با اجرای رجیستری دریافت کد IMEI یکی از مهم‌ترین مواردی است که باید به آن توجه کرد کد IMEI برای هر تلفن همراه منحصر به فرد است.

به عبارتی که هیچ دو دستگاهی نیستند که کد IMEI مشابهی داشته باشند و این موضوع سبب می‌شود تشخیص و پیگیری موبایل‌های دزدیده یا گم‌شده ممکن شود؛ مواردی که به عنوان بعضی از اهداف رجیستری هم به آن اشاره شده است.

اما ممکن است کاربران گوشی‌های موبایل این سوال را داشته باشند که چگونه می‌توان این کد را دریافت کرد؟ یکی از راه‌های آگاهی از کد IMEI، مشاهده آن روی جعبه تلفن همراه و همچنین پشت باتری گوشی‌هایی است که باتری آنها داخلی نباشد؛ البته علاوه بر اینکه این شناسه بر روی جعبه و باتری گوشی وجود دارد، با ارسال کد دستوری *#۰۶# هم قابل دریافت است.

نکته قابل توجه این است که کد IMEI از خود دستگاه تلفن همراه هم قابل دریافت است و برای دریافت این کد لازم بوده به منوی اصلی گوشی خود رفته، وارد بخش تنظیمات (Setting) شوید و در قسمت درباره تلفن (About)، وضعیت تلفن را پیدا کنید تا کد ۱۵ رقمی IMEI گوشی برای شما نمایش داده شود. در نهایت کاربران گوشی‌های همراه همچنین برای آگاهی از سنجش اصالت گوشی و قاچاقی نبودن آن، می‌توانند با دریافت شناسه IMEI از طریق کد دستوری *#۰۶#، این شناسه را با برچسب روی جعبه گوشی و کد باتری مطابقت دهند و در صورتی که این سه کد یکسان باشد، آنگاه می‌توانند آن را به شماره سامانه پیامکی ۳۰۰۰۸۸۸۷ ارسال کرده و با استعلام از شبکه اپراتورها، صلاحیت گوشی را احزار و از قاچاقی بودن یا نبودن آن اطمینان حاصل کنند.

در صورتی که تلفن همراه به صورت رسمی وارد شده باشد، این پیام متنی در پاسخ برای ارسال‌کننده پیامک، ارسال می‌شود که «شماره درخواستی برای کالاهای زیر ثبت شده است»، اما در صورتی که تلفن همراه مورد نظر از طریق مبادی غیررسمی و قاچاق به کشور وارد شده باشد، متقاضی با چنین پیامکی مواجه می‌شود که «شماره استعلام شده در پنجره واحد تجارت فرامرزی ثبت نشده است.

هشدار غیرقانونی بودن دستگاه

اما اگر برای کاربری پیامکی با مضمون پیامک هشدار: دستگاه با مشخصاتی جزء دستگاه‌های قانونی ثبت شده نیست و از تاریخ مشخصی در شبکه سرویس نخواهد گرفت ارسال شود به به علت ثبت نبود نشناسه(IMEI)دستگاه در سامانه همتا است.

درصورتیکه کاربری این پیامک را دریافت کرده باشد ممکن است یکی از دلایلی که در ادامه گفته می شود را داشته باشد. اگر دستگاه وی دارای دو اسالت (شکاف برای قرارگیری سیمکارت) است و تنها یکی از اسالتها را قبل از مشمول شدن دستگاه خود در طرح رجیستری، استفاده میکرده با قرار دادن سیمکارت در اسالت دوم، این پیامک را دریافت خواهد کرد.

در چنین مواردی باید از طریق فرآیند «افزودن دستگاه»، شناسه(IMEI)تمامی اسالت‌های دستگاه خود را در سامانه همتا ثبت کند.

حالت دوم: دستگاه شما قاچاق است.

با اجرای طرح رجیستری، دستگاه‌هایی که قبل از شروع طرح در کشور روشن نبوده یا از مبادی قانونی کشور وارد نشده باشند، نمی‌توانند به صورت دائم از خدمات شبکه های اپراتوری کشور استفاده کنند بنابراین پس از ۳۰ روز قطع خواهند شد. برای اطلاع از قانونی بودن دستگاه خود می‌توانید از طریق درگاههای سامانه همتا و استعلام اصالت اقدام کنید. بنابراین یکی از دلایلی که میتواند باعث ارسال پیامک هشدار غیرقانونی بودن دستگاه برای شما شود، این است که دستگاه قاچاق بوده و پس از شروع طرح رجیستری، برای اولین بار روشن شده است. قابل ذکر است هیچ راهکاری برای ثبت این دستگاه‌ها وجود ندارد وحتی اگر پس ازخرید، متوجه این موضوع شدید، بادر دست داشتن فاکتور به فروشگاه مربوطه مراجعه ودستگاه را به فروشنده بازگردانید.

