گزارشی از بلومبرگ می‌گوید شرکت اپل در ۱۲ ماه منتهی به ماه مارس ۲۰۲۵ بیش از ۲۲ میلیارد دلار آیفون را در کشور هند اسمبل کرده است؛ عددی که نسبت به سال گذشته نزدیک به ۶۰ درصد افزایش یافته و نشانه‌ای از تلاش مستمر این شرکت برای کاهش وابستگی به زنجیره تامین چین است. هند به عنوان مقصد جدید تولیدات عمده شرکت اپل به دلیل حمایت مالی از تولیدکنندگان خارجی و همچنین بهبود روابط با واشنگتن در تلاش است تا جایگاه خود را در زنجیره تولید جهانی از جمله در بخش گوشی‌های هوشمند و نیمه‌رسانا تقویت کند.

منابع آگاه که نخواستند نامشان فاش شود می‌گویند اکنون حدود ۲۰ درصد از آیفون‌های اپل، معادل یک پنجم تولید جهانی این دستگاه، در هند تولید می‌شوند. این رقم مربوط به ارزش تقریبی آیفون‌ها در کارخانه‌ها است و براساس قیمت نهایی مصرف‌کننده نمی‌باشد.

افزایش شصت درصدی تولید در هند نشان می‌دهد که اپل و تامین‌کنندگانش فرایند متنوع‌سازی زنجیره تامین و کاهش وابستگی به چین را سرعت بخشیده‌اند. با وجود اینکه روند کاهش وابستگی اپل به چین را می‌توان در قرنطینه‌های شدید دوران کووید چین ریشه‌یابی کرد، اما افزایش تنش‌های ژئوپلیتیک میان پکن و واشنگتن باعث شده تا سرعت تنوع‌بخشی به زنجیره تامین و به ویژه خروج از چین تا حد قابل توجهی افزایش یابد.

در حال حاضر، بخش عمده آیفون‌های ساخت هند در کارخانه گروه فناوری فاکس‌کان در جنوب این کشور تولید می‌شود و گفتنی است که فاکس‌کان همچنان بخش مهمی از فعالیت‌های خود را در چینن ادامه می‌دهد. جنگ تعرفه‌ای میان چین و آمریکا باعث شد تا ارزش شرکت اپل از بیش از ۴ هزار میلیارد دلار به حدود ۲.۶ هزار میلیارد دلار سقوط کند اما با وجود تعرفه‌های ۱۴۵ درصدی دولت آمریکا برای محصولات وارداتی از چین، دولت ترامپ شب گذشته بیشتر لوازم الکترونیکی از جمله گوشی‌های هوشمند و نیمه‌رسانا‌ها را از تعرفه معاف کرد.

علاوه بر فاکس‌کان، گروه تاتا، که واحد تولید الکترونیک ویسترون را خریداری کرده است و کنترل عملیات شرکت پگاترون در هند را نیز به دست گرفته، یکی دیگر از مهمترین تامین‌کنندگان اصلی اپل به‌شمار می‌آید.

اپل به درخواست اظهار نظر در خارج از ساعات کاری رسمی پاسخی نداده است، اما اطلاعات منتشر شده توسط وزیر فناوری هند نشان می‌دهد که از کل آیفون‌های تولیدشده در این کشور، حدود ۱.۵ تریلیون روپیه (معادل ۱۷.۴ میلیارد دلار) آن طی سال مالی منتهی به مارس ۲۰۲۵ صادر شده است.

پس از آن‌که دونالد ترامپ در فوریه برنامه خود برای اعمال تعرفه‌های متقابل را اعلام کرد، صادرات آیفون از هند به آمریکا سرعت گرفت. پس از اعلام معافیت مالیاتی دولت ترامپ برای بیشتر لوازم الکترونیکی، شرکت‌هایی مانند اپل و انویدیا رشد قابل توجهی را تجربه کردند، گرچه این معافیت شامل تعرفه ۲۰ درصدی جداگانه‌ای که برای فشار بر چین در موضوع فنتانیل اعمال شده، نمی‌شود.

در نتیجه، همچنان آیفون‌هایی که در هند تولید می‌شوند با قیمت نهایی بهتری وارد آمریکا خواهند شد. واردات از این کشور در واقع شامل هیچ‌گونه تعرفه‌ای نخواهند بود. تعرفه‌های تجمیعی دولت ترامپ بر کالاهای چینی همچنان ۱۴۵ درصد باقی مانده است و احتمالاً اپل را وادار می‌کند تا سرعت انتقال زنجیره تامین خود از چین به دیگر کشورها را بیشتر کند.

البته که چنین فرایندی بسیار زمان‌بر است. اپل همچنان به بیش از ۲۰۰ تامین‌کننده چینی برای تولید وابسته است و انتقال کامل به کشورهای دیگر ممکن است سال‌ها به طول انجامد. اگرچه دونالد ترامپ بارها از تمایل خود برای ساخت آیفون در خاک آمریکا سخن گفته، اما کارشناسان معتقدند که این هدف در کوتاه‌مدت تحقق‌پذیر نیست و حتی در صوروت تحقق نیز قیمت تمام شده آیفون را تا حدود دو برابر افزایش می‌دهد.

کمبود زیرساخت‌ها و نیروی کار ماهر در آمریکا از جمله موانع مهم انتقال زنجیره تولید به این کشور است. تیم کوک، مدیرعامل اپل، بارها سطح مهارت بالای کارگران چینی در ساخت محصولات این شرکت را تحسین کرده است. طبق برآورد اطلاعات بلومبرگ، جابجایی تنها ۱۰ درصد از ظرفیت تولید اپل از چین به دیگر کشورها، به حدود هشت سال زمان نیاز دارد.

با این حال اپل تا به اینجای کار سهم قابل توجهی از تمام مدل‌های آیفون، از جمله نسخه‌های گران‌قیمت و تیتانیومی یا همان نسخه‌های پرو را به هند منتقل کرده و در حال حاضر حدود ۲۰ درصد آنها در این کشور اسمبل می‌شوند. افزایش تولید اپل در هند بخشی از برنامه‌های دولت نارندرا مودی، نخست‌وزیر این کشور، برای تبدیل این کشور به یک قطب تولید جهانی است. یارانه‌های دولتی در قالب برنامه‌های تشویقی، اپل و دیگر شرکت‌ها را به سرمایه‌گذاری بیشتر در هند ترغیب کرده است.

دولت هند همچنین برنامه‌های گسترده‌ای برای تقویت تولید قطعات الکترونیکی در دست اجرا دارد و با تخصیص ۲.۷ میلیارد دلار به‌عنوان مشوق مالی، در تلاش است تا نقش خود خود در زنجیره جهانی نیمه‌رساناها را نیز گسترش دهد.

اپل هم‌اکنون حدود ۸ درصد از سهم بازار گوشی‌های هوشمند هند را در اختیار دارد و فروش این شرکت در سال مالی ۲۰۲۴ به حدود ۸ میلیارد دلار رسیده است. با توجه به جهت‌گیری‌های اخیر شرکت و دولت‌ها، به نظر می‌رسد هند در حال تبدیل شدن به یکی از پایه‌های کلیدی تولید و صادرات اپل در دهه آینده باشد.