ایران با گسترش خدمات دولت الکترونیک، امکان دسترسی آنلاین به بسیاری از خدمات سراسری را فراهم کرده که در مقایسه با برخی کشور‌های همسایه، پیشرفت قابل‌توجهی محسوب می‌شود.

توسعه زیرساخت‌های اینترنتی، به‌ویژه در حوزه‌های فیبر نوری و فناوری G۵، در سال‌های اخیر با جدیت در کشورمان دنبال شده است. این تلاش‌ها با هدف ارتقای کیفیت ارتباطات، افزایش سرعت اینترنت و فراهم‌سازی بستر مناسب برای خدمات دیجیتال صورت می‌گیرد.

در عصر حاضر توسعه اینترنت به عنوان یک ابزار کلیدی برای ارتباطات، تبادل اطلاعات و دسترسی به منابع آموزشی و اقتصادی عمل می‌کند. اینترنت به کسب‌وکار‌ها این امکان را می‌دهد تا به بازار‌ها دسترسی پیدا کنند و با کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری، رشد اقتصادی را تسریع کنند. از سوی دیگر، اینترنت زیرساخت‌های نوآوری و تحقیق و توسعه را تقویت می‌کند و به کشور‌ها این امکان را می‌دهد که در عرصه‌های علمی و فناوری پیشرفت کنند.

خدمات سراسری الکترونیکی

ایران در سال‌های اخیر با توسعه خدمات دولت الکترونیک، تلاش کرده است دسترسی آنلاین به بسیاری از خدمات دولتی را برای شهروندان فراهم کند. این اقدامات شامل دیجیتالی‌سازی فرآیند‌های اداری، ارائه خدمات الکترونیکی و ایجاد پلتفرم‌های آنلاین برای تعامل با نهاد‌های دولتی است.

این تحول موجب کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای انجام امور اداری شده و با کاهش بروکراسی و حذف واسطه‌ها، شفافیت و پاسخگویی نهاد‌های دولتی را افزایش داده است. به‌عنوان مثال، ارائه خدماتی مانند دریافت سوابق تأمین اجتماعی به‌صورت آنلاین، نیاز به مراجعه حضوری را از بین برده و رضایت شهروندان را ارتقا بخشیده است.

این رویکرد می‌تواند به بهبود اعتماد عمومی نسبت به نهاد‌های دولتی کمک کرده و زمینه‌ساز توسعه پایدار در کشور باشد. با توجه به مزایای متعدد دولت الکترونیک، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناوری و آموزش نیروی انسانی متخصص کمک شایانی کرده تا ایران بتواند در این حوزه به جایگاه مطلوبی در منطقه و جهان دست یابد.

وضعیت فعلی فیبر نوری در ایران

فیبر نوری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین فناوری‌های ارتباطی در سطح جهانی شناخته می‌شود، زیرا زیرساختی اساسی برای اینترنت پرسرعت و ارتباطات پیشرفته فراهم می‌کند. در ایران نیز همگام با دیگر قطب‌های علمی این فناوری در حال توسعه است. طبق آمار رسمی، تا پایان آذرماه ۱۴۰۳، حدود ۷٫۵ میلیون خانوار در ایران به خدمات فیبر نوری دسترسی دارند.

این میزان نشان از پیگیری اهداف تعیین‌شده در برنامه‌های ملی برای رسیدن به کیفیت در سطح جهانی دارد. از مهم‌ترین پروژه‌های اجرایی، طرح ملی «هزارتار» است که توسط شرکت مخابرات ایران و با همکاری وزارت ارتباطات راه‌اندازی شده است. این طرح هدف دارد در کوتاه‌مدت ظرفیت اتصال به شبکه فیبر نوری را برای ۱٫۵ میلیون خانوار و کسب‌وکار افزایش دهد.

چندین شرکت خصوصی و دولتی در توسعه فیبر نوری در ایران نقش دارند. شرکت مخابرات ایران همچنان بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده خدمات فیبر نوری است، اما شرکت‌های خصوصی نیز وارد این عرصه شده‌اند.

اینترنت فیبر نوری به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین و سریع‌ترین روش‌های انتقال داده، اهمیت ویژه‌ای در دنیای امروز دارد. این فناوری از فیبر‌های نوری برای انتقال اطلاعات استفاده می‌کند که به طور قابل توجهی ظرفیت و سرعت انتقال داده‌ها را افزایش می‌دهد. به دلیل استفاده از نور برای ارسال سیگنال‌ها، اینترنت فیبر نوری قادر است اطلاعات را با سرعت‌های بسیار بالا و با کمترین افت سیگنال نسبت به سایر روش‌های انتقال مانند کابل‌های مسی منتقل کند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که کاربران بتوانند از خدماتی مانند استریم ویدئو با کیفیت بالا، بازی‌های آنلاین و انتقال داده‌های سنگین بدون هیچ گونه وقفه یا اختلالی بهره‌مند شوند.

علاوه بر سرعت و ظرفیت بالا، اینترنت فیبر نوری مزایای دیگری نیز دارد که آن را به انتخابی ایده‌آل برای زیرساخت‌های ارتباطی تبدیل کرده است. فیبر نوری نسبت به کابل‌های مسی در برابر تداخل الکترومغناطیسی مقاوم‌تر است و عمر طولانی‌تری دارد، که این امر هزینه‌های نگهداری و تعمیرات را کاهش می‌دهد. همچنین، این فناوری به دلیل قابلیت ارائه اینترنت پرسرعت به مناطق دورافتاده و کم‌جمعیت، می‌تواند به توسعه اقتصادی و اجتماعی این مناطق کمک کند. در نهایت، با توجه به افزایش تقاضا برای پهنای باند و خدمات دیجیتال، اینترنت فیبر نوری به عنوان یک راه‌حل پایدار و آینده‌نگر در عرصه ارتباطات شناخته می‌شود.

در حالی که بسیاری از کشورهای در حال توسعه در اطراف ما مانند تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، پاکستان و… به کلی فاقد فیبر نوری هستند، بسیاری از مناطق و شهرها در کشورمان تحت پوشش فیبر نوری قرار دارد.

چشم‌انداز آینده

طبق برنامه‌ریزی‌های وزارت ارتباطات، قرار است تا آینده نزدیک تعداد ۲۰ میلیون خانوار به شبکه فیبر نوری دسترسی پیدا کنند. این هدف مستلزم سرمایه‌گذاری گسترده و مشارکت فعال بخش خصوصی است.

در عین حال بر اساس گزارش‌های بین‌المللی، ایران در زمینه مقرون‌به‌صرفه بودن اینترنت در رتبه‌های بالایی قرار دارد. به‌عنوان مثال، در شاخص کیفیت زندگی دیجیتالی، ایران در رتبه ۶۸ قرار دارد که نشان‌دهنده هزینه مناسب اینترنت برای کاربران است. این در حالی است که برای مثال در این شاخص عربستان در رتبه ۷۴ و آذربایجان ۸۷ قرار دارد.

ایران با توسعه زیرساخت‌های ارتباطی، توانسته است دسترسی به اینترنت را در مناطق مختلف کشور گسترش دهد. این امر باعث شده تا درصد بیشتری از جمعیت به خدمات اینترنتی دسترسی داشته باشند.