گزارش جدید شرکت گوگل نشان می‌دهد که ۹۰ درصد از کارکنان حوزه فناوری در حال حاضر از هوش مصنوعی در محل کار استفاده می‌کنند.

این موضوع نشانه‌ای از تبدیل شدن هوش مصنوعی به بخش جدایی‌ناپذیر فعالیت‌های روزانه شرکت‌هاست. این تحول نه تنها بهره‌وری را افزایش داده، بلکه ماهیت کار فناوری را از انجام کارهای فنی به سمت نقش‌های استراتژیک و نظارتی تغییر داده است. البته با اینکه شرکت‌های بزرگ و استارت‌آپ‌ها به دنبال بهره‌برداری هرچه بیشتر از هوش مصنوعی هستند، اما چالش‌هایی مانند نبود چارچوب‌های مشخص، نگرانی‌های امنیتی، و بی‌اعتمادی به خروجی‌های هوش مصنوعی نیز وجود دارد.

تحول کار
گوگل اعلام کرده است که نه نفر از هر ده کارمند حوزه فناوری، در محل کار از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند که نشان‌دهنده نفوذ عمیق هوش مصنوعی در محیط کار در عرض چند سال اخیر است. این آمار که در گزارشی جدید از گوگل کلود منتشر شده، تغییر بزرگی را نشان می‌دهد که در حال تحول توسعه نرم‌افزار، عملیات فناوری اطلاعات و تصمیم‌گیری‌های شرکتی در سراسر صنعت است.

به نوشته مجله اپل، طبق نظرسنجی گوگل که بیش از ۱۰ هزار مدیر فناوری اطلاعات و کسب‌وکار در سراسر جهان در آن شرکت داشتند، هوش مصنوعی دیگر یک آزمایش جانبی نیست؛ بلکه اکنون ابزاری اصلی برای افزایش بهره‌وری محسوب می‌شود. توسعه‌دهندگان از مدل‌های زبانی بزرگ برای تولید و بررسی کد استفاده می‌کنند، تیم‌های فناوری اطلاعات به هوش مصنوعی برای نظارت بر شبکه و امنیت سایبری متکی هستند و واحدهای کسب‌وکار سیستم‌های تولیدی را برای خودکارسازی مستندات، ارائه‌ها و ارتباط با مشتریان به‌کار می‌گیرند.

گسترش همه‌جانبه استفاده از هوش مصنوعی حتی برخی از پیشگامان اولیه آن را نیز شگفت‌زده کرده است. تنها پنج سال پیش، بسیاری از شرکت‌ها هنوز با احتیاط در حال آزمایش پروژه‌های آزمایشی بودند. امروزه، گوگل می‌گوید که هوش مصنوعی «در جریان کاری روزانه» اکثریت قریب به اتفاق متخصصان حوزه فناوری تنیده شده است.

البته، این اعلامیه تنها یک داده آماری نیست، بلکه بخشی از استراتژی گوگل برای قرار گرفتن در مرکز تحول هوش مصنوعی در محیط کار است. گوگل کلود در رقابتی تنگاتنگ با مایکروسافت و آمازون برای پاسخگویی به تقاضای رو به رشد زیرساخت‌ها و ابزارهای هوش مصنوعی قرار دارد. محصولاتی مانند جمنای برای Workspace، Vertex AI و Duet AI برای گوگل کلود طراحی شده‌اند تا هوش مصنوعی را نه فقط به عنوان یک نوآوری بلکه به عنوان یک ابزار پیش‌فرض در محیط‌های سازمانی تبدیل کنند.

با انتشار ارقامی که نشان‌دهنده پذیرش تقریبا جهانی است، گوگل این استدلال را تقویت می‌کند که هوش مصنوعی دیگر گزینه‌ای اختیاری برای کسب‌وکارهایی که می‌خواهند رقابتی باقی بمانند، نیست. توماس کوریان، مدیرعامل گوگل کلود، گفت: «هوش مصنوعی دیگر فناوری نوظهور نیست؛ بلکه پایه و اساس کار مدرن است.» در ادامه، این گزارش چند حوزه را معرفی می‌کند که در آنها هوش مصنوعی به ابزاری ضروری تبدیل شده است.

مهندسی نرم‌افزار، امنیت سایبری و تحلیل داده‌ها از جمله این موارد است. توسعه‌دهندگان بیشتر و بیشتر به کمک‌ هوش مصنوعی برای نوشتن کدهای پایه، رفع اشکال و تولید مستندات متکی هستند که اغلب چرخه‌های توسعه را هفته‌ها کوتاه‌تر می‌کند. امنیت سایبری، ابزارهای هوش مصنوعی برای شناسایی ناهنجاری‌ها، اولویت‌بندی هشدارها و حتی شبیه‌سازی حملات برای تقویت دفاع‌ها به کار گرفته می‌شوند.

