دام گسترده دلالان رجیستری
دلالان در سالن اصلی فرودگاه بینالمللی امام خمینی(ره) برای رسیدن مسافران لحظه شماری میکنند. مسافران هنوز پایشان به سالن اصلی فرودگاه امام خمینی نرسیده که چند نفر بر سرشان هوار میشوند. یک نفر سریع پیشقدم میشود، میگوید: «رجیستری گوشی را به قیمت 400 هزار تومان میخرم، فروشنده ای؟»، دیگری قیمت را بالا میبرد و 500 هزار تومان پیشنهاد میدهد. دلال بعدی با کمی تأمل، میگوید اگر قصد فروش داری، 600 هزار تومان خریدارم. چند دقیقه بعد تازه جدال دلالان بر سر قیمت و اینکه چرا آن یکی قیمت را بالا برده است شروع میشود. یکی از مسافران، پیرزنی حدوداً 70ساله است که با عصا راه میرود، با چشمهایی نگران، هاج و واج فقط دلالها را نگاه میکند. انگار معنی رجیستری را نمیداند. برای همین از مرد میپرسد: پسرم رجیستری یعنی چی؟ دلال میگوید: رجیستری یعنی ثبت گوشی موبایل. شما سالی یک بار میتوانید این کار را انجام دهید. پیرزن بعد از چند ثانیه، رو به دلال میگوید: آقا من گوشی نمیخواهم. از این حرفهایی هم که میزنی چیزی سر در نمیآورم. یک گوشی دارم که دخترم سالها پیش برایم خریده، همان برایم بس است. مرد لبخندی میزند، انگار از اینکه پیرزن چیزی از تکنولوژی سر درنمیآورد احساس رضایت بیشتری دارد. دوباره با آب و تاب شروع به توضیح دادن میکند: خانم شما چون از کشور خارج شدید دولت به شما اجازه واردات و رجیستری یک گوشی را میدهد. اگر به من نفروشید، این امتیازخود به خود بعد از 24 ساعت از بین خواهد رفت. شما که گوشی دارید و نمیخواهید گوشی بخرید بهتر است این امتیاز را به من بفروشید و 500 هزار تومان بگیرید، کاری ندارد فقط 3دقیقه طول میکشد.
اعتمادسازی برای مسافران
کمکم مسافران دیگری از راه میرسند و دور مرد جمع میشوند. دلال دوباره با آب و تاب بیشتری شروع به توضیح دادن میکند. یکی از دلالان رو به مردی که همراه با دختر جوانش تازه از ترکیه برگشته، میگوید: آقا شما 3 نفر هستید و اگر گوشی نخریدید میتوانید راحت حق رجیستری خود را بفروشید و 1 میلیون و 500 هزار تومان سود کنید. بیشتر مسافران گیج و سردرگم میشوند، چون میترسند که پای کلاهبرداری در میان باشد. یکی از مسافران میگوید: اگر کلاهبرداری باشد چه؟ مرد بلافاصله اطمینان میدهد که فریبی در کار نخواهد بود اما برخی هنوز مطمئن نیستند. یکی از مسافران که انگار دلال را میشناسد و در سفر قبلیاش رجیستری را به او فروخته، به مسافران اطمینان میدهد که وی کلاهبردار نیست و آنها میتوانند با خیال راحت اعتماد کنند. پیرزن اما انگار هنوز تصمیم خود را نگرفته و مردد است. همان لحظه 4 نفر از مسافران میگویند حاضرند رجیستری خود را بفروشند.
شرط فروش رجیستری
مرد دلال میگوید: شرط انجام این کار داشتن یک سیم کارت به اسم مسافر است. بعد از آن کدی برای گوشی آنها ارسال میشود که فقط باید آن را برای من بخوانند. مسافران یکی پس از دیگری کدها را میدهند و دلال همانجا نقدی پول را پرداخت میکند. برخی از مردم به این معامله خیره ماندهاند و برخی دیگر گویا در حال وسوسه شدن هستند.
