طبق بررسی‌ها و اعلام مسئولان در حال حاضر استاندارد بین‌المللی تشعشعات مخابراتی ۴۴۰ میکرووات بر سانتیمتر مربع است اما سازمان انرژی اتمی ایران حدود یک هشتادم این استاندارد را به عنوان سطح تشعشعی امواج الکترومغناطیسی برای دکل‌های تلفن همراه تعیین کرده و اگر نتایج اندازه‌گیری از این سطح عبور کند، موضوع به اپراتور مرتبط برای بهینه‌سازی دکل ارجاع خواهد شد.

همه کاربران به دلیل استفاده روزانه از دستگاه‌های الکترونیکی و تکنولوژی‌های نوظهور از مزایای خوب و بد آن آگاهند و تشعشعات دکل‌های مخابراتی و ابهام در تأثیرات آن برروی سلامتی از جمله موضوعاتی است که سالها با وجود اعلام رسمی همچنان به یکی از بحث‌های مهم در میان شهروندان تبدیل شده است.

دکل‌های مخابراتی دکل‌هایی هستند که برای مقاصد مخابراتی از قبیل نصب دیش‌های ماکروویو، آنتن‌های رادیو، آنتن‌های موبایل، آنتن‌های بیسیم و غیره استفاده می‌شوند، نگرانی از تأثیرات منفی آن باعث مقاوت و مخالفت برخی شهروندان با نصب دکل‌ها شده است اما بارها تأکید شده جلوگیری از نصب آنتن‌های تلفن همراه سبب افزایش شدت تشعشعات دیگر آنتن‌ها و همچنین تلفن‌های همراه واقع شده در فضاهای کور آنتن‌دهی می‌شود و تأثیرات سوء سلامتی بیشتری را متوجه شهروندان می‌کند.

مسئولان و البته کارشناسان تأکید می‌کنند نصب سایت روی پشت بام منازل برخلاف آنچه اعلام می‌شود، خطر پرتوگیری برای ساکنان و شهروندان ندارد بلکه از جمله روش‌های رایج در جهان برای توسعه سریع شبکه‌های ارتباطی محسوب می‌شود.

به دلیل اهمیت این موضوع سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی از طریق همکاری با سازمان‌های انرژی اتمی ایران و حفاظت از محیط زیست به صورت مستمر تشعشعات آنتن دکل‌های تلفن همراه راه اندازه گیری می‌کند.

روش اندازه‌گیری امواج رادیویی چگونه است؟

در یک روش، میزان تشعشعات امواج الکترومغناطیسی از طریق حسگرهای ثابتی که در برخی شهرها نصب شده، به صورت دوره‌ای اندازه‌گیری می‌شوند؛ در روش دیگر اندازه‌گیری این تشعشعات با استفاده از حسگرهای سیار در شهرهای مختلف و در کل کشور انجام می‌شود. علاوه بر این، کارشناسان رگولاتوری براساس شکایت ثبت شده کاربران در سامانه ثبت و پاسخگویی به شکایات ۱۹۵ یا درخواست‌های مکتوب، به صورت موردی میزان تشعشعات الکترومغناطیسی را در نقطه درخواستی اندازه‌گیری می‌کنند.

بر اساس ماده ۱۳ قانون حفاظت در برابر اشعه نتایج اندازه‌گیری‌ها پس از انجام به سازمان انرژی اتمی ایران بعنوان ناظر قانونی ارسال می‌شود تا این سازمان با توجه به شرایط و نقاط اندازه‌گیری اعداد به دست آمده در اندازه‌گیری را با استانداردهای تعیین شده تطبیق ‌دهد.

به گفته عظیم فرد – مدیرکل نظارت بر طیف سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی- در حال حاضر استاندارد بین‌المللی ۴۴۰ میکرووات بر سانتیمتر مربع است ولی سازمان انرژی اتمی حدود یک هشتادم این استاندارد را به عنوان سطح تشعشعی امواج الکترومغناطیسی برای دکل‌های تلفن همراه تعیین کرده است. اگر نتایج اندازه‌گیری از این سطح عبور کند، موضوع به اپراتور مرتبط برای بهینه‌سازی دکل ارجاع می‌شود.

او درباره روش‌های بهینه‌سازی همچنین توضیح داد اپراتورها گاهی با تغییر جهت آنتن، کاهش توان تشعشعی، جابه‌جایی دکل، تغییر ارتفاع و یا اقدامات فنی دیگر برای بهینه‌سازی سایت یا دکل اقدام می‌کنند و پس از انجام تغییرات، مجدداً اندازه‌گیری‌ها انجام می‌شود.

در نتیجه سامانه‌های پایش الکترومغناطیسی به صورت مستمر در حال اندازه‌گیری و رصد فضای فرکانسی کشور هستند و در تمامی اندازه‌گیری‌های انجام شده تاکنون، نتایج به دست آمده از عدد استانداردهای بین‌المللی بسیار کمتر است.

رصد تشعشع موبایل‌ها توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی

گفتنی است نظارت رگولاتوری فقط محدود به تشعشع دکل‌ها نمی‌شود و دستگاه های الکترونیکی مانند تلفن همراه را مورد بررسی و پایش قرار می‌دهد.

معمولاً شهروندان برای خرید یک گوشی تلفن همراهِ جدید به بِرند، مدل، سیستم عامل، قیمت، امکانات، زیبایی، و غیره از آن توجه می کنند اما توصیه بهداشت الکترومغناطیس این است که برای خرید گوشی تلفن همراه، قبل از هر مشخصه، باید از استاندارد تشعشعی گوشی تلفن همراه یا همان SAR اطمینان پیدا کرد.

مسئله‌ای که اوایل سال جاری سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی بر آن تأکید و اعلام کرد برای گوشی‌های وارداتی و تولید داخل هم ارزیابی میزان SAR توسط آزمایشگاه‌های مورد تایید سازمان تنظیم مقررات انجام می‌شود.