روند گسترش اینترنت 5G در خاورمیانه
در یک سال گذشته مقدار کاربران اینترنت 5G در خاورمیانه دو برابر شده است و از ۴۶ میلیون نفر به بیش از ۹۲ میلیون نفر رسیده است، روندی صعودی که پیش بینی میشود تا ۲۰۲۹ ادامه داشته باشد و بیش از ۷۴۰ میلیون نفر در خاورمیانه به آن دسترسی داشته باشند.
شبکههای 5G یا نسل پنجم، سرعت بسیار بالاتری در مقایسه با نسل قبلی دارند و قابلیتهای آیندهگرا مانند رانندگی خودران را امکان پذیر میکنند و پیش بینی می شود اشتراکهای 5G در سراسر جهان سال ۲۰۲۷، به ۴.۴ میلیارد برسد. در خاورمیانه نیز کشور های حاشیه خلیج فارس، ایران و ترکیه نیز وارد این عرصه شدهاند.
کشورهای حاشیه خلیج فارس
نرخ نفوذ 5G در شورای همکاری خلیج فارس (GCC) در حال حاضر ۳۴ درصد است که منجر به خاموش شدن خدمات 2G و 3G در منطقه شده است تا ظرفیت بیشتری برای شبکههای 4G و 5G آزاد شود. بر اساس دادهها، 5G تا سال ۲۰۲۹ به عنوان فناوری شبکه غالب در منطقه تبدیل خواهد شد. این رشد به وسیله اهداف و چشماندازهای بلندپروازانه کشورهای GCC، از جمله بحرین، قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی ، کویت و عمان که به دنبال تسریع تحول دیجیتال و رشد اقتصادی از طریق پذیرش فناوریهای پیشرفته هستند، تسریع خواهد شد.
طبق گزارش های سه ماه اول ۲۰۲۴پیشبینی میشود که پذیرش 5G در شورای همکاری خلیج فارس (GCC) تا سال ۲۰۲۹ به ۸۹٪ برسد. در سطح جهانی، شبکه ۵G در سهماهه دوم سال جاری به ۱.۹ میلیارد اشتراک رسید و پیشبینیها نشان میدهد که تا سال ۲۰۲۹، تعداد اشتراکهای موبایل 5G به ۵.۶ میلیارد افزایش خواهد یافت. علاوه بر این، انتظار میرود که 5G تا همان سال ۷۵٪ از ترافیک دادههای موبایل را به خود اختصاص دهد که نشاندهنده افزایش قابل توجهی از سهم ۲۵٪ آن در پایان سال ۲۰۲۳ است. این امر نشاندهنده تعهد مشترک صنعت ICT به گسترش و پذیرش مستمر فناوری 5G و تلاشهای پیشگامانه برای ایجاد دنیای دیجیتال است.
تا پایان سال ۲۰۲۳ اشتراکات 5G در کشورهای این شورا حدود ۲۶ میلیون کاربر بوده است. عددی که پیشبینی میشود تا پایان سال ۲۰۲۴ بین ۱۱ الی ۱۳ درصد رشد را تجربه کند.
در پایتختهای کشورهای GCC، تجربه موبایل بهطور کلی مشابه سطح ملی است. در کویت سیتی، سرعت دانلود کلی با ۷۹.۵ Mbps سریعترین بین کشورهای حاشیه خلیج فارس است که ۴۶% سریعتر از بالاترین سرعت در ریاض است. همچنین در دوحه، پایتخت قطر، سرعت دانلود 5G با ۳۶۰.۷ Mbps سریعتر از کویت سیتی است.
پیشرفت سرعت دانلود 5G در کشورهای مختلف متفاوت بوده است. تنها کاربران بحرین (۱۶٪)، قطر (۱۵٪) و عمان (۴٪) افزایش سرعتی بیش از ۱٪ را تجربه کردهاند. این امر قابل پیشبینی است، زیرا بدون ارائه طیف فرکانسی اضافی، افزایش پذیرش ۵G به معنای افزایش ترافیک در شبکههای 5G و در نتیجه افزایش ازدحام است.
