شرکت‌های بورسی حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات با حجم بسیار اندک در بازار سرمایه در بهار سال ۱۴۰۴ روند خوبی را آغاز و در میانه به رشد رسیدند، اما در پایان این فصل و زیرسایه جنگ، افت محسوسی را به ثبت رساندند. این شرکت‌ها با وجود کاهش حجم بازار و P/E (نسبت قیمت به سود) در قیاس با دوره مشابه سال گذشته همچنان در مسیر جهش قرار دارند. P/E خردادماه بازار سرمایه با لحاظ روند کاهشی، نسبت به پارسال مشمول ۱۸ درصد رشد بود.

P/E کل بازار سرمایه در سه‌ماه نخست امسال به ترتیب ۷.۴۳، ۷.۳۸ و ۷.۰۹ اعلام شد. همانطور که مشخص است نسبت قیمت به سود بورس کشور در ماه پایانی بهار سال جاری در مقایسه با دوماه پیشتر افت محسوسی داشت. به تبع شرایط کلان اقتصادی، سیاسی و وقوع جنگ در کشور، شرکت‌های حوزه فناوری اطلاعات نیز دستخوش تحولاتی شدند. پس از وقوع جنگ از تاریخ ۲۵ خردادماه تا هفتم تیرماه بورس کشور تعطیل بود و عملا معامله‌ای صورت نمی‌گرفت. پس از بازگشایی بازار هم خبری از ورود سرمایه نیست. با وجود اینکه P/E برخی شرکت‌های این حوزه بالاتر از بازار سرمایه بود اما نسبت قیمت به سود این شرکت‌ها در خردادماه کاهش یافت. شرکت‌های گروه رایانه و فعالیت‌های وابسته به آن در خرداد ماه ۱۶P/E را به ثبت رساندند درحالی که این عدد در فروردین ۱۶.۲ و در اردیبهشت حتی به ۱۶.۹ رسیده بود. وضعیت شرکت‌های حوزه ساخت دستگاه‌ها و وسایل ارتباطی نیز مشابه به‌همین گروه است. P/E این شرکت‌ها از فروردین به خرداد به‌صورت نزولی از ۱۹.۸ به ۱۹.۱ رسید.

نسبت قیمت به سود مخابرات در این میان دست‌کمی از حال و روز بقیه کسب‌وکارها ندارد. P/E مخابرات که در اردیبهشت به ۸.۲۸ رسیده بود در ماه سوم از سال ۷.۷۲ ذکر شد.

اما با وجود نزول ارزش سهم و معاملات شرکت‌ها همچنان نسبت قیمت به سود شرکت‌های بورسی حوزه فناوری اطلاعات از خود بازار سرمایه بالاتر است.

کارشناسان بازار سرمایه یکی از دلایل اصلی روند سوددهی این شرکت‌ها در ساختار بورس را ماهیت نوآور و ذات سودآوری آنها عنوان کردند. از نظر آنها در همه جای جهان فراخور نیاز گسترده به ابزار و خدمات دیجیتالی و نوین بودن آنها انتظار سرمایه‌گذاری و سودآوری بالایی از این شرکت‌هایی که اصطلاحا «شرکت‌های رشدی» نامیده می‌شوند وجود دارد.

ارزش کل بازار بورس در خرداد ۱۴۰۴ بیش از ۹ هزار و ۴۴۶ میلیارد و ۵۴۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان اعلام شده است. شرکت‌های گروه رایانه با حجم معاملات بالغ‌بر ۱۰۰ میلیارد و ۶۴۰ میلیون تومانی سهم ۱.۱ درصدی از این بازار را به خود اختصاص دادند. مخابرات با حجم معاملاتی بیش از ۱۰۶ میلیارد تومانی از این بازار ۱.۱ درصد سهم دارند. گروه اطلاعات و ارتباطات و ساخت دستگاه‌های ارتباطی در میان شرکت‌های فناوری با وجود P/E بالا سهمشان از این بازار کمتر است. حجم معاملاتی این دو شرکت به‌صورت تقریبی و به‌ترتیب ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون و ۲ میلیارد است.