چند قدم بالاتر، دور دلالی که قیمت بالاتری به مسافران داده دعواست. همه هجوم آوردهاند برای فروش! دیگر احتیاج به تبلیغات هم نیست. هر مسافر جدیدی که از راه میرسد میخواهد بداند در میان جمعیتی که دور مرد جمع شده، چه اتفاقی افتاده است. سریع میگوید من هم میخواهم، باید چه کاری انجام بدهم؟ ازدحام جمعیت باعث میشود تا مسافران جدید راحتتر اعتماد کنند. دیگر سؤال نمیپرسند و حتی گوشیشان را به آنها میدهند. برخی دلالان هم با دیدن استقبال مسافران، به دنبال سود بیشتری هستند و قیمت را به 600 هزار تومان میرسانند.
فروش رجیستری در ازای کرایه تاکسی
سالن فرودگاه بینالمللی امام خمینی کنار در خروجی، به محلی برای رد و بدل کردن کد و شماره تماس بین مسافران و دلالها تبدیل شده است. انگار کسی حواسش به مسافران و دلالان نیست. مسافران از این معامله خوشحالند چراکه کرایه تاکسیها در فرودگاه سر به فلک کشیده و با این معامله، حداقل بخشی از هزینه سفر آنها تا خانه جبران میشود. این معامله آنقدر پرسود است که برخی تاکسیداران فرودگاه را هم وسوسه کرده، تاجایی که در کنار جابهجا کردن مسافران به دلالی رجیستری هم میپردازند. یکی از رانندههای تاکسی فرودگاه امام که درحال چک و چانه زدن با مسافران است، میپرسد: رجیستری گوشیات را نمیفروشی؟ اگر بفروشی دیگر لازم نیست کرایه بدهی. بدون پرداخت یک ریال شما را جلوی در خانهتان میبرم.
این داد و ستد برای کسانی که چند نفره مسافرت رفتهاند گزینه جذابتر و پرسودتری است. در این میان هستند کسانی که نگران کلاهبرداری و خالی کردن حسابهایشان باشند، برای همین یکی از آنها هرچه پول در حسابش دارد به حساب برادرش میریزد تا با خیال راحت گوشی خود را در اختیار دلال بگذارد.
تعداد مسافران بالاست و انگار به علت حجم پیامهای ارسالی، کدهای ارسالی دیرتر به دست آنها میرسد. دلالان هم دائم با چند نفر درحال تماس هستند تا کدها را به آنها بدهند؛ گویی پشت این معامله چند نفر هستند، نه یک نفر.
برخی از مسافران خسته از راه و کلافه، میخواهند زودتر به خانه برسند. دلال بعد از کمی تأمل، هزینه رجیستری را میدهد و شماره تماس آنها را میگیرد. با لحنی خودمانی میگوید: «آبجی من بهت اعتماد دارم تو بیا حقت رو بگیر. هر وقت کد برایت ارسال شد در راه تاکسی و خانه، برایم بفرست. من مثل چشمام به همهتان اعتماد دارم. هر کسی که عجله دارد میتواند برود و مشکلی نیست. اما فقط تا شب برای این کار وقت هست». همین جمله باعث میشود چند نفر که بیشتر عجله دارند وسوسه شوند. این حرف حتی باعث میشود آنها راحتتر به مرد اعتماد کنند. برای دلال هم فرصت خوبی فراهم میشود تا آسانتر سراغ مسافران دیگری برود که تازه پا به سالن خروجی گذاشتهاند.
از یکی از آنها میپرسم درآمد این کار چقدر است؟ سربالا جواب میدهد: خوب است. چندبرابر دستمزد کار قبلی است. خوبی این کار این است که آقای خودتی. هر وقت بخواهی میآیی و هر وقت بخواهی میروی. برای فرار از ادامه صحبت، نگاهش را میدزدد و زیرکانه سراغ جمعیت تازهای که وارد سالن میشوند، میرود. انگار دارد به این فکر میکند این بار بحث را چطور شروع کند تا پول بیشتری عایدش شود.
