مدیر امور فناوری‌های نوظهور و اولویت‌دار دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به روند تدوین سند ملی هوش مصنوعی، گفت: در تدوین این سند نمایندگان ۳۰ دستگاه دولتی و غیر دولتی حضور داشتند.

دکتر مجتبی طاووسی در دومین گفت‌وگوی سیاستی با موضوع بررسی سند ملی هوش مصنوعی ایران که به صورت وبینار در مرکز تحقیقات سیاست علمی برگزار شد، با اشاره به روند تدوین سند ملی هوش مصنوعی در شورای عالی انقلاب فرهنگی، گفت: در فرایند تدوین این سند از سال ۱۳۹۶ بیش از ۸ هزار مستند جمع آوری شد و در آن زمان موافقت شد تا ستادی در معاونت علمی ریاست‌جمهوری ایجاد شود و در این ستاد پیش نویسی از این سند تهیه و به شورا ارائه شد.

وی با بیان اینکه در آن زمان صحبت‌هایی در زمینه نهاد تدوین کننده این سند مطرح شد، افزود: در نهایت این شورا به عنوان تدوین کننده این سند معرفی شد و برای تهیه این سند ملی بیش از ۳۰ دستگاه دولتی و غیر دولتی حضور داشتند.

طاووسی با تاکید بر اینکه در این سند اخلاق هوش مصنوعی در نظر گرفته شد، ادامه داد: برخی‌ها بر این باور بودند که به دلیل مخاطراتی که هوش مصنوعی دارد، جلوی توسعه آن را می‌گرفتند و ما با التزام به این مسائل سند توسعه هوش مصنوعی را تدوین کردیم.

مدیر امور فناوری‌های نوظهور و اولویت‌دار دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی به چشم اندازهای این سند اشاره کرد و گفت: معمولا در اسناد، جملات آخر روح اصلی سند را شکل می‌دهند و روح اصلی این سند را نیز بر سلامت و امنیت و رفاه و آسایش مردم از طریق کاربرد هوش مصنوعی در حکمرانی در نظر گرفتیم و کلیه اولویت‌های تعیین شده در این سند حول این موضوع بوده است.

وی تعداد اولویت‌های این سند را ۳۹ مورد ذکر کرد و ادامه داد: پس از تدوین این سند ، آن را بر روی سایت شورا قرار دادیم که ۷۰۰ نفر درباره آن نظر دادند.

طاووسی تدوین نقشه راه و آیین‌نامه‌ها و ره نگاشت را از دیگر اقدامات مرتبط با این سند ملی عنوان کرد و تدوین آن را در سایه همکاری اساتید دانشگاهی دانست.

تشکیل زودهنگام سازمان هوش مصنوعی

دکتر محمد حسن‌زاده، رئیس پژوهشگاه ایرانداک نیز در این وبینار، برگزاری این جلسه را یک جلسه کارشناسی عنوان کرد و گفت: به نظر من هر بخشی از علم را که سازمانی کردیم، به جایی نرسیدیم. در دنیا نیز این رویکرد وجود ندارد و تنها سازمانی که برای علم شکل گرفت، دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و اندیشکده‌ها هستند.

وی با بیان اینکه به نظر می‌رسد ما خیلی زود اقدام به تاسیس سازمان ملی هوش مصنوعی کردیم، اظهار کرد: نگاه سازمانی به هوش مصنوعی دو ایراد دارد؛ یکی اینکه موجب سلب مسؤولیت اجتماعی از سایر بازیگران این حوزه می‌شود و دیگر اینکه اگر در جایی به اهداف نرسیدیم، نوک پیکان به سمت سازمان ملی هوش مصنوعی می‌رود.

حسن‌زاده با اشاره به تجربیات سایر کشورها در زمینه توسعه هوش مصنوعی، یادآور شد: کشور چین سرمایه‌گذاری بزرگی انجام داده و اعلام کرده از فعالان این حوزه حمایت می‌کند.

رئیس پژوهشگاه ایرانداک با اشاره به نفوذ هوش مصنوعی در همه ارکان علم خاطر نشان کرد: به مدت ۵ سال دسترسی ما به اسکوپوس قطع بود که با پیگیری‌های صورت گرفته مجددا امکان دسترسی به این پایگاه فراهم شد و مشاهده کردیم که این پایگاه مبتنی بر AI شده و حتی می‌توان به زبان فارسی به داده‌های مورد نیاز دسترسی داشت.

وی اضافه کرد: در کشور بهتر بود در گام اول مشوق‌هایی برای کسب و کارها در نظر گرفته می‌شد تا با توسعه آنها با دید بازتری اقدام به تدوین سند ملی هوش مصنوعی می‌شد.

حسن‌زاده با اشاره به نقاط ضعف و قوت سند ملی هوش مصنوعی، خاطر نشان کرد: به عنوان نمونه در این سند اعلام شده ایران جزء ۱۰ کشور پیشرو در هوش مصنوعی قرار گیرد و این سؤال‌ها مطرح می‌شود که این ۱۰ کشور کدام کشورها هستند؟ اگر این کشورها به هر دلیل نخواستند جزء ۱۰ کشور اول باقی بمانند، تکلیف ما چه می‌شود؟

وی افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو در گرایش‌های هوش مصنوعی را از دیگر موضوعات مطرح درباره این سند نام برد و اظهار کرد: در این سند رشد پذیرش سالانه ۱۲ درصد دانشجو در این رشته عنوان شده و می‌توان به وزارت علوم، وزارت بهداشت و دانشگاه آزاد دستور داد که در این رشته‌ها دانشجو جذب کنند، ولی این عدد ۱۲ درصد بر اساس چه مدرکی اعلام شده است.

وی افزایش تعداد محصولات و خدمات هوش مصنوعی را از ۳۶۳ محصول به ۲ هزار محصول و خدمت تا سال ۱۴۰۷ را از دیگر موارد مطرح در این سند عنوان کرد و یادآور شد: چشم‌اندازهایی که برای این سند در نظر گرفته شده، به اندازه کافی دقیق نیستند.