با آغاز رجیستری رسمی آیفون ۱۷ پرو در سامانه گمرک و اعلام هزینه ۴۳ میلیون تومانی برای ثبت آن، کارشناسان از تداوم شکاف میان رجیستری رسمی و مسافری می‌گویند. شکافی که موجب رقابت ناعادلانه در بازار گوشی‌های هوشمند شده است.

سامانه گمرک جمهوری اسلامی ایران امکان رجیستری آیفون ۱۷ پرو را برای مالکان و فروشندگان آن فعال کرده است. هزینه اعلام‌ شده برای ثبت این دستگاه ۴۳ میلیون تومان است و بدین ترتیب، پس از مدل آیفون ۱۷ پرو مکس، دومین مدل از خانواده آیفون ۱۷ امکان رجیستری رسمی پیدا کرده است. با این حال، رجیستری مدل ساده آیفون ۱۷ و نسخه ایر هنوز فعال نشده و زمان دقیق آغاز آن نیز از سوی گمرک مشخص نشده است.

فعالان بازار تلفن همراه می‌گویند اختلاف قابل توجه میان هزینه‌ رجیستری رسمی و رجیستری مسافری، بازار را با دو نرخ و دو مسیر متفاوت روبه‌رو کرده و در حالی که واردکنندگان رسمی ملزم به پرداخت کامل حقوق گمرکی، مالیات و سود بازرگانی هستند، گوشی‌هایی که از مسیر «مسافری» ثبت می‌شوند، با پرداخت عوارض پایین‌تر وارد و در بازار عرضه می‌شوند.

یکی از فروشندگان فعال در یکی از مراکز بزرگ بازار موبایل در این‌باره اظهار کرد: اختلاف قیمت میان رجیستری مسافری و تجاری در برخی مدل‌ها به بیش از ۱۵ میلیون تومان می‌رسد. او معتقد است این شکاف باعث شده زمینه‌ سوءاستفاده از اطلاعات پاسپورت مسافران فراهم شود و برخی گوشی‌ها از مسیر مسافری وارد بازار شوند و در نهایت با قیمت مدل‌های رجیسترشده‌ رسمی فروخته شوند.

او ادامه داد: این وضعیت علاوه بر ایجاد رقابت ناعادلانه برای واردکنندگان رسمی، منجر به افزایش ریسک برای خریداران نیز شده است؛ چرا که در صورت شناسایی این موارد، گوشی‌های ثبت‌شده از مسیر مسافری ممکن است با خطر قطع آنتن یا لغو رجیستری مواجه شوند.

بر اساس اظهارات فعالان بازار، به‌دلیل تفاوت زیاد نرخ ارز محاسباتی و عوارض گمرکی، واردکنندگان رسمی توان رقابت قیمتی با کسانی که از مسیر مسافری استفاده می‌کنند را ندارند. تا زمانی که این فاصله کاهش پیدا نکند، مسیر رسمی همچنان زیان‌ده و مسیر غیررسمی سودآور باقی می‌ماند؛ موضوعی که به گفته کارشناسان، زمینه‌ساز تداوم بازار غیررسمی گوشی در کشور است.

مراجع رسمی و مربوطه مثل سامانه همتا هشدار داده‌اند که فروش اطلاعات پاسپورت برای رجیستری گوشی مصداق تخلف است و با متخلفان برخورد قانونی خواهد شد. با این حال اما مشاهدات میدانی از بازار نشان می‌دهد که هنوز بخشی از گوشی‌های گران ‌قیمت، از جمله مدل‌های جدید آیفون، از مسیر مسافری رجیستر می‌شوند و به فروش می‌رسند.

فروشنده موبایلی در این رابطه به ایسنا توضیح داد: اختلاف قیمت زیاد میان رجیستری مسافری و تجاری، عامل اصلی تداوم این وضعیت است. به نظر من و همکارانم با همسان‌سازی نرخ عوارض و شفاف‌سازی هزینه‌ها، می‌تواند انگیزه‌ رجیستری غیرقانونی را کاهش دهد و بازار را از حالت دوگانه‌ فعلی خارج کند.