فعالان حوزه تبادل رمزارز در اولین واکنش به نامه شاپرک در خصوص ممنوعیت استفاده از ووچر برای پرداخت‌ها این نامه را غیر شفاف دانستند. از نظر آنها شفاف نبودن این نامه و همچنین یکسان‌ دانستن پرفکت‌مانی و ووچرهایی که برای سایت‌های ممنوعه کاربرد دارد از چالش‌های این دستورالعمل است. یکی از نگرانی‌های اصلی رگولاتور در مورد ووچرها استفاده از آن به عنوان ابزار پرداخت در شبکه قمار و شرط‌بندی است. از همین روست که شاپرک آن را ممنوع اعلام کرده است.

فعالان این حوزه مشخص نبودن منظور شاپرک از ووچر را دلیل اصلی گنگ بودن این نامه عنوان می‌کنند.

در نامه شاپرک تاکید شده که استفاده از ووچر به عنوان ابزار پرداخت ممنوع است. یکی از اصلی‌ترین نگرانی رگولاتور استفاده از ووچرها در سایت‌های شرط‌بندی و قمار است. بسیاری از سایت‌های شرط‌بندی برای تبادلات مالی خود از تعدادی از ووچرها استفاده می‌کنند از همین رو قرار گرفتن نام ووچر پرفکت‌مانی در کنار تعدادی از سایت‌های شرط‌بندی و قمار نیز موجب شده تا حساسیت نسبت به آن افزایش یابد.

محمدجواد اسدپور،‌ مدیرعامل نیک‌پرداخت در این باره گفت: «این نامه شفاف نیست و گنگ است. به‌طور کلی هرگونه ووچر شامل همه ووچرهای مجاز و غیرمجاز می‌شود. مثلا برخی از ووچرها در همین سال‌های اخیر، بدون پشتوانه و برای سایت‌های غیرمجاز تولید شده‌اند که نباید ووچرهایی مانند پرفکت‌مانی و گیفت کارت‌ها در کنار آنها قرار بگیرد. این در حالی است که خود پرفکت‌مانی، این کمپانی بزرگ، هات ووچر و پی‌اس ووچر را ممنوع و اعلام کرده است هر سایتی که این ووچرها را بفروشد نمی‌تواند پرفکت‌مانی را به فروش برساند.»

شاپرک به شرکت‌ها اعلام کرده‌است اگر از ووچرها در کسب و کارهای مجاز استفاده می‌شود هیچ ممنوعیتی در استفاده از ووچر وجود ندارد اما شرکت‌ها باید شواهد خود مبنی بر صحت کسب و کار را به شاپرک اعلام کنند.

پیشتر نیز مرتضی موذنی رئیس کارگروه تبادل انجمن بلاک‌چین در سومین نشست فعالان تبادل رمزارز اعلام کرد شاپرک نامه‌ای را مبتی‌بر ممنوعیت خرید‌وفروش پرفکت‌مانی با استفاده از ابزارهای بانکی ارسال کرده بوده و فعالان حوزه تبادل پرفکت‌مانی و وب‌مانی را از دیگر بازارهای خود جدا و از کلماتی مانند پرفکت مانی در نام کسب‌وکار و URL خود استفاده نکنند.

مدیرعامل نیک‌پرداخت در ادامه به این نکته اشاره کرد که کمپانی پرفکت مانی در شرایط تحریم با ایران همکاری کرد. یکی از مزایای این ابزار پرداخت، استعلام‌های کاملا دقیق آن است. به گفته اسدپور بارها پیش آمده که با انجام مکاتبه، پول سرقت یا کلاهبرداری شده از طریق این راه بازگردانده شده با وجود اینکه این موارد در قوانین پرفکت‌مانی قید نشده است. این‌ها مواردی است که اصلا در حوزه رمزارز از آن برخوردار نیستیم و فرصت‌هایی است که با همکاری پلیس فتا می‌تواند منجر به وقوع اتفاقات خوبی شود.

ووچر پرفکت‌مانی بسیار کاربردی است
فرزان فرج‌پور، مدیرعامل اکس‌اونیکس با ذکر این نکته که فعالان این حوزه همواره دنبال شفافیت بودند مفاد این نامه را گنگ عنوان کرد.

