شرکت اپل، غول فناوری آمریکایی، چهارمین پژوهشگر کلیدی خود در حوزه هوش مصنوعی را تنها طی یک ماه اخیر به یکی از رقبای مهم یعنی متا واگذار کرد. در تازه‌ترین تحولات، بوون ژانگ، یکی از محققان برجسته‌ی هوش مصنوعی چندوجهی در تیم مدل‌های بنیادی اپل (AFM)، روز جمعه این شرکت را ترک کرد و به تیم جدید «سوپراینتلجنس» متا پیوست.

به گزارش بلومبرگ، این انتقال جدید، ضربه‌ای دیگر به تلاش‌های اپل برای تقویت پلتفرم هوش مصنوعی اختصاصی‌ یا همان Apple Intelligence وارد می‌کند. ژانگ حالا به جمع دیگر نخبگانی می‌پیوندد که از اپل به متا مهاجرت کرده‌‌اند. علاوه بر ژانگ رؤومینگ پنگ، رهبر سابق تیم AFM، پیش‌تر با یک بسته‌ پاداش بیش از ۲۰۰ میلیون دلاری به متا ملحق شد و تام گانتر و مارک لی، دو پژوهشگر دیگر از تیم مدل‌های بنیادی نیز به تازگی اپل را به مقصد متا ترک کردند.

آینده نامعلوم تیم مدل‌های بنیادی اپل
گفته می‌شود ترک این چهره‌های کلیدی، تیم AFM را با بحران مدیریتی و جهت‌گیری مواجه کرده است. رؤومینگ پنگ، نقشی محوری در طراحی نقشه راه و مسیر پژوهشی تیم داشت و حالا با خروج او، بسیاری از اعضای تیم از آینده‌ی پروژه‌ها ابراز نگرانی کرده‌اند.

همچنین، منابع آگاه می‌گویند تعداد رو به رشدی از مهندسان این شرکت در حال ترک اپل به مقصد دیگر شرکت‌ها هستند. فلوریس وییرس، یکی دیگر از اعضای تیم، نیز به‌تازگی به یک استارت‌آپ هوش مصنوعی پیوسته است.

در واکنش به موج پیشنهادهای شغلی از سوی متا و دیگر رقبا، اپل دست به افزایش جزئی حقوق اعضای AFM زده است. اما این اقدامات نه‌تنها نتوانسته با پاداش‌های هنگفت رقبا برابری کند، بلکه در مواردی حتی بدون تهدید به استعفا نیز اعمال شده است.

تردید درمورد دوام تلاش‌های داخلی
در شرایطی که تیم AFM زیر فشار خروج نیروهاست، اپل در حال ارزیابی گزینه‌های جایگزین برای مدل‌های هوش مصنوعی خود است. برخی از مدیران این شرکت معتقدند که مدل‌های بومی AFM در مقایسه با رقبا، عاملی بازدارنده برای پیشرفت اپل در حوزه هوش مصنوعی است و همین تردیدها، موجب افت روحیه در میان اعضای تیم شده و انگیزه مهاجرت را افزایش داده است.

یکی از نشانه‌های این تغییر استراتژیک، تصمیم اپل به استفاده از مدل‌های شرکت‌های ثالث برای نسخه‌ آینده‌ی دستیار صوتی سیری است. این فرایند شامل همکاری با مدل‌های قدرتمندی مانند ChatGPT از اوپن‌ای‌آی و Claude از انتروپیک می‌شود. در عین حال، تیم AFM نیز روی نسخه‌ای رقابتی از سیری با استفاده از مدل‌های جدید در حال کار است و هنوز تصمیم نهایی در این زمینه اتخاذ نشده است.

محدودیت‌های فنی و فلسفی اپل در توسعه هوش مصنوعی
یکی از چالش‌های عمده اپل در رقابت با دیگر بازیگران حوزه هوش مصنوعی، تعهد دیرینه این شرکت به حفظ حریم خصوصی کاربران است. اپل معمولا اجرای مدل‌های هوش مصنوعی را به‌صورت درون‌دستگاهی (On-Device) ترجیح می‌دهد تا از انتقال داده‌ها به فضای ابری جلوگیری کند. اما این رویکرد، به دلیل محدودیت سخت‌افزاری گوشی‌ها در مقایسه با دیتاسنترها، توان پردازشی مدل‌ها را محدود می‌کند.

مدل‌های درون‌دستگاهی اپل حداکثر دارای ۳ میلیارد پارامتر هستند، در حالی که مدل‌های ابری رقبا نظیر اوپن‌ای‌آی و انتروپیک از بیش از یک هزار میلیارد پارامتر استفده می‌کنند. حتی مدل ابری اختصاصی اپل نیز در محدوده‌ای بسیار پایین‌تر، در حدود ۱۵۰ میلیارد پارامتر تعریف شده‌اند.

ساختار جدید تیم مدل‌های بنیادی اپل
تیم مدل‌های بنیادی اپل (AFM) اکنون تحت نظارت ژی‌فنگ چن اداره می‌شود و به دفنی لوونگ، رئیس پژوهش‌های هوش مصنوعی اپل، گزارش می‌دهد. لوونگ نیز مستقیما تحت نظر جان جیاناندریا، معاون ارشد هوش مصنوعی شرکت، فعالیت می‌کند.

با وجود تلاش مدیران برای حفظ روحیه اعضای تیم و تاکید بر اهمیت مدل‌های بومی در استراتژی کلان اپل، وضعیت فعلی و رقابت فزاینده برای جذب استعدادهای برتر هوش مصنوعی، چشم‌انداز روشنی برای تیم AFM ترسیم نمی‌کند.

در سوی دیگر، متا با جدیت به جذب نخبگان حوزه هوش مصنوعی ادامه می‌دهد. این شرکت، تیم جدیدی به نام سوپراینتلجنس را با مداخله مستقیم زاکربرگ تشکیل داده و با بسته‌های مالی بسیار بزرگ، توانسته مهندسان برجسته را از اپل، اوپن‌ای‌آی و انتروپیک شده جذب خود کند. جذب بوون ژانگ، تازه‌ترین نمونه از این استراتژی تهاجمی محسوب می‌شود.

خروج پیاپی چهار پژوهشگر هوش مصنوعی از تیم AFM اپل طی تنها یک ماه، زنگ خطر جدی برای پروژه‌های هوش مصنوعی سازنده آیفون است و ممکن است به برون‌سپاری کامل تلاش‌های هوش مصنوعی اپل منجر شود.