مدیرعامل دیجی‌کالا: مهاجرت را مثل مرگ پذیرفته‌ام
در پنل راهبران کسبوکار مدیران پلتفرم‌های بزرگ به گفت‌وگو درباره تاب‌آوری نیروی انسانی و لزوم توجه به بحران مهاجرت نیروی کار متخصص پرداختند.
پنل راهبران کسبوکار با حضور مدیران عامل دیوار و دیجی‌کالا و معاون توسعه کسبوکار فناپ تلکام در رویداد رونمایی از گزارش جامعه برنامه‌نویسان ایران برگزار شد.
اشکان آرمندهی، مدیرعامل دیوار، در رونمایی از گزارش جامعه برنامه‌نویسان کوئرا در پنل «راهبران کسبوکار» در پاسخ به سوالی درباره تاب‌آوری در شرایط فعلی جامعه ایران گفت: «بخشی از جامعه هدفی که در نظرسنجی کوئرا شرکت کرده‌اند به نوعی در حال مهاجرت هستند و این تعداد زیاد عدد ترسناکی است. همه ما می‌دانیم بخشی از این اعداد به کیفیت زندگی بهتر و آزادی اجتماعی ارتباط دارد.»
او باور دارد در چنین شرایطی هر تلاشی برای بهتر کردن شرایط، با سنگ‌اندازی از سوی مقابل مواجه میشود. آرمندهی افزود: «فکر می‌کنم بخشی از راه‌حل مهاجرت مثل عوامل سیاسی و اقتصادی خارج از توان ما است و خود ما هم گرفتار آن هستیم. من فکر می‌کنم خسته نشدن ما در برابر عوامل مختلف می‌تواند چرخه گشایش باشد و ما اینجا هستیم که این اثرگذاری اجتماعی را به وجود بیاوریم. ما با کاری که انجام می‌دهیم می‌توانیم کمک کنیم یک مسئله از یک ایرانی در کشور حل شود و این به من کمک می‌کند که در روزمرگی خودم و در برابر چالش‌ها دوام بیاورم.»
به گفته آرمندهی افرادی که کد نویسی می‌کنند شاید از نزدیک تاثیر کار خودشان را نبینند و هرگز متوجه نشوند کاری که انجام می‌دهند چه چالش‌هایی را برطرف می‌کند. او درباره دسته‌بندی «گم‌شده‌ها» در دیوار و تاثیر آن گفت: «ما دسته‌بندی گم‌شده‌ها را زیر دسته اجتماعی دیوار داریم که افراد در آن چیزهایی که گم کرده‌اند آگهی می‌کنند. ما به کاربری برخوردیم که در نزدیکی مرز زندگی می‌کرد و تمام دارایی‌اش دو گوسفند بود. او با آگهی در دیوار توانست تمام زندگی خودش را دوباره به دست بیاورد.»
آرمندهی در ادامه این پنل درباره فعالیت‌های دیوار ادامه داد: «اگر عوامل بیرونی را کنار بگذاریم، داخل سازمان به واسطه دیوارهایی مثل تحریم چالش‌هایی به وجود می‌آید که ما تلاش می‌کنیم با تعریف مدل‌های جبران خدمات این موضوعات را جبران کنیم. در بخش دیگری هم تلاش می‌کنیم که دسترسی‌ها را در داخل شرکت تسهیل کنیم. یک نمونه آن استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی است.»
به گفته آرمندهی ۱۵ درصد مجموعه دیوار به طور کامل دور کار هستند و فراهم کردن ابزارهای لازم به آنها کمک می‌کند بتوانند با فراغ بال و راحتی بیشتری بمانند.»
تلاش من این است دوره ماندن آدم‌ها طولانی‌تر شود
– مسعود طباطبایی، مدیرعامل دیجی‌کالا
مسعود طباطبایی، مدیرعامل دیجی‌کالا، در ادامه این پنل گفت: «در داستان بازداشت من همه می‌گفتند این همه برنامه‌نویسی کردی، مدیرعامل دیجی:الا شدی و پایان آن هم به این صورت بود. من به واسطه شغلم باید پاسخگو باشم اما مدل برخوردی که اتفاق افتاد و زمان آن، موجی از ناامیدی را ایجاد کرد.»
او ادامه داد: «ناامیدی‌ها هست ولی در نهایت باید امیدوار بود. همه تلاش من این است که یک درصد امید را بیشتر کنم و کاری کنم که در کنار چالش‌هایی که خارج از محیط کار وجود دارد، آدم‌ها در داخل شرکت محیط امنی را تجربه کنند و فعالیتی که می‌خواهند ادامه دهند.»
طباطبایی افزود: «زمانی که ابتدای دهه ۹۰ را با ابتدای دهه ۱۴۰۰ مقایسه می‌کنم متوجه می‌شوم خیلی عقب رفته‌ایم. مهاجرت را مثل مرگ پذیرفته‌ام و تلاش من این است که دوره‌ای که آدم‌ها می‌مانند طولانی‌تر شود.»
