ارزش‌گذاری بحث‌برانگیز تیک‌تاک آمریکا
کسب‌وکار تیک‌تاک در آمریکا تنها ۱۴ میلیارد دلار ارزش‌گذاری شده است. رقمی که بسیار کمتر از برآوردهای ۳۰ تا ۴۰ میلیارد دلاری تحلیل‌گران بازار است.
تیک‌تاک به‌عنوان یکی از پرطرفدارترین پلتفرم‌های اجتماعی جهان، میلیون‌ها کاربر فعال در آمریکا دارد و درآمد تبلیغاتی روبه‌رشدی را تجربه می‌کند. به همین دلیل بسیاری از کارشناسان انتظار داشتند که ارزش این کسب‌وکار در بازار آمریکا دست‌کم ۳۰ میلیارد دلار باشد. با این حال بر اساس خبرهایی که در وال‌استریت و رسانه‌های مالی منتشر شد، در معامله‌ای که با فشارهای سیاسی همراه است، تیک‌تاک در نهایت فقط ۱۴ میلیارد دلار ارزش‌گذاری شد.
این اختلاف فاحش نه‌تنها سرمایه‌گذاران را شگفت‌زده کرده، بلکه برخی آن را نوعی «تخفیف اجباری» یا حتی «زیر قیمت فروشی» می‌دانند.
واقعیت این است که این معامله صرفاً یک توافق تجاری ساده نیست. دولت آمریکا مدت‌هاست نگرانی‌های امنیتی درباره مالکیت چینی تیک‌تاک دارد. بحث بر سر کنترل داده‌های کاربران، الگوریتم توصیه‌گر و نفوذ احتمالی دولت چین در پلتفرم، واشنگتن را واداشته تا بر فروش یا بازسازی مالکیت کسب‌وکار آمریکایی تیک‌تاک فشار بیاورد. در چنین فضایی، طبیعی است که ارزش‌گذاری نهایی بیش از آنکه بازتابی از واقعیت اقتصادی باشد، نتیجه مستقیم فشارهای سیاسی باشد.
چرا فقط ۱۴ میلیارد دلار
کارشناسان برای این رقم پایین چند دلیل زیر را مطرح کرده‌اند.
محدودیت‌های مالکیتی: بایت‌دنس (شرکت مادر تیک‌تاک) احتمالاً همچنان از طریق حق امتیاز الگوریتم یا سهم سود، نفوذ خود را حفظ خواهد کرد. همین موضوع دست سرمایه‌گذاران آمریکایی را بسته‌تر می‌کند.
ریسک‌های مقرراتی: هر لحظه ممکن است قوانین جدیدی برای فعالیت تیک‌تاک در آمریکا وضع شود و سودآوری آینده را تحت فشار قرار دهد.
مدل ارزش‌گذاری محافظه‌کارانه: معامله‌گران این رقم را بر اساس نسبت «قیمت به فروش» مشابه با شرکت‌های بالغ و کم‌رشد تعیین کرده‌اند، نه یک استارتاپ فناوری پرشتاب.
برای درک بهتر این تناقض کافی است نگاهی به رقبای تیک‌تاک بیندازیم. متا (اینستاگرام و فیسبوک) و آلفابت (یوتیوب) معمولاً با نسبت‌های قیمتی بسیار بالاتری نسبت به درآمد ارزش‌گذاری می‌شوند. اگر درآمد سالانه تیک‌تاک آمریکا واقعاً بیش از ۱۰ میلیارد دلار باشد، ارزش ۱۴ میلیارد دلاری نشان می‌دهد که بازار آن را شبیه یک شرکت سنتی با رشد کند می‌بیند، نه یک غول تکنولوژی جوان. این در حالی است که تیک‌تاک یکی از پرنفوذترین پلتفرم‌های دیجیتال در میان نسل جوان آمریکایی است.
این معامله پرسش‌های مهمی برای سرمایه‌گذاران به همراه دارد. آیا فشارهای سیاسی می‌تواند ارزش واقعی یک کسب‌وکار جهانی را تا این حد پایین بیاورد؟ آیا باید انتظار داشت در آینده نیز شرکت‌های خارجی تحت فشار مشابه با «تخفیف اجباری» فروخته شوند؟ و مهم‌تر از همه، آیا این روند به اعتماد عمومی بازار فناوری آسیب خواهد زد؟
آینده نامعلوم تیک‌تاک
اگرچه ارزش‌گذاری فعلی کمتر از حد انتظار است، اما همه‌چیز به همین‌جا ختم نمی‌شود. تیک‌تاک همچنان پایگاه کاربری قدرتمندی در آمریکا، و توانایی کسب درآمد بالایی از تبلیغات و تجارت الکترونیک دارد. در عین حال، باقی ماندن بایت‌دنس در ساختار مالکیت به معنای آن است که این شرکت چینی همچنان بخشی از سود و نفوذ خود را حفظ خواهد کرد.
در نهایت، آینده تیک‌تاک در آمریکا همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. آینده‌ای که میان فشارهای سیاسی واشنگتن و واقعیت اقتصادی بازار دیجیتال تعیین میشود.