این در حالی است که تجربه کاربری در اکثر بازارهای GCC در مقایسه با سایر بازارهای EMEA بهویژه در زمینه سرعت دانلود ۵G، مطلوب است. عربستان سعودی، عمان و کویت در این زمینه عملکرد خوبی دارند و امتیازهای سرعت دانلود آنها در مقایسه با سایر بازارهای EMEA (اروپا، آفریقا، خاورمیانه) بهطور قابل توجهی افزایش یافته است. Opensignal به بررسی تغییرات در تجربه موبایل در بازارهای GCC ادامه خواهد داد و بینشهای بیشتری را در این زمینه ارائه خواهد داد.
فناوری 5G برای اولین بار در سال ۲۰۱۹ در عربستان و امارات راهاندازی شد. قطر، کویت و عمان نیز بعداً به این فناوری پیوستند. اما تا سال ۲۰۲۴، کویت و قطر هم از نظر پوشش و سرعت از عربستان و امارات پیشی گرفتند. کویت در راس کشور های حاشیه خلیج فارس از نظر سرعت و همچنین مناطق پوشش قرار دارد.
ترکیه
بر اساس داده های منتشر شده میانگین سرعت اینترنت در ترکیه حدود ۴۲ مگابیت بر ثانیه است. ترکسل، اپراتور برجسته مخابرات ترکیه، اعلام کرد که قصد دارد امسال سرمایهگذاریهای خود را بهطور قابلتوجهی افزایش دهد و ۲۳٪ از درآمد خود را به این منظور اختصاص دهد. این میزان نسبت به سال گذشته، ۲.۴ درصد افزایش نشان میدهد. تمرکز این سرمایهگذاریها شامل آمادهسازی یک مرکز داده جدید، راهاندازی یک نیروگاه خورشیدی و بهبود زیرساختها برای خدمات 5G است. البته که ترکیه به نسبت کشورهای اروپایی دارای سرعت بالایی نیست.
مدیرعامل ترکسل، بر اهمیت آمادگی برای 5G تأکید کرد و گفت که شامل نصب کابلهای فیبر نوری به ایستگاههای پایه برای پشتیبانی از ظرفیت بالا است. شرکت برنامهریزی کرده است تا تا سال ۲۰۲۶، نیروگاهی به ظرفیت ۳۰۰ مگاوات (MW) خورشیدی بسازد. ترکسل در نظر دارد برای تأمین مالی این پروژهها از یوروباندها استفاده کند و به دنبال فرصتهای وامگیری از بازارهای بینالمللی است.
ترکیه همچنین در سالهای اخیر همکاریهایی با چین برای توسعه زیر ساختهای 5G انجام داده است. در مارس ۲۰۲۲، سفارت ترکیه در چین در ویبو (Weibo) اعلام کرد که Türk Telekom توافقنامهای با هوآوی برای توسعه شبکه 5G ترکیه امضا کرده است.
مصر
شرکت مخابرات مصر با نوکیا برای راهاندازی خدمات داده 5G در مصر همکاری کرده است، با هدف تحول در صنعت مخابرات کشور. این همکاری قرار است فناوری 5G را در شهرهای بزرگی همچون جیزه، لوکسور، اسوان و اسکندریه تا پایان سال جاری معرفی کند.
در برخی از نقاط براساس نقشه منتشر شده مخابرات مصر هنوز اینترنت 4G هم بهطور کامل تجهیز نشده است. البته در شهرهای بزرگ مصر این تجهیز انجام شده است و حرکت به سمت 5G امکانپذیر است.
نوکیا تجهیزات مورد نیاز برای رشد فناوری 5G از جمله واحدهای پایه و آنتنهای بیسیم پیشرفته را تأمین خواهد کرد. این پیادهسازی باعث بهبود پوشش و ظرفیت 5G خواهد شد و با استفاده از راهحلهای صرفهجویی در مصرف انرژی، نصب دستگاههای ایستگاهی را تسهیل خواهد کرد. همچنین، نوکیا خدمات پشتیبانی فنی از جمله نصب، یکپارچهسازی و بهینهسازی شبکه را ارائه خواهد داد.
معرفی فناوری 5G انتظار میرود که بهطور قابل توجهی کیفیت اتصال را با ارائه سرعتهای بالاتر، ظرفیتهای بیشتر و کیفیت داده بهتر بهبود بخشد. این فناوری به نفع کاربران فردی و شرکتی از طریق دانلود سریعتر، تحویل هموارتر محتوا بهبود کلی عملکرد شبکه خواهد بود و از انواع برنامهها پشتیبانی میکند. این پیشرفتها موجب نوآوری و افزایش کارایی در بخشهای مختلف اقتصادی خواهد شد.