون توضیح بدهد جدید بود و قانون جهش تولید دانش بنیان نیز از جمله مهم‌ترین قوانینی است که می‌تواند در این اکوسیستم موثر باشد.
او ادامه داد: رویداد نظاره تولید دانش بنیان را در ۱۴۰۲ برگزار کردیم و شرکت های دانش بنیان با قانون گذار و مجریان قانون از جمله وزارت صمت و وزارت اقتصاد در یک جلسه حضور پیدا کردند و درباره مسائلی مانند سرمایه‌گذاری در محصولات دانش بنیان بحث‌هایی صورت گرفت.
او با اشاره به ابلاغ قانون جهش تولید دانش بنیان گفت: تلاش کردیم که تبیین و توضیح قانون به ذی نفعان را ادامه بدهیم و قانون را به زبان ساده توضیح دهیم. در اصل هرچه فاصله بین ذینفعان قانون و خود قانون را کم کنیم، به یک همکاری موثر تبدیل خواهد شد.
طبق گفته او: از اقدامات دیگر مرکزنوآوری مجلس، افزایش سواد عمومی قانون و قانونگذاری در بین فرهیختگان و نخبگان است. شبیه سازی مجلس در قالب پارلمان دانشجویی را دنبال کردیم و حدود ۴۰۰ نفر به مثابه نماینده مجلس، فرآیندهایی که در راستای قانون گذاری روی می‌دهد را تجربه کردند.
او ادامه داد: در مراحل بعدی توسعه مرکز نوآوری مجلس، برای ساده‌سازی مسائل مجلس، موانع و مشکلات را در اکوسیستم فناوری مطرح کردیم اما متاسفانه بعد از این اقدام متوجه شدیم مجلس و اکوسیستم نوآوری آمادگی لازم برای حل مسائل مربوطه را ندارند.
طبق گفته او: فناوری‌های نوظهور نیز از دیگر دغدغه‌های مرکز نوآوری است تا قانون‌گذار تصور درستی از قانونگذاری در این حوزه به دست آورد تا اگر قانونی به مرحله تصویب رسید یا مشکلاتی برای تصویب آن قانون وجود داشت با فعالان فناوری مشورت کند.
احمدنیا در پایان گفت: تلاش کرده‌ایم در خانواده نوآوری به صورت مستمر حضور داشته باشیم و به طور خاص در دو حوزه فکری و اجرایی متمرکز هستیم که نوآوری پارلمانی و به کار گیری ظرفیت نوآوری برای بهبود کارکردهای پارلمان از اصلی ترین گزینه‌ها است.
می‌خواهیم بخش قانون‌گذار را توانمند کنیم
بابک حمیدیا سرپرست مرکز نوآوری قوه مقننه درباره کارکرد مرکز نوآوری مجلس گفت: اخیرا در مرکز نوآوری مجلس رویکرد پیاده سازی ابزارهای نوآوری اتفاق افتاده است. مرکز نوآوری مجلس از جمله مجموعه‌های فناوری است که به دلیل تشکیل آن در مجلس می‌توان به مفید بودن آن امیدوار بود چون در ایجاد مرکز نوآوری مجلس منفعت عام را در نظر گرفتیم و قصدمان این است این مرکز نظارت بر قانون را زیر نظر بگیرد. توانمندسازی در قانونگذاری و پارلمان دانشجویی و بحث‌های مربوط به همرسان‌های تخصصی در حوزه‌های خاص نیز از جمله دیگر اهداف ایرن مرکز نوآوری بود و خوشبختانه رویدادهای نظارتی نیز برگزار شد که درتحول شیوه نظارت نیز تاثیرگذاشت.
حمیدیا بیان کرد: اقدام به ایجاد مرکز نوآوی قوه مقننه در ایران مانند باقی دنیا مربوط به مباحث فرهنگ‌سازی، توانمندسازی و ابزارهای تسهیل‌گر بوده است. در این مرکز دو رویکرد همرسانی استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان با مجلس شورای اسلامی و توسعه و ترویج نوآوری‌های پارلمانی مدنظر است.