حجم معاملاتی مخابرات در خردادماه با کاهش ۷۱ درصدی به نسبت ماه گذشته و افزایش حدودی ۳۰ درصدی به دوره مالی سال گذشته ثبت شده است.

حجم معاملات سهام مخابرات، یکی از شرکت‌های اصلی حوزه فناوری اطلاعات در بازار سرمایه از ابتدای سال تا پایان خردادماه ۴ هزار و ۴۱۶ میلیارد و ۶۶۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان عنوان شد.

ارزش بازاری این صنایع در بورس و فرابورس در خردادماه سال جاری تفاوت چندانی با ارزش بازاری آنها منحصرا در بورس ندارد. سهم رایانه تغییری نداشته و مخابرات با اندکی کاهش به ۰.۹ درصد رسیده است.

مخابرات در اردیبهشت و خرداد از منظر حجم معاملات سهامی در میان ۱۰ صنعت با بیشترین حجم معاملات سهامی در بازارهای بورس و فرابورس قرار گرفت. مخابرات در این دوماه در میان صنایع خودرو، بانک‌ها و موسسات مالی، فلزات، فراورده‌های نفتی، فولاد و املاک و غیره قرار گرفت.

این شرایط درحالی است که بازار سرمایه به‌دستور سازمان بورس و به‌دلیل حملات رژیم صهیونیست به کشور از ۲۵ خرداد تعطیل شد. این تعطیلی با وجود اعمال مواردی از جمله امکان برقراری معاملات فیزیکی در بورس کالا و معاملات اوراق بهادار دولتی و واحدهای سرمایه‌گذاری انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت اعم از صدور و ابطالی و قابل معامله (ETF) تا هفتم تیرماه تعطیل بود.

بازار سرمایه پس از دوهفته تعطیلی، با سرخپوشی نمادها آغاز به‌ کار کرد. تمامی سهامداران در صف فروش قرار داشتند و حتی رکورد خروج ۲۸ همتی را به ثبت رساند. پس از پایان نخستین ماه از تابستان بازار سرمایه همچنان متاثر از جنگ ۱۲ روزه و در ادامه آن تعطیلی بورس، توقف بسیاری از بازارهای مالی، چالش‌های اقتصادی چندان روی خوشی به این بازار نشان نداده‌اند. وعده‌ و وعیدهای متفاوتی از تزریق سرمایه و حمایت‌ از این ساز و کار به‌گوش می‌رسد اما تابدین روز بورس به حال خوبی نرسیده است.

از طرفی دیگر، روند ورود به بورس تعدادی از استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای حوزه اقتصاد دیجیتال که از دی‌ماه ۱۴۰۳ تسریع شده بود و بعدتر با کندی مواجه شد حالا چطور پیش خواهد رفت. بازاری که عملاً سودآوری و دسترسی به منبعی از سرمایه‌گذاران عامل مهم مشوق و محرک حرکت به سمت آن بود در این بازار کم‌مشتری تصمیم هیات مدیره و صاحبان استارت‌آپ‌‌ها را تا چه اندازه تحت تاثیر قرار خواهد داد.

طبق آنچه دیده و شنیده می‌شود صاحبان سهام و سرمایه پس از رویارویی به توقف و تعطیلی گسترده بازارهای مالی و نگرانی از آینده مبهم و نااطیمینانی موجود، قصد و انگیزه‌‌ای پررنگی برای سرمایه‌گذاری در ساختار بورسی نیستند. این رفتار مالی از افراد در روزهای پس از آغاز به‌کار بورس بیشتر و شدیدتر دیده می‌شد. در شرایط فعلی و با سیاست‌هایی که گفته می‌شود در دست اجرا قرار خواهد گرفت گمانه‌زنی‌ها به این سمت و سو معطوف می‌شود که شاید در هفته‌های بعدی بازار سرمایه دیگر شاهد خروج سنگین پول نباشد.