کاربران ایکس پس از آن در مورد تاثیر رفع فیلتر یوتیوب بر تولیدکنندگان محتوای فارسی بحث کردند و در یکی از پربازدیدترین پستها، حمیدرضا ذوالفقار، مدیرعامل پیزیتو نوشت: «اگر یوتیوب رفع فیتر شود، درآمد یوتیوب فارسی صفر میشود.»
تولیدکنندگان محتوا در یوتیوب از راههای مختلفی کسب درآمد میکنند و یکی از این راهها تبلیغاتی است که توسط خود یوتیوب و با استفاده از گوگل ادسنس پخش میشود. با توجه به تحریمهای اعمال شده علیه ایران برای استفاده از گوگل ادسنس، کاربران برای استفاده از آن باید IP خود را تغییر دهند و برای نقل و انتقالات مالی از شرکتهای واسطه استفاده کنند.
وحید فرید، کنشگر حق دسترسی به اینترنت آزاد در این باره گفت: «سیستم یوتیوب به این صورت است که بر اساس لوکیشن کاربران، تبلیغاتی که برای آن لوکیشن سفارش داده شده است نمایش داده میشود. پس از آن بخشی از درآمد حاصل از این تبلیغات به تولیدکننده آن محتوا داده میشود و بخشی از آن توسط یوتیوب برداشته میشود. مثلا زمانی که شما با IP آلمان و هلند وارد میشوید، تبلیغات آلمانی و هلندی برای شما نمایش داده میشود.»
او درباره کسب درآمد از این تبلیغات ادامه داد: «اگر فیلتر یوتیوب برداشته شود و بازدیدکنندگان با IP ایران از این پلتفرم استفاده کنند، تبلیغات برای آنها نمایش داده نمیشود. معمولا افرادی که به یوتیوب تبلیغ سفارش میدهند بازار هدفشان مکانی است که آن محصول در آنجا فروش داشته باشد اما به دلیل تحریم ایران، یوتیوب روی محتوای فارسی که بینندگانش در ایران هستند تبلیغی نمیگذارد و درآمدی از این روش به تولیدکنندگان محتوا نمیرسد.»
فرید درباره احتمال نمایش داده شدن تبلیغات ایرانی گفت: «البته این احتمال هم وجود دارد که اگر فیلترینگ یوتیوب برداشته شود، شرکتهای ایرانی که به خاطر تحریمها نمیتوانند به صورت مستقیم با یوتیوب ارتباط مالی برقرار کنند به کمک واسطههایی تبلیغات خودشان را روی محتوای فارسی سفارش دهند؛ مثل تبلیغات ماهوارهای که برای محصولات ایرانی در شبکههای خارج از ایران نمایش داده میشود اما این احتمال کم است.»
او دلیل اصلی پایین بودن این احتمال را ارزش کمتر ریال نسبت به دلار و یورو دانست و افزود: «مدل درآمدی گوگل به این صورت است که شما تعیین میکنید هزینهای که میخواهید برای تبلیغاتتان بدهید چقدر است و بر این اساس تبلیغات شما اولویتبندی میشود. زمانی که با IP اروپا محتوایی دیده میشود هزینه آن با یورو پرداخت میشود. یعنی حتی اگر این مسیر باز شود که شرکتهای ایرانی بخواهند تبلیغات خودشان را به یوتیوب سفارش دهند، باز هم بهرهوری هزینهای که برای تبلیغاتشان میکنند پایین میآید.»
علی فرخی، مشاور یوتیوبرهای ایرانی در زینو نتورک و کنشگر حق دسترسی به اینتزنت آزاد، در این باره اضافه کرد: «آژانسها و بنگاههای اقتصادی که به یوتیوب درخواست تبلیغات میدهند ترجیح میدهند تبلیغشان در کشورهایی مثل روسیه، کوبا و ایران که تحریم هستند و نمیتوانند محصولات آنها را بخرند نمایش داده نشود. البته با توجه به اینکه برخی از ویپیانهای ایرانی برخلاف گذشته از تونل ایران متصل میشوند، یوتیوب متوجه بازدید کاربران ایرانی میشود اما درآمد تولیدکننده محتوا را از سایر بازدیدکنندگانش پرداخت میکند.»
به گفته او به دلیل تحریمها تولیدکنندگان محتوا در یوتیوب فارسی یا به یک حساب مالی گوگل مشترک متصل میشوند یا از طریق شرکتهای واسطهای که چند کانال یوتیوب را به یک اکانت مرکزی متصل میکند کسب درآمد میکنند که با استفاده از هر کدام از این روشها بخشی از درآمد آنها گرفته میشود.
البته تولیدکنندگان محتوای یوتیوب همچنان میتوانند با جذب اسپانسر و تبلیغات در ویدیوی خود، از تولید محتوا در یوتیوب کسب درآمد کنند.
وحید فرید، کنشگر حق دسترسی به اینترنت آزاد، در این باره گفت: «فارغ از اینکه چه اتفاقی برای درآمد تولیدکنندگان محتوا میافتد حق کاربر ایرانی است که یوتیوب باز باشد. یوتیوب یک دانشگاه آنلاین است و به واسطه این احتمال که درآمد یوتیوبرهای ایرانی کاهش پیدا کند ما اصلا نباید به این فکر کنیم که رفع فیلتر آن اتفاق بدی است.»
او اضافه کرد: «درآمد یوتیوبرهای ایرانی تا الان به خاطر فریب سیستم درآمدی یوتیوب بوده و کل این اکوسیستم غیر واقعی بوده است. بازدیدکننده ایرانی به واسطه فیلترشکن و با IP غیر ایرانی آنها را تماشا کرده است و تبلیغی که قرار بوده برای لوکیشن آن IP پخش شود، برایش پخش شده و درآمد حاصل از آن به یوتیوبر ایرانی رسیده است.»