تیم‌ها از هوش مصنوعی تولیدی برای پرس‌وجوهای محاوره‌ای روی مجموعه داده‌های عظیم استفاده می‌کنند و بدون نیاز به تخصص فنی عمیق، بینش‌های کاربردی به دست می‌آورند. از سوی دیگر، استفاده از هوش مصنوعی محدود به شرکت‌های بزرگ فناوری نیست. استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های متوسط نیز از هوش مصنوعی برای کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت رشد عملیات خود بهره می‌برند.

چالش‌ها و پیامد‌ها
با وجود رشد سریع فناوری‌ها، گزارش گوگل اذعان می‌کند که پذیرش هوش مصنوعی یکنواخت نیست. در حالی ۹۰ درصد از کارکنان حوزه فناوری گزارش می‌دهند که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند که تعداد کمتری می‌گویند شرکت‌هایشان سیاست‌های روشنی برای مدیریت استفاده از آن دارند. بسیاری از کارکنان به‌صورت مستقل و اغلب بدون تایید بخش‌های فناوری اطلاعات از ابزارهای هوش مصنوعی استفاده می‌کنند.

همین روند «هوش مصنوعی سایه‌ای» نگرانی‌هایی درباره امنیت داده‌ها، تطابق با قوانین و مسوولیت‌پذیری ایجاد می‌کند. تحلیلگران هشدار می‌دهند که بدون چارچوب‌های مشخص، شرکت‌ها در معرض افشای داده‌های حساس به سیستم‌های خارجی یا اتخاذ تصمیمات بر اساس خروجی‌های غیرقابل اعتماد قرار دارند.

همچنین مساله مهارت‌ها و اعتماد وجود دارد. درحالی‌که بسیاری از کارکنان روزانه از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، اما همه به قابلیت‌های آن اعتماد ندارند. گوگل اشاره می‌کند که تقریبا یک نفر از هر سه کارمند هنوز خروجی‌های هوش مصنوعی را به‌صورت دستی دوباره بررسی می‌کند که نشان‌دهنده احتیاط مداوم نسبت به خطاها و تعصبات است.

رشد سریع هوش مصنوعی در محیط کار، رقابتی شدید میان ارائه‌دهندگان خدمات ابری ایجاد کرده است. مایکروسافت هوش مصنوعی را با Copilot (دستیار هوش مصنوعی) در آفیس ۳۶۵ ادغام کرده، آمازون هوش مصنوعی را در خدمات وب خود جای داده و استارت‌آپ‌هایی مانند آنتروپیک و اوپن‌ای‌آی نیز دستیارهای هوش مصنوعی تخصصی در حوزه‌های مختلف ارائه می‌دهند.

برای گوگل نیز، رقم ۹۰ درصد به‌عنوان تاییدی بر موفقیت سرمایه‌گذاری‌اش در پروژه جمنای و زیرساخت‌های هوش مصنوعی ابری به‌شمار می‌آید. اما این آمار همچنین زمینه را برای رقابت بیشتر فراهم می‌کند؛ زیرا شرکت‌ها در تلاشند به لایه پیش‌فرض هوش مصنوعی در سازمان‌ها تبدیل شوند.

شاید بزرگ‌ترین پیامد این تغییر، فرهنگی باشد. علاوه بر این، برای دهه‌ها، کار در حوزه فناوری با مهارت‌های تخصصی مانند نوشتن کد، ساخت مدل‌ها یا مدیریت سیستم‌ها تعریف می‌شد. اما با سپردن بسیاری از این کارهای تکراری یا فنی به هوش مصنوعی، نقش کارکنان فناوری به سمت هماهنگی، استراتژی و نظارت در حال تغییر است.

برخی این تغییر را آزادی‌بخش می‌دانند که کارکنان را قادر می‌سازد تا بر پروژه‌های خلاقانه و با ارزش بالا تمرکز کنند. اما برخی نگران‌اند که این روند ممکن است باعث تسریع از دست رفتن مشاغل شود، به‌ویژه برای توسعه‌دهندگان تازه‌کار و کارکنان فناوری اطلاعات که معمولا با انجام کارهای روتین که حالا هوش مصنوعی آنها را خودکار می‌کند، تجربه کسب می‌کردند.

گزارش اشاره می‌کند که در سه سال آینده، استفاده از هوش مصنوعی در حوزه فناوری حتی بیشتر خواهد شد و از ۹۰ درصد فعلی به پذیرش تقریبا جهانی خواهد رسید. البته، به گفته گوگل، ساخت چارچوب‌های حاکمیتی، برنامه‌های آموزشی و سیستم‌های اعتماد، چالش‌هایی هستند تا شرکت‌ها بتوانند هوش مصنوعی را به‌طور مسوولانه گسترش دهند. با این حال، فعلا یک چیز واضح است و آن هم این است که هوش مصنوعی دیگر یک «فناوری آینده» نیست؛ بلکه در محیط‌های کاری فناوری در سراسر جهان، هوش مصنوعی به زمان حال تبدیل شده است.