فروشنده موظف است ضمن قبول دستگاه، یا وجه پرداختی را به شما بازگرداند یا دستگاه قانونی ثبت شده، به شما تحویل دهد. در صورت عدم همکاری فروشنده می‌توانید از طریق سازمان تعزیرات حکومتی یا سازمان حمایت از حقوق مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، به صورت اینترنتی، شکایت تنظیم کرده تا پیگیری موضوع، در دستور کار نهادهای نظارتی کشور قرار گیرد.

حالت سوم:شما مسافر هستید اماشناسه(IMEI)دستگاه خود را ثبت نکرده‌اید

با توجه به بخشنامه گمرک جمهوری اسالمی ایران در تاریخ ۳۰ آبان ۱۳۹۶، مسافرینی که از خارج کشور دستگاه سیم کارتخور مشمول طرح رجیستری، خریداری کرده‌اند، موظف هستند دستگاه خود را ثبت کنند. در صورت عدم ثبت شناسه(IMEI) دستگاه این مسافران، این دستگاه‌ها نمی‌توانند به صورت دائم از خدمات شبکه های اپراتوری داخل کشور استفاده کرده و پس ازمدت ۳۰ روز قطع خواهند شد. ‌

پس یکی دیگر از دلایل ارسال پیامک هشدار غیرقانونی بودن دستگاه، این است که مسافر خارجی بدون اینکه دستگاه خود را ثبت کند آن را روشن کرده و از شبکه اپراتوری داخل کشور استفاده می کند. بنابراین درصورتیکه قصد وارد کردن دستگاه سیم کارتخور به ایران را دارید و می‌خواهید بیشتر از ۳۰ روز از خدمات اپراتورهای داخل کشور، روی دستگاهتان استفاده کنید، باید در زمان ورود به کشور دستگاه را در گمرک اظهار کرده و سپس نسبت به ثبت دستگاه در سامانه گمرک اقدام کنید.

حالت چهارم: دستگاهتان را تعمیر کرده‌اید وشناسه(IMEI)آن، تغییر کرده است

در ابتدا شایان ذکر است که شناسه(IMEI)دستگاه‌های دارای سیمکارت، به عنوان شناسه رهگیری این دستگاه‌ها به حساب آمده و هرگونه تغییر در آن، غیرقانونی است. بنابراین اگر قصد تعمیر دستگاه خود را دارید، حتما این نکته را در نظر داشته باشید که شناسه(IMEI)دستگاهتان نباید در فرآیند تعمیر، تغییر کند.

اما درصورتیکه دستگاهتان را تعمیر کرده‌اید وشناسه(IMEI)آن تغییر کرده است و به هر دلیلی، در حال حاضر، به تعمیرکار دسترسی ندارید که شناسه(IMEI)قبل از تعمیر را روی دستگاهتان بازگرداند، سامانه همتا جهت رفاه حال شما فرآیند ثبت تعمیری را در نظر گرفته است. بنابراین می‌توانید در صورت تکمیل موفقیت آمیز فرآیند ثبت تعمیری درسایت همتا، شناسه(IMEI)بعد از تعمیر را جایگزین شناسه(IMEI)قبل از تعمیر کنید. بنابراین یکی دیگر از دلایل ارسال پیامک هشدار غیرقانونی بودن دستگاه، آن است که شناسه(IMEI)دستگاه شما پس از تعمیر، تغییر کرده باشد.

حالت پنجم: دستگاه به دلیل تخلف در ثبت، غیرقانونی شده است

در صورتی که برای ثبت دستگاه تخلفی صورت گرفته باشد، سامانه همتا دستگاه های متخلف را شناسایی و قطع خواهد کرد. لازم به تأکید است که در این حالت دستگاه‌های متخلف تحت هیچ شرایطی امکان بازگشت به حالت قانونی را نداشته و برای همیشه از سرویس گرفتن در شبکه اپراتورهای داخل کشور محروم خواهند شد.