ورود پلیس امنیت به ماجرای رجیستری در فرودگاه
برای پیگیری ماجرای خرید و فروش رجیستری در فرودگاه امام خمینی(ره) با مهدی اسدی، رئیس انجمن تلفن همراه ایران به گفتوگو پرداختیم. وی با ابراز بیاطلاعی از جزئیات این ماجرا، با دیده تردید به آن نگاه کرد اما پس از تماس با پلیس امنیت اقتصادی فراجا و در میان گذاشتن موضوع با آنان، با تأیید این خبرگفت: خوشبختانه درحال حاضر پلیس امنیت به ماجرا ورود کرده و هرگونه خرید و فروش پاسپورت و حق رجیستری مسافران در فرودگاه امام خمینی رصد میشود تا از سوءاستفاده احتمالی جلوگیری شود.
وی از رصد فعالیتهای مشکوک در فرودگاه امام خمینی(ره) و دستگیری سودجویانی خبر داد که اقدام به خرید و فروش رجیستری میکنند و گفت: اگرچه باید جلوی هر گونه سوءاستفاده را گرفت اما ابعاد این ماجرا آنقدرها هم گسترده نیست. بر اساس آمار، تنها 100 هزار دستگاه تلفن همراه از طریق مبدأ مسافری وارد کشور میشود که رقم بالایی نیست. ازسوی دیگر خرید این گوشیها چندان به صرفه نیست.
اسدی ادامه داد: درحال حاضر خرید گوشی از فروشندههای مجاز داخل ایران ارزانتر است؛چراکه مردم هم میتوانند از خدمات پس از فروش برخوردار شوند و هم از اصالت گوشی خریداری شده، مطمئن باشند.
رئیس انجمن تلفن همراه ایران، در پاسخ به این سؤال که آیا این اقدام را میتوان قاچاق کالا دانست، گفت: واردات موبایل از طریق رویه تجاری و حتی مسافری آزاد است و قاچاق محسوب نمیشود. چراکه یک یا چند کالا وارد کشور شده و با پاسپورت یک مسافر، عوارض و گمرک آن نیز پرداخت شده است. اما خرید و فروش رجیستری به دلیل امکان سوءاستفادههای احتمالی در فرودگاه، غیرمجاز است که همکاران پلیس امنیت درحال تلاش برای جلوگیری از این قبیل سوءاستفادهها هستند.
افزایش قاچاق با ممنوعیت واردات آیفون
وی با هشدار درباره افزایش قاچاق موبایل گفت: درحال حاضر به دلیل ممنوعیتهای واردات، موضوع قاچاق فقط برای آیفون مطرح است. درحال حاضرتعداد زیادی از کاربران گوشی آیفون بالاتر از مدل 13 دارند که مجبورند از روشهای جایگزین مثل وای فای و هات اسپات استفاده کنند.
اسدی گفت: درحال حاضر 95 درصد بازار ما رسمی است و تنها بخش ناچیزی از آن غیر رسمی است که امیدواریم با برطرف شدن هرچه سریعتر ممنوعیت آیفون در کشور، مشکلات مردم و واردکنندگان حل شود.
وی افزود: خوشبختانه منشأ ارز موبایل مشخص شد و دیگر ارز دولتی به واردکنندگان موبایل اختصاص داده نمیشود و آنها باید این ارز را از صادرکنندگان دریافت کنند. ازآنجاکه درحال حاضر نیازهای ضروریتر از جمله تأمین ارز دارو و مواد غذایی در کشور وجود دارد، ما از این اقدام استقبال کردیم به شرطی که واردکنندگان بتوانند ارز مورد نیاز خود را برای خرید گوشی، تأمین کنند.
رئیس انجمن تلفن همراه ایران گفت: در ماههای اخیر شاهد نوسانات زیادی در حوزه ارز بودیم و قیمت دلار برای واردکنندگان ما از 44 هزار تومان به 55 هزار تومان رسید که افزایش زیادی محسوب میشد. خوشبختانه شرکتهای این حوزه توانستند افزایش قیمتها را تا حدود زیادی کنترل کنند اما تداوم این وضعیت به شرطی است که واردکنندگان بتوانند بموقع ارز خود را برای خرید تأمین کنند تا بازار دچار کمبود نشود.