جاهطلبیهای علیبابا،دیپسیک را به چالش کشیده است؛رقابت داغ دو غول فناوری در چین
دنیای اقتصاد : رقابت در حوزه هوش مصنوعی مولد در چین با ظهور خانواده مدل «کیووِن» (Qwen) مربوط به شرکت علیبابا بهعنوان رقیبی جدی برای دیپسیک، در حال تشدید است.
درحالیکه دیپسیک، بهعنوان هوش مصنوعی پیشتاز در چین، به دلیل پیشرفت فنی سریع و انتشار اولیه متنباز خود توجهها را به خود جلب کرده است، آخرین بهروزرسانیهای علیبابا در سری «کیووِن»، این غول تجارت الکترونیک را بهعنوان یک رقیب جدی در هر دو زمینه عملکرد و استقرار تجاری مطرح کرده است.
به نوشته مجله اپل، این نبرد نشاندهنده تغییر گستردهتری در اکوسیستم هوش مصنوعی چین است؛ جایی که بازیگران اصلی فناوری در بحبوحه تشدید کنترلهای صادراتی و افزایش رقابت استراتژیک، برای بومیسازی و کاهش وابستگی به فناوریهای ایالات متحده، شدیدا با یکدیگر در حال رقابت هستند.
«QWEN-۲» در معیارها پیشی میگیرد
آخرین نسخه مدل علیبابا، QWEN-۲، نتایج رقابتی قابلتوجهی را در معیارهای درک و استدلال زبان ثبت کرده است. ارزیابیهای باز نشان میدهد که «QWEN-۲» در کارهایی از جملهMMLU، GSM۸K و HellaSwag – که شاخصهای قابلیتهای استدلال، ریاضی و عقل سلیم یک مدل هستند – از مدلهای شاخص دیپسیک پیشی گرفته است.
«QWEN-۲» همچنین عملکرد چندزبانه قوی، بهویژه در ترجمه چینی-انگلیسی و وظایف بین زبانی، نشان داده است که یک مزیت کلیدی برای کسبوکارهای جهانی علیبابا محسوب میشود. این سیستم از توکنهای متنی تا طول ۱۲۸ هزار پشتیبانی میکند و آن را برای برنامههای سازمانی که نیاز به پردازش اسناد طولانی دارند، مانند تجزیه و تحلیل حقوقی و مالی، ایدهآل میسازد.
درحالیکه دیپسیک در ابتدا با مدلهای B۷ و B۶۷ خود که تحت مجوز متنبازِ سهلگیرانه منتشر شدند، پیشتاز بود، مدلهای جدیدتر علیبابا بهطور فزایندهای آن مزیت فنی را به چالش میکشند – و راندمان استنتاج بهتر، انعطافپذیری تنظیم دقیق و سازگاری plug-and-play با چارچوبهای اصلی یادگیری ماشین را ارائه میدهند.
تغییر دینامیک در هوش مصنوعی چین
دیپسیک که توسط موسسات تحقیقاتی و سرمایهگذاران پیشرو در پکن پشتیبانی میشود، بهعنوان بازترین و توانمندترین ارائهدهنده LLM در چین، توجه اولیه را به خود جلب کرد. مدلهای آن از اولین مدلهایی بودند که به سطوح چت جیپیتی ۳.۵ در عملکرد زبان چینی نزدیک شدند و به محققان و استارتآپها، جایگزینی بومی برای ابزارهای غربی ارائه دادند. با این حال، علیبابا مزایای قابلتوجهی در زیرساخت، توزیع ابری و مقیاس تجاری ارائه میدهد.
با دسترسی به محاسبات گسترده از طریق بخش علیبابا کلود و یک پایگاه مشتری سازمانی شامل خردهفروشی، لجستیک و امور مالی، مدلهای Qwen اکنون مستقیما در سناریوهای کاربر نهایی به کار گرفته میشوند.
