ساخت ابرکامپیوتر هوش مصنوعی در سال‌های آتی به دلیل هزینه نگهداری بالا و چالش تامین تراشه، بسیار هزینه‌بر خواهد بود.

پژوهش جدید نشان می‌دهد که در صورت حفظ روند فعلی، ساخت یک ابرکامپیوتر هوش مصنوعی در سال ۲۰۳۰ به ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه و ۹ گیگاوات برق نیاز خواهد داشت که تقریباً معادل خروجی ۹ نیروگاه اتمی است.

چرا مصرف برق و هزینه ساخت ابرکامپیوتر هوش مصنوعی زیاد است؟

افزایش محبوبیت استفاده از سرویس‌های مبتنی‌بر هوش مصنوعی از جمله چت‌بات‌ها در میان کاربران، باعث نیاز شدید به قدرت پردازشی در این حوزه شده است. پژوهش جدید محققان دانشگاه جورج تاون نشان می‌دهد که افزایش تقاضا در همین زمینه تا پایان دهه جاری باعث می‌شود تا هزینه توسعه و نگهداری مراکز داده مخصوص AI به شدت بالا رود. در بازه بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۵، این هزینه شاهد جهش ۲ برابری بوده است و در صورت حفظ روند فعلی، باید انتظار دیتاسنترهای ۲۰۰ میلیارد دلاری را تا سال ۲۰۳۰ داشته باشیم که هر کدام از آنها نیاز به ۹ گیگاوات انرژی خواهند داشت.

یک ابرکامپیوتر هوش مصنوعی تا ۲۰۳۰ نیاز به ۹ نیروگاه هسته‌ای و ۲۰۰ میلیارد دلار خواهد داشت
مهم‌ترین عامل در بالا رفتن هزینه توسعه یک ابرکامپیوتر هوش مصنوعی یا همان مرکز داده، قیمت بالای تراشه‌ها و کمبود میزان تولید آنها است. پژوهشگران تخمین می‌زنند که تا سال ۲۰۳۰، هر دیتاسنتر فعال در حوزه AI نیاز به ۲ میلیون تراشه خواهد داشت که تامین این تعداد قطعه، هزینه گزافی را برای غول‌های فناوری به دنبال خواهد داشت. البته نباید فراموش کرد که تامین برق مصرفی تراشه‌ها هم چالش جدی است؛ به‌طوری که احتمالاً باید توان خروجی چندین نیروگاه اتمی را برای فعالیت یک ابرکامپیوتر هوش مصنوعی اختصاص داد.

البته بهینه‌سازی تراشه‌ها و بهبود قدرت پردازشی به ازای توان مصرفی، یکی دیگر از عوامل مهم است که می‌تواند هزینه نگهداری از مراکز داده در آینده را کاهش دهد. آمار فعلی نشان می‌دهد که از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۵ شاهد افزایش ۱.۳۴ برابری قدرت پردازشی در مقابل هر وات مصرف شده در دیتاسنترها بوده‌ایم و احتمال دارد با پیشرفت‌های آتی، شاهد بهبود این مقدار در آینده نزدیک باشیم. درحال‌حاضر ابرکامپیوتر هوش مصنوعی Colossus شرکت xAI قدرتمندرین در نوع خود محسوب می‌شود که در طی ۲۱۴ روز با هزینه ۷ میلیارد دلار توسعه یافته و پذیرای ۲۰۰ هزار تراشه با توان مصرفی ۳۰۰ مگاوات است. برای مقایسه باید اشاره کنیم که این مقدار انرژی برای تامین برق ۲۵۰ هزار مشترک خانگی کافی است.

یک ابرکامپیوتر هوش مصنوعی تا ۲۰۳۰ نیاز به ۹ نیروگاه هسته‌ای و ۲۰۰ میلیارد دلار خواهد داشت
ایالات متحده، بیشترین سلطه روی مراکز داده اختصاصی برای AI با سهم ۷۵ درصدی را دارد و چین هم با سهم ۱۵ درصدی در رتبه دوم ایستاده است. دیگر کشورهای پیشرفته صنعتی مانند ژاپن و آلمان هم با سهم به مراتب کمتر، در رتبه‌های بعدی قرار دارند. البته موقعیت مکانی دیتاسنترها، ارتباطی با استفاده‌کنندگان از آنها ندارد و مشتریان می‌توانند اقدام به اجاره قدرت پردازشی مورد نیاز خود از هرجای دنیا کنند. انتظار می‌رود در سال‌های آتی، سهم کشورهای دارای نیروگاه‌های هسته‌ای متعدد و برق ارزان‌قیمت مثل فرانسه در این حوزه افزایش پیدا کند و شاهد پراکندگی بیشتر دیتاسنترهای هوش مصنوعی در سراسر جهان باشیم.