به گفته او ۵۰۰ هزار فروشنده در دیجی‌کالا محصولات خود را می‌فروشند و بین ۱۰ تا ۱۱ هزار نفر در این سازمان فعالیت می‌کنند.
طباطبایی اضافه کرد: «من آموخته‌ام که زمانی که یک تیم مهندسی به جای اینکه صرفا یک مجری باشد نقش جدی در ساختان ارزشی ایفا کند، تعهد بالاتر می‌رود. چیزی که سعی دارم در دیجی‌کالا ایجاد کنم تبدیل شدن به فردی است که خودش نقش دارد.»
کیوان جامه‌بزرگ، معاون توسعه کسبوکار فناپ تلکام، گفت: «ما در مواجهه با ناملایمات می‌توانیم ۳ نوع کنش نشان دهیم؛ اولین کار روشنگری است که ببینید آمار و داده‌ها چه بلایی سر کشور می‌آورند و چه ناترازی‌ای در کشور رخ داده است. دومین کنش مطالبه‌گری است که حالا که این اتفاقات افتاده راه درست و سیاست جایگزین چیست و سومین کنش که مهم‌تر و سخت‌تر از بقیه است این است که ببینیم آیا می‌توانیم در سازمان خودمان یک نمونه درست ایجاد کنیم یا خیر.»
او ادامه داد: «امید وجود ندارد، احساس فساد وجود دارد اما آیا ما می‌توانیم در سازمان خودمان شرایطی ایجاد کنیم که امید باشد و فساد از بین ببرد و این نمونه را نشان دهیم. ایجاد پلتفرمی مثل دیوار و دیجی‌کالا می‌تواند اعتماد به نفس ایجاد کند که میشود در کشور کار موفق و بزرگ انجام داد.»
جامه‌بزرگ افرود: «ما چاره‌ای نداریم جز اینکه آموزش و توانمندسازی ایجاد کنیم. یکی از ویژگی‌های مثبتی که معمولا گفته میشود این است که فرصت یادگیری در فناپ زیاد است و این فصت انجام کارهای بزرگ از عواملی است که برای ما مزیت ایجاد می‌کند.»
خروج نیروی انسانی متخصص و ورود نیروی انسانی غیرمتخصص
علی شریفی زارچی، استاد دانشگاه صنعتی شریف، در ادامه رویداد کوئرا گفت: «در کشور ما به انواع ناترازی‌ها اشاره میشود اما یک ناترازی خیلی بزرگ که به آن کمتر توجه میشود ناترازی انسان است. با نگاه به آمارهای نظرسنجی «جاب ویژن» و «رصدخانه مهاجرت ایران» نشان می‌دهد جمعیت زیادی از مخاطبان گفته‌اند تمایل به مهاجرت دارند. درصدی که «کم» و «بسیار کم» را انتخاب کرده‌اند ۲.۹ درصد و ۳.۱۰ درصد هستند.»
او ادامه داد: «اگر همین تفکیک را در مورد فارغ‌التحصیلان سطوح مختلف آموزش بررسی می‌بینیم که کمتر یا بیشتر در همه سنین یا سطوح تحصیلی تمایل به مهاجرت وجود دارد و اگر این موضوع را به تفکیک میزان سابقه کار کردن در ایران بررسی کنیم، یعنی بین افرادی که بیش از ده سال است در کشور کار می‌کنند و کسبوکار خودشان را ایجاد کرده و به ثبات رسانده‌اند، هنوز درصدی که تمایل «کم» و «بسیار کم» به مهاجرت داشتند نزدیک ۶ درصد است. این یک زنگ خطر بزرگ برای جامعه ایران است.»
شریفی زارچی درباره تعادل نداشتن ورود و خروج نیروی کار متخصص گفت: «ما از دو سو با مهاجرت مواجه هستیم. نیروی انسانی متخصصی که از کشور می‌رود و نیروی انسانی غیرمتخصصی که وارد کشور میشود. این ناترازی را چطور می‌توانیم حل کنیم؟ زمانی که مزیت اقتصادی و تجاری نفت و انرژی را نداریم دقیقا می‌خواهیم این کشور را به چه منبعی یکپارچه نگه داریم؟»
او ادامه داد: «اگر می‌خواهیم از فروپاشی ایران در آینده جلوگیری کنیم الان وقت آن است. جوان باید در ایران بماند چون او می‌تواند کسب‌وکاری ایجاد کند که ۵۰ سال دیگر ایران وضعیت اقتصادی باثابتی داشته باشد. من فکر می‌کنم تغییر وضعیت ایران به نیرویی نیاز دارد که در آن شفافیت حکم‌فرما باشد و به جای ده‌ها شورای عالی، مردم تصمیم می‌گیرند.»