مرکزنوآوری مجلس موجب میشود قوانینی که تصویب میشود متناسب‌تر با جامعه نوآوری باشد. در این مرکز تاکید می‌کنیم که از فعالیت شتابدهنده‌ها و استارت‌آپ‌ها حمایت کرده و آورده‌هایی برای آنها ایجاد کنیم. معتقدم فرایند شتابدهی را بسیاری از شرکت‌ها می‌توانند انجام دهند اما ایجاد یک زمینه اجتماعی و فکری با همکاری نهاد قانونگذاری برای آنها اتفاق نمی‌افتد.
مرکز نوآوری رابط بین اکوسیستم فناوری و مجلس
سید رضا میرزایی پژوهشگر مرکز نوآوری قوه مقننه درباره ادبیات تازه مرکز نوآوری قوه مقننه در دنیا گفت: خانه‌های خلاق، ادبیات خاص خود را دارند و به همین علت درباره کارکرد مرکز نوآوری سوتفاهم به وجود می‌آید. مرکز نوآکری در زیرمجموعه مرکز پژوهش‌های مجلس فعالیت می‌کند و با اکوسیستم فناوری از جمله شرکت‌های دانش بنیان، استارت‌آپ‌ها ارتباط برقرار می‌کند. درباره مرکز نوآوری مجلس معتقد هستم که این مرکز به شکل کانکتور عمل می‌کند و رابط بین اکوسیستم فناوری با مجلس است. لزوم وجود مرکز نوآوری برای اکوسیستم فناوری، ارتباط گیری بهتر با مجلس است چون ممکن است حتی مراجعه مستقیم به نمایندگان از جانب این اکوسیستم به هدف مدنظر نرسد.
طبق گفته او: مرکزنوآوری مجلس در حال حاضر در تمام جهان مسئله تازه‌ای است که در حال حاضر در ایران می‌تواند دغدغه‌های اکوسیستم فناوری را بررسی کند. در گذشته پارلمان آلمان هدف مرکز نوآوری را فقط الکترونیکی کردن نظام قانونگذاری تعریف کرده بود که البته الکترونیکی کردن نظام بروکراسی نیز می‌تواند در مفهوم مرکز نوآوری جای بگیرد، اما مرکز نوآوری مجلس در این کشور به مرور زمان کارکردهای دیگری نیز پیدا کرد. در مقام مثال مرکز نوآوری مجلس یونان نیز قدرت بالایی در ساختار قانونگذاری و گاهی اجرایی دارد که می‌تواند ابزارهای نوآورانه مختلفی توسعه دهد مثلا ابزارهایی که به دارایی‌های نمایندگان نیز رسیدگی می کند. نام‌گذاری این مرکز در ایران طبق ادبیاتی که در معاونت علمی و فناوری رایج بود انجام شده است و افتتاح این مرکز در مجلس مایه خوشحالی است چون می‌تواند یک گام رو به جلو برای شریک شدن با تجربه جهانی باشد.
میرزایی بیان کرد: تازه بودن این ادبیات دلیل بر نداشتن کارکرد نیست بلکه برای این مرکز نوآوری، ماموریت‌هایی مانند بهره‌مندی از نوآوری در اکوسیستم‌های مختلف را می‌توان در نظر گرفت. از کارکردهای دیگر این مرکز، می‌توان به جمع‌آوری تجارب موفق استارت‌آپ‌ها اشاره کرد. پرورش تفکر انتقادی در مجلس، آشنا کردن نمایندگان با اکوسیستم فناوری نیز می‌تواند از دیگر کارکردهای این مرکز نوآوری باشد که به صورت کارگاهی و عمل اجرا کند.
طبق گفته او با ایجاد ظرفیت نوآوری در نمایندگان می‌تواند به نوشتن قانون به کمک هوش مصنوعی بر محوریت توسعه کمک کند چون درایران در مسئله نوآوری همیشه مقاومت‌هایی وجود دارد.