آمادگی الکترونیکی در دنیای دیجیتال
آمادگی الکترونیکی به میزان آمادگی جامعه و ارکان آن برای مشارکت در دنیای دیجیتال و بهرهمندی از فناوری اطلاعات و ارتباطات گفته میشود.
سعیدرضا عاملی: کتاب «دانشنامه اصطلاحات کلیدی فضای مجازی» که نوشتهام و از سوی انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است، برای نویسندگان، محققان و متخصصان حوزههای فناوریهای رایانهای و جهانی سازی شبکهای کاربرد دارد.
یکی از اصطلاحات تعریف شده در این کتاب، «آمادگی الکترونیکی» است که تعاریف مختلفی برای این مفهوم وجود دارد.
برای مثال، سازمان بریجز آن را توانایی یک منطقه برای سود بردن از فناوری اطلاعات و ارتباطات میداند، در حالی که اتحادیه اطلاعات اقتصادی آن را استفاده از فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی برای توسعه اقتصادی و رفاهی تعریف میکند.
از اواخر دهه ۱۹۹۰، سازمانهای بسیاری آمادگی الکترونیکی کشورها را تعریف و رتبهبندی کردهاند که از جمله آنها میتوان به پروژه سیاست سیستمهای رایانهای، مرکز توسعه بینالمللی، اتحادیه اطلاعات اکونومیست، برنامه توسعه سازمان ملل، کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) و کارگروه ارزیابی آمادگی الکترونیکی انجمن توسعه آفریقای جنوبی اشاره کرد.
این سازمانها شاخصهای مختلف کمی و کیفی را برای ارزیابی و رتبهبندی کشورها در این زمینه ارائه دادهاند.
برخی از شاخصهای کلیدی آمادگی الکترونیکی
پروژه سیاست سیستمهای رایانهای: زیرساخت (سرعت و در دسترس بودن، رقابت)، دسترسی (کسب و کار، مدارس، دانشگاهها، دولت، بهداشت و درمان، جامعه)، اقتصاد (نوآوری، نیروی کار، مصرفکننده) و توانمندسازها (فراگیری، امنیت، حریم خصوصی).
مرکز توسعه بینالمللی: دسترسی الکترونیکی، آموزش الکترونیکی، جامعه الکترونیکی، اقتصاد الکترونیکی و سیاست الکترونیکی.
سازمان ملل: شاخص اندازهگیری وب، شاخص زیرساخت و شاخص سرمایه انسانی. پالویا و شارما نیز شاخص مشارکت الکترونیکی را به این شاخصها افزودهاند.
در جمهوری اسلامی ایران نیز مطالعاتی در زمینه آمادگی الکترونیکی انجام شده است. از جمله آنها میتوان به کتاب «مطالعات مقایسهای آمادگی الکترونیک راهبردی برای پیشرفت فضای الکترونیک» نوشته سعیدرضا عاملی اشاره کرد، در این کتاب، آمادگی الکترونیکی از ظرفیتهایی صحبت میکند که جهان دوم را به موازات جهان اول آماده میکند تا بتواند منشأ آسایش و آرامش شهروندان شود.
این مطلب خلاصهای از تعریف اصطلاح آمادگی الکترونیکی از صفحات 19 تا 24 کتاب «دانشنامه اصطلاحات کلیدی فضای مجازی» است که مشروح آن را میتوانید از کتاب مطالعه کنید.