او در رابطه با اهمیت و تاثیر پرفکت مانی اعلام‌کرد: «ووچر پرفکت‌مانی برای ایرانیان بسیار کاربردی است. به ویژه در این سال‌ها با وجود تحریم‌ها همکاری‌های خوبی با نهادهای امنیتی، قضایی و پلیسی داشته و استفاده از این ابزار منجر به جلوگیری از پول‌شویی‌های بسیاری در ایران شده است.»

او همچنین گفت: «فناوری‌های نوین مالی صرفا به کریپتوکارنسی‌ها و رمزارزها محدود نمی‌شود. در شرایط تحریمی که اکنون داریم دیجیتال کارنسی‌هایی مانند پرفکت مانی، پی‌پز، نترلر و این ووچرها قطعا می‌تواند برای ما مفید باشد.»

کارکرد ووچرها مشخص است
رضا شیردار، مدیرعامل ایکس‌پی در رابطه با شیوه فعالیت ووچرها گفت: «این نوع ووچرها دارای ساز و کار مشخصی است و تا این لحظه با وجود تحریم‌ها با کشور ایران برای جلوگیری و مقابله با کلاهبرداران همکاری بسیار زیادی داشته و گره‌گشای مشکلات بسیاری از ایرانیان برای استفاده از خدمات بین‌الملل و دور زدن تحریم‌ها شده است.»

نمی‌توان ووچر پرفکت مانی را با مبنای تشابه اسمی و یکسان‌انگاری با سایر ووچرهای موجود در سطح کشور مقایسه و ممنوع کرد

او درباره اهمیت ووچر پرفکت‌مانی گفت:« با توجه به شرایط متاثر از تحریم‌ها، ووچر پرفکت‌مانی جزو معدود ارزهایی است که کاربران می‌توانند بدون استرس و دغدغه ناشی از خطراتی مانند فریز شدن دارایی، از آن استفاده کنند. نمی‌توان ووچر پرفکت مانی را با مبنای تشابه اسمی و یکسان‌انگاری با سایر ووچرهای موجود در سطح کشور مقایسه و ممنوع کرد.»

خودتحریمی
امید میرعالی، مدیرعامل مجموعه اتراکس درباره نامه منتشر شده شاپرک گفت: «در نگاه جزئی‌تر، این بخشنامه خیلی از خدمات مالی‌ که کسب‌وکارهای حوزه رمزارز و حتی خدمات ارزهای الکترونیک مثل گیفت کارت‌ها استفاده می‌کنند را دخیل می‌کند. از طرفی هم این محدودیت برای کاربران مشکل‌ساز خواهد شد.»

او در ادامه افزود: «به هر حال دچار تحریم هستیم و با این کار عملا داریم خودتحریمی انجام می‌دهیم. کاربران از چند سیستم پرداخت بین‌المللی محروم می‌شوند و به دنبال آن نارضایتی و مشکلاتی برای کاربران و کسب‌وکارها به همراه می‌آید.»

فرج‌پور نیز این تصمیم را خودتحریمی خواند و آن را برای اقتصاد دیجیتال کشور خسارت‌بار دانست.

شیردار نیز در این بار گفت:«این بخشنامه جوری تنظیم شده است که در مرحله اول باعث خودتحریمی در داخل کشور و ایجاد آثارهای مخربی از جمله کاهش شفافیت در بازار تبادل ، گسترش بازارهای زیرزمینی خواهد شد و به‌طور موازی روی کسب‌وکارهای قانونی به شدت تاثیر خواهد گذاشت.»

در شرایطی که در نامه شاپرک هیچ اشاره مستقیمی به پرفکت مانی نشده است و از واژه کلی «ووچر» استفاده شده اما بسیاری از فعالان این بازار به ووچر پرفکت مانی اشاره می‌کنند. یکی از موضوعاتی که موجب حساسیت در مورد پرفکت مانی شده است، قرار گرفتن نام آن در کنار بسیاری از سایت‌های قمار و شرط‌بندی شده است. به نظر می‌رسد همین موضوع حساسیت در مورد پرفکت مانی را بیشتر کرده است.

پیشتر بانک مرکزی اعلام کرده بود که استفاده از کارت‌های شارژ همراه اول و ایرانسل نیز به عنوان ابزار پرداخت ممنوع است. در اصل طبق قوانین بانکی ایران « تعهد پرداخت هر گونه دین یا بدهی فقط با پول رایج کشور انجام می‌شود مگر آنکه با رعایت مقررات ارزی کشور ترتیب دیگری بین بدهکار و بستانکار برای آن تعیین شده باشد.»