این امر، حرکت از آزمایشگاههای تحقیقاتی محض به سمت شرکتهای پلتفرمی را تغییر میدهد که میتوانند مدلها را بهعنوان بخشی از خدمات هوش مصنوعی کامل آموزش، تنظیم و ارائه دهند – رویکردی نزدیکتر به نحوه عملکرد آمازون، گوگل و مایکروسافت در بازارهای جهانی.
منافع شرکتها و دولت، رقابت را هدایت میکند
دولت چین در تلاش است تا مدلهای هوش مصنوعی داخلی را در حوزههای آموزش، امور مالی، مراقبتهای بهداشتی و مدیریت عمومی بیشتر به کار گیرد. این دستورالعمل، تقاضا برای LLMهای با عملکرد بالا و آموزش دیده محلی با امنیت در سطح سازمانی و انطباق با مقررات را افزایش میدهد.
سری «کیووِن» که از قبل با زیرساختها و APIهای «علیبابا کلود» ادغام شده است، بهویژه برای استقرار سریع در محیطهای تجاری مناسب است. در مقابل، دیپسیک همچنان عمدتا بر انتشار در سطح تحقیقاتی و همکاریهای دانشگاهی متمرکز است، اگرچه شروع به بررسی مسیرهای تجاریسازی از طریق مشارکتها کرده است.
تحلیلگران انتظار دارند سیاستهای تدارکات دولتی به نفع پلتفرمهایی باشد که میتوانند کنترل حاکمیتی، شفافیت فنی و سفارشیسازی عمودی را ارائه دهند – ویژگیهایی که علیبابا بهطور فزایندهای بهعنوان بخشی از سرویسهای مدل هوش مصنوعی خود تاکید میکند.
عامل متنباز بودن همچنان اهمیت دارد
با وجود پیشتازی روزافزون علیبابا در تجاریسازی، دیپسیک همچنان از اعتبار متنباز بودن خود بهره میبرد که همین باعث جذابیت برای استارتآپها، دانشگاهها و توسعهدهندگانی میشود که برنامههای جدیدشان را روی زبان، بینایی و سیستمهای مبتنی بر عامل میسازند.
مجوز سهلگیرانه و مشارکت اجتماعی آن به جذب مخاطب در اکوسیستم توسعهدهندگان کمک کرده است و محققان هوش مصنوعی چینی هنوز هم دیپسیک را در میان در دسترسترین و قابل اصلاحترین خانوادههای مدل موجود میدانند.
با این اوصاف، علیبابا شروع به تغییر استراتژی صدور مجوز خود کرده است و اخیرا مدلهای منتخب «کیووِن» را تحت Apache ۲.۰ متنباز کرده است که نشاندهنده حرکتی برای رقابت در جهت ذهنیت متنباز است و در عین حال مسیر ارتقاء واضحتری برای خدمات در مقیاس سازمانی است.
نگاهی به آینده: دو مسیر به سوی آینده هوش مصنوعی چین
رقابت بین دیپسیک و «کیووِن» نشاندهنده دو مدل توسعه هوش مصنوعی در چین است – یکی ریشه در تحقیقات باز و تمرکززدایی دارد و دیگری در پلتفرمهای ابری یکپارچه عمودی که برای استقرار تجاری بهینه شدهاند.
همچنان که چین برای خودکفایی در قابلیتهای بنیادی هوش مصنوعی تلاش میکند، احتمالا هر دو مسیر در کنار هم پیش خواهند رفت و رشد خواهند کرد.
دیپسیک ممکن است همچنان راهگشای نوآوریِ انعطافپذیر و جامعهمحور باشد، درحالیکه «کیووِن» علیبابا نقش خود را بهعنوان ستون فقرات سیستمهای هوش مصنوعی در مقیاس صنعتی تثبیت میکند.
با این حال، در کوتاهمدت، ترکیب محاسبات، خدمات ابری و دسترسی سازمانی علیبابا، این شرکت را در موقعیت قدرتمندی قرار میدهد تا تسلط اولیه دیپسیک را تحتالشعاع قرار دهد – بهویژه با توجه به اینکه حرکت نظارتی به سمت هوش مصنوعی مقیاسپذیر، سازگار و قابل کسب درآمد در دنیا در حال تغییر است.