انتقاد باقری اصل از راه‌اندازی سامانه‌های بی‌حاصل
سرپرست مرکز تحول دیجیتال سازمان برنامه و بودجه می‌گوید سامانه‌ها مشکلات را به‌صورت اساسی حل نمی‌کنند بلکه آن‌ها را به آینده واگذار می‌کنند.
اعلام بودجه ۲۵ هزار میلیارد تومانی برای راه‌اندازی سامانه «نان» بار دیگر توجه همه را به این سامانه جلب کرده است. این رقم را رضا باقری اصل، سرپرست مرکز تحول دیجیتال و فناوری اطلاعات سازمان برنامه و بودجه، در جلسه مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص احکام هوشمندسازی و سامانه اعلام کرد.
قصد او از بیان هزینه هنگفت انجام‌شده برای ایجاد سامانه نان انتقاد از راه‌اندازی سامانه‌هایی بود که با وجود صرف سرمایه کارایی خاصی ندارند و چون خدمت خاصی ارائه نمی‌دهند، نمی‌توانند مشکلی را رفع کنند.
سرپرست مرکز تحول دیجیتال و فناوری اطلاعات سازمان برنامه و بودجه، اهمیت سامانه‌ها را در ارائه خدمات می‌داند و می‌گوید:
سامانه‌ها اگر خدمات-محور باشند ارزش دارند؛ اگر سامانه‌ای خدمتی ارائه نمی‌کند و فقط سامانه بماهو ماهانه است مساله‌ای را حل نمی‌کند.
او در توضیح این سامانه‌های فاقد خدمت به سامانه املاک و اسکان اشاره می‌کند که از فروردین ۱۴۰۰ راه‌اندازی شده اما به گفته باقری اصل، «نمونه بارز سامانه‌هایی است که هیچ مساله‌ای را حل نکرده‌اند.» سامانه املاک و اسکان از همان زمان راه‌اندازی تا امروز از یک سو به دلیل همکاری نکردن نهادهای مختلف و از سوی دیگر به خاطر عدم ثبت اطلاعات از سوی شهروندان در این سامانه تقریبا بدون کاربرد خاصی باقی مانده است.
سرپرست مرکز تحول دیجیتال و فناوری اطلاعات سازمان برنامه و بودجه سامانه نان را هم سامانه‌ای بی‌حاصل خوانده و گفته بود:
برای سامانه نان هم ۲۵ همت هزینه شده، اما حاصل آن چه بوده است؟ حاصل آن این است که نانوا بداند برای ما چند نان را ثبت کرده است. قبلا می‌گفتند ما می‌دانیم هر ایرانی در کجا و چقدر نان می‌خرد. الان این طور است که ما می‌دانیم هر نانوایی چند تعداد نان ثبت کرده است!
سامانه نان از اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ فعالیت خود را آغاز کرد. جلوگیری از گران‌فروشی و قاچاق آرد و تخصیص آرد بر‌مبنای فعالیت نانوایی‌ها اهدافی بود که دولت برای راه‌اندازی این سامانه در نظر داشت. با وجود این، تا امروز که بیش از دو سال از راه‌اندازی سامانه نان گذشته آمار دقیقی از میزان تحقق اهداف در نظر گرفته‌شده برای این سامانه ارائه نشده است. از سوی دیگر، ایجاد این سامانه به دلیل مشکلات مختلف در اجرای آن هم از جانب نانوایی‌ها مورد انتقاد بود و هم کارشناسان به خاطر وجود راه‌هایی برای دور زدن اهداف این سامانه از وجود آن انتقاد کرده بودند.
باقری اصل در صحبت‌های اخیر خود ارزش و اهمیت سامانه‌ها را در ایجاد مزیت برای مردم و رفع مشکلات دانسته و توضیح داد: «سامانه سامان نمی‌آورد مگر این که منطق آن بر اساس تسهیل امور، کاهش هزینه و ضوابطی مثل امنیت اطلاعات تنظیم شود.»
سرپرست مرکز تحول دیجیتال و فناوری اطلاعات سازمان برنامه و بودجه امروز، ۱۲ آبان ماه، با انتشار چند پست در صفحه شخصی خود در پلتفرم ایکس درباره صحبت‌های اخیر خود توضیحاتی را ارائه کرد و هدف از بیان این توضیحات را رفع ابهام، سوء تفاهم و سوء استفاده از این اظهارات دانست.
او توضیح داده است که هدفش از بیان نکات مطرح‌شده در جلسه مذکور این بوده که به نظر او در خصوص احکام مربوط به هوشمندسازی و سامانه‌ها «باید رویکرد یکپارچه داشته باشیم و حل اساسی مسائل جاری کشور سامانه درمانی نشود.»
باقری اصل در ادامه به مثال‌هایی که در این صحبت‌ها به آن‌ها اشاره کرده بود، یعنی سامانه نان و سامانه املاک و اسکان اشاره کرده و این طور توضیح داده است: در خصوص سامانه نان ۲۵ همت در واقع جبران افزایش هزینه تولید نانوا بوده و دولت تامین منابع رو پذیرفته تا افزایش هزینه نان به مردم منتقل نشود. سامانه بدون استفاده از بودجه دولت توسعه داده شده اما در پیش‌خوان نانوایی‌ها کم‌فروشی و گران‌فروشی این هدف نقض شده است.
به گفته او، مشکل اصلی سامانه‌ها این است که به جای رفع مشکلات آن‌ها را به آینده موکول می‌کنند: «این اختلاف نظر در شیوه پرداخت یارانه و پرداخت به ذی‌نفع نهایی یا پرداخت در زنجیره وجود دارد. اما مشکل این است گاهی سامانه‌ها مشکلات را به آینده وا می‌گذارند ولی اساسی حل نمی‌کنند.»
سرپرست مرکز تحول دیجیتال و فناوری اطلاعات سازمان برنامه و بودجه هم‌چنین در خصوص اظهارات خود درباره سامانه املاک و اسکان هم این توضیح را اضافه کرده است: «سامانه املاک و اسکان باید در فرآیند تولید و خدمات املاک باشد، اگرنه داده‌ها مسیر دیگری پیدا می‌کنند. اگرچه برای تکمیل آن کمک کردیم اما هنوز با هدف فاصله دارد.»
باقری اصل این نکته را نیز ذکر کرده است که از ابتدای طرح ایده سامانه املاک و اسکان در مجلس نسبت به شیوه شناسایی خانه‌های خالی برای تعیین مالیات بر آن‌ها نقد داشته است.