این کارشناس حوزه اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی گفت: هرگونه تفکیک یا محدودیت پایدار در دسترسی عمومی به اینترنت، بدون شفاف‌سازی اهداف و سازوکار اجرایی، آثار مخربی بر اقتصاد دیجیتال کشور خواهد گذاشت.

سهیل پروازی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص طرح موسوم به «اینترنت طبقاتی»، با بیان اینکه مطرح کردن طرح اینترنت طبقاتی، منشأ نگرانی‌ افکار عمومی شده بود، اظهار کرد: در ادبیات جهانی حکمرانی اینترنت، مفهومی تحت عنوان «اینترنت طبقاتی» وجود ندارد و آنچه در کشورهای توسعه‌یافته معمول است، مدیریت سطوح دسترسی بر پایه کارکرد و مأموریت افراد یا نهادهاست. برای مثال، پژوهشگران دانشگاهی یا شرکت‌های زیرساختی، دسترسی سریع‌تر، پایدارتر و بدون فیلتر به برخی منابع خاص دارند. این امتیاز به دلیل طبقه اجتماعی یا شغل افراد به آن‌ها داده نمی‌شود، بلکه براساس نیاز تخصصی در راستای فعالیت حرفه‌ای آن‌ها ارائه می‌شود.

پروازی افزود: در ایران استفاده از واژه «اینترنت طبقاتی» نوعی تحریف واژگانی محسوب می‌شود که از نظر روانی و اجتماعی، بار منفی داشت و حس تبعیض را در جامعه القا می‌کرد. این واژه ذهن جامعه را به سمت جداسازی شهروندان در سطوح بالا و پایین سوق می‌داد که در فضای اجتماعی امروز، پیامدهایی به دنبال خواهد داشت. واقعیت این است که تفاوت میان سطوح دسترسی تخصصی با طبقه‌بندی اجتماعی، ماهیتی کاملاً متفاوت دارد و نباید این دو مفهوم با یکدیگر خلط شوند.

این کارشناس حوزه اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی از جنبه اقتصادی نیز هشدار داد و گفت: هرگونه تفکیک یا محدودیت پایدار در دسترسی عمومی به اینترنت، بدون شفاف‌سازی اهداف و سازوکار اجرایی، آثار مخربی بر اقتصاد دیجیتال کشور خواهد گذاشت. امروزه اینترنت یکی از معدود درگاه‌های ارتباطی با جهان برای کسب‌وکارها، فریلنسرها، استارتاپ‌ها و توسعه‌دهندگان ایرانی است و ایجاد هرگونه محدودیت یا تبعیض در این زمینه، منجر به ریزش سرمایه انسانی، فرار مغزها و مهاجرت سیستمی شرکت‌ها و فناوری‌ها به خارج از کشور خواهد شد.

وی تأکید کرد: بحث حمایت از نخبگان از طریق سطوح دسترسی خاص، در صورتی که دسترسی آزاد و پایدار برای عموم مردم تضمین نشود، نه تنها حمایت تلقی نشده بلکه موجب نارضایتی عمومی و بی‌اعتمادی خواهد شد. اگر هدف، رشد و رونق اقتصاد دیجیتال است؛ تمامی سیاست‌ها باید در راستای توسعه زیرساخت، افزایش سرعت، کاهش هزینه دسترسی و تقویت اینترنت ملی و جهانی باشد.

پروازی گفت برای حمایت از بازیگران حیاتی حوزه فناوری، لازم است شفاف‌سازی دقیق درباره اهداف، مدل اجرایی و دامنه مخاطبان طرح صورت گیرد و در عین حال، به هیچ وجه نباید اجازه داد که این اقدام به گونه‌ای تعبیر شود که گویی گروهی برتر تلقی می‌شوند. این همان خط قرمز اجتماعی است که هیچ اقتصادی تاب تحمل آن را ندارد.

وی تصریح کرد: با این حال، حتی اگر این طرح از منظر فنی و کارشناسی دقیق و منطبق با الگوهای بین‌المللی طراحی شده باشد، باید با این واقعیت روبه‌رو بود که امروز جامعه به واسطه تجربه‌های گذشته مداخله در بستر اینترنت با رویکرد فنی را به مثابه یک اقدام کنترل‌گرانه تعبیر می‌کند. به بیان دیگر، آنچه در اصل می‌تواند یک سیاست مدیریت تخصصی دسترسی باشد، در ذهن جامعه به سیاستی برای محدودسازی تبدیل می‌شود.

پروازی عنوان کرد: بنابراین، چنین طرح‌هایی اگر واجد ارزش فنی باشند، لازم است با مشارکت ذی‌نفعان، اقناع عمومی، شفاف‌سازی کامل اهداف و تضمین عدم تبعیض در دسترسی به اجرا درآیند. جامعه امروز بیش از هر زمان دیگری نسبت به تصمیمات فضای مجازی حساس است و کمترین خطای ارتباطی در این حوزه می‌تواند منجر به بی‌اعتمادی و تبعاتی عمیق‌تر از جنبه‌های صرفاً فنی شود.