بانک مرکزی بازنگری کند
شیردار در ادامه گفت:« امیدواریم بانک مرکزی، با اتخاذ تصمیم صحیح در خصوص این بخشنامه، فضایی را ایجاد کند که کاربران از خدمات بین‌المللی محروم نشوند و بتوانند بدون دغدغه مطابق قبل از این خدمات استفاده کنند.»

اسدپور نتایج این تصمیم را اینچنین برشمرد: «بخش زیادی از پرداخت‌های خرد مردم ما که از طریق ووچر پرفکت‌مانی انجام می‌شود با این شرایط با مشکل مواجه خواهد شد. بازارهای زیرزمینی به شدت افزایش خواهد یافت. این تصمیم تا حد بسیاری بستر را برای فعالیت کلاهبرداران و گسترش بازارهای زیرزمینی فراهم می‌کند که امکان نظارت را نیز در این شرایط از بین می‌برد.»

او همچنین گفت: «به هیچ عنوان ممنوعیت پرفکت، خرید و فروش پرفکت مانی را کاهش نمی‌دهد. فقط به جای اینکه آن را صرافی‌های معتبر بفروشند کانال‌های بی‌اعتبار و کلاهبرداران، این بازار را دست می‌گیرند و در نهایت حاکمیت و مردم است که متضرر می‌شود و داستان پرونده‌هایی که به سمت فتا و قوه قضاییه روانه می‌شود شدت می‌گیرد. این نامه می‌تواند در سطوح دیگری از جمله اشتغال کارکنان صرافی‌هایی که با ووچر پرفکت‌مانی کار می‌کنند تحت تاثیر قرار دهد و منجر به بیکاری شود.»

ممنوعیت پرفکت‌مانی باعث کاهش استفاده نمی‌شود
اسدپور همچنین گفت: «اگر پرفکت مانی هم بسته شود آنهایی که از این برای سایت‌های غیرمجاز استفاده می‌کند به سراغ ارزهای دیگر می‌روند. این تصمیم باعث کاهش حجم خرید و فروش حتی از سایت‌های غیرمجاز نمی‌شود؛ فقط نوع آن عوض می‌شود. تجربه نشان داده هر موقع محدودیتی اعمال شده است راه دور زدن خیلی سریع ایجاد شده با این تفاوت که هیچ نظارتی روی آن نیست.»

تاکید شاپرک و بانک مرکزی بر استفاده نشدن از شبکه پرداخت، برای پرداخت‌های غیرمجاز و قمار است، از همین رو طی سال‌های گذشته به صورت مرتب با اتخاذ سیاست‌های مختلف سعی کرده‌ است تا امکان استفاده از شبکه پرداخت برای پرداخت‌های غیر مجاز را محدود و تا حد ممکن از بین ببرد.

مدیرعامل مجموعه اتراکس، در رابطه با محدود کردن استفاد پرفکت‌مانی گفت: « سادگی و راحتی استفاده از پرفکت‌مانی علت اصلی روی آوردن کاربران به این ووچر است. در صورتی که کار با آن برای کاربران با سختی همراه باشد آنها هم سراغ یک ابزار ساده دیگر می‌روند. درواقع صورت مساله پاک نمی‌شود و فقط مانعی سر راه قرار می‌گیرد که که برای برطرف شدنش یکسری مشکلات از جمله بازار زیرزمینی به‌وجود می‌آید.»

میرعالمی، در رابطه با ابزار پرداخت یاد شدن ووچرها گفت:« تمام ووچرها و گیفت کارت‌هایی که توسط کاربران خریداری می‌شود در ایران مصرف داخلی ندارد و برای پرداخت‌های بین‌المللی استفاده می‌شود.»

ووچر، رشته اعدادی است برای پرداخت اعتبار به شخص. کارت شارژ اپراتور در ایران یک نوع ووچر است. این تعریف دقیقی است که میرعالمی از ووچر عنوان کرده است. از همین روست که بانک مرکزی و شاپرک بارها اعلام کرده‌اند که ووچرها نباید وسیله تبادل یا مبادله قرار گیرند و نباید به عنوان ابزار پرداخت از آن استفاده شود.