فناوری eSIM که امکان استفاده از موبایل بدون سیمکارت فیزیکی را فراهم می‌کند، گویا رسما وارد ایران شده است. با فعالسازی سریع و آسان، کاربران می‌توانند به راحتی بین اپراتورها جابه‌جا شوند، چند خط دیجیتال داشته باشند و بدون نگرانی از سیمکارت فیزیکی، تجربه‌ای ساده و کاربردی از موبایل خود داشته باشند.

در روزهای اخیر، اپل در مراسم «Awe Dropping» از نسل جدید گوشی‌های سری iPhone 17 رونمایی کرد؛ محصولاتی که یکی از بارزترین ویژگی‌هایشان تمرکز بر روی فناوری eSIM-only در برخی مدل‌هاست. همزمان در ایران، اپراتور اول تلفن همراه یعنی «همراه اول» رسما اعلام کرده است که آماده عرضه فناوری سیمکارت الکترونیکی (eSIM) است؛ پیشنهادی که به گفته اپراتور، برای اولین‌بار در کشور ارائه می‌شود.
به دنبال این اعلام رسمی، «ایرانسل» نیز در واکنشی سریع، آمادگی خود را برای ارائه این خدمت اعلام کرد.

آنچه اپل معرفی کرد

اپل با معرفی iPhone 17، iPhone 17 Pro و مدل جدیدی به نام iPhone Air، طراحی‌هایی جدید، دوربین‌های پیشرفته، صفحه‌نمایش ProMotion با نرخ تازه‌سازی بالا، و قابلیت‌ها و بهبودهای سخت‌افزاری را به نمایش گذاشت.

یکی از نکات مهم رونمایی، حرکت اپل به سمت حذف کامل اسلات سیمکارت فیزیکی در برخی کشورها برای مدل‌های خاص است؛ به عبارتی این مدل‌ها فقط با eSIM کار خواهند کرد. مثلا مدل eSIM-only iPhone 17 Pro/Pro Max در برخی بازارها عرضه می‌شود.

حذف سیم فیزیکی مزایایی دارد؛ یکی از آنها این است که فضای آزاد شده می‌تواند به افزایش ظرفیت باتری کمک کند. برای مثال، در مدلی که اسلات فیزیکی سیمکارت ندارد، دو ساعت بیشتر برای پخش ویدئو ارائه می‌شود.

ورود رسمی eSIM به ایران

همراه اول در بیانیه‌ای اعلام کرده است که زیرساخت لازم آماده است و پیش‌ثبت‌نام برای استفاده از eSIM را از هم‌اکنون آغاز کرده است.

متن خبر می‌گوید کسانی که گوشی‌شان پشتیبانی از eSIM دارد، بدون نیاز به داشتن سیمکارت فیزیکی، می‌توانند با فعالسازی نرم‌افزاری، خدمات همراه اول را استفاده کنند.

همراه اول همچنین اعلام کرده که کاربران شرکت‌کننده در پیش‌ثبت‌نام، در قرعه‌کشی جوایز ویژه نیز قرار خواهند گرفت. جزئیات نحوه فعالسازی نیز به زودی از کانال‌های رسمی این اپراتور منتشر خواهد شد.

ایرانسل نیز به سرعت پس از همراه اول از آمادگی مشابه برای ارائه سرویس eSIM خبر داد. این واکنش سریع نشان می‌دهد که اپراتور دوم نیز برای رقابت یا همگام شدن با تحولات جهانی آماده‌اند.

فرصت‌ها، چالش‌ها و نگاه پیش‌رو

همگام شدن با استاندارد جهانی: حذف سیمکارت فیزیکی و استفاده از eSIM یکی از روندهای تکنولوژیکی جهانی است؛ ایران با این حرکت می‌تواند عقب‌ماندگی را کاهش دهد.

بهره‌وری بیشتر در طراحی تلفن همراه: فضای به‌دست‌آمده با حذف سیمکارت فیزیکی می‌تواند برای بهبود ظرفیت باتری یا طراحی باریک‌تر استفاده شود؛ دقیقا همان چیزی که اپل در مدل‌های eSIM-only انجام داده است.

راحتی برای کاربران: فعالسازی سریع، امکان جابه‌جایی بین اپراتورها یا استفاده از چند خط دیجیتال بدون نیاز به تغییر فیزیکی سیم‌کارت از مزایای عملی است.

و اما چالش‌های پیش‌روی این فناوری …

تطبیق فنی و نظارتی: لازم است سازمان‌های رگولاتوری مانند سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، قوانین و مقررات لازم را بروزرسانی و هماهنگ با فناوری جدید کنند.

پشتیبانی سخت‌افزاری: اگر گوشی کاربر eSIM را پشتیبانی نکند، نمی‌تواند از این سرویس استفاده کند؛ لذا هماهنگی بین بازار گوشی، واردات، شناسه رجیستری و اپراتورها مهم است.

آگاهی و آموزش کاربران: باید کاربران با مزایا و معایب eSIM آشنا شوند؛ مخصوصا در موارد اضطراری یا جابه‌جایی دستگاه‌ها.

امنیت و کنترل مصرف و هزینه‌ها: با دیجیتالی شدن سیمکارت، مسائل امنیتی و کنترل مصرف باید دقیق‌تر مورد توجه قرار گیرد.

بنابراین با رونمایی اپل از iPhone 17 و مدل Air و تأکیدی که بر eSIM-only در برخی کشورها گذاشته است، صنعت موبایل جهانی را در مسیری مشخص به سوی سیمکارت‌های دیجیتال سوق داده است. در ایران نیز همراه اول با حرکت عاجل در معرفی رسمی eSIM، پیش‌ثبت‌نام و اعلام سرویس، و ایرانسل با اعلام آمادگی مشابه، نشان دادند که خواهان آنند تا سریعا این فناوری جهانی را وارد بازار کشور کنند.

آینده در ایران وابسته است به میزان همکاری میان اپراتورها، واردکنندگان گوشی، مراجع نظارتی و خود کاربران. اگر زیرساخت‌ها، مقررات و آموزش به موقع بهبود یابد، ایران می‌تواند یکی از کشورهایی باشد که پذیرش eSIM در آن نه صرفا وعده، بلکه واقعیتی ملموس خواهد بود.