دنیای اقتصاد: این روزها خبرهای زیادی درباره مضرات استفاده از تلفن همراه منتشر می‌شود. روزی درباره تاثیر این وسیله ارتباطی و ارتباط آن با سرطان و روزی دیگر درباره تاثیر استفاده مدام از تلفن همراه و احتمال ابتلا به تومورهای مغزی. روزی در مورد تاثیر مخرب امواج رادیویی آنتن‌های تلفن همراه و روزی دیگر در مورد بیماری‌های مفصلی و روحی روانی.

اما تا به حال هیچ‌کدام از این احتمالات به واقعیت تبدیل نشده است. بررسی‌های دانشمندان نشان می‌دهد که امواج تلفن همراه به خصوص امواج آنتن‌های تلفن همراه یا همان
BTSها تاثیر مخربی بر بافت‌های بدن انسان ندارد. از سوی دیگر همین کارشناسان عنوان می‌کنند که اگر قرار بر تهدید به سلامتی باشد استفاده طولانی مدت از دستگاه تلفن همراه بیشتر است.
از آنجایی که از عمر تلفن همراه نزدیک به 38 سال بیشتر نمی‌گذرد و همچنین از آنجایی که استفاده از این وسیله ارتباطی به شکل امروز شاید 20 سال باشد که مرسوم است در نتیجه نمی‌توان به طور قطع در مورد تاثیر مستقیم تلفن همراه بر بیماری‌های انسانی صحبت کرد.

بیماری‌های روانی در صدر
جدا از این یافته‌ها، اما به نظر می‌رسد که این روزها بیماری‌های روحی روانی ناشی از استفاده تلفن همراه بیشتر از سایر احتمالات موجود باشد. چندی پیش خبری منتشر شده بود پیرامون فوبیای زنگ موبایل. بر اساس این خبر استفاده بیش از حد از تلفن همراه باعث شده بود تا برخی از افراد مدام احساس شنیدن زنگ تلفن همراه شان را داشته باشند. مشابه این اتفاق در مورد برخی افراد به نوعی دیگر صادق بود. ترس از دست دادن یا گم کردن تلفن همراه. نخستین‌بار روانشناسان انگلیسی واژه «نوموفوبیا» را در یک مقاله معرفی کردند که خلاصه شده فوبیایی به نام ترس از نداشتن موبایل بود. در جریان این تحقیق مشخص شد، بسیاری از افرادی‌که به موبایل‌شان وابسته می‌شوند یا مدت زیادی را به استفاده از این وسیله اختصاص می‌دهند همیشه یک هراس یا اضطراب در مورد از دست‌دادن و گم‌شدن گوشی‌شان و تمام‌شدن شارژ باتری آن یا به پایان رسیدن اعتبارش دارند. عده زیادی از این افراد علت اضطراب‌شان را به قطع‌شدن ارتباط‌شان با اطرافیان یا مسائل کاری ربط می‌دادند تحقیقات نشان داد، این اضطراب بسیار بیشتر و غیرطبیعی‌تر از دلیلی است که آنها عنوان می‌کنند. میزان هورمون‌هایی که در جریان این استرس در آنها ایجاد می‌شد، چیزی نزدیک به فوبیا یا هراس از دندانپزشکی یا ترس و اضطراب روز ازدواج بود. تپش قلب، عرق سرد، استرس و از دست‌دادن کنترل احساسی یکی از علائمی است که ممکن است در اثر این فوبیا برای فرد به‌وجود بیاید.
به‌طور متوسط 66درصد از مردم با درجات مختلف به این هراس دچارند. نوموفوبیا در بین خانم‌ها و افراد جوان بیشتر دیده می‌شود. این فوبیا بیش از آنکه یک بیماری هراسی باشد، چیزی شبیه یک وسواس است. بنابر تحقیقات شرکت‌های سازنده تلفن همراه گفته می‌شود، این بیماری در بین جمعیت استفاده‌کننده از این وسیله در حال افزایش است. گفته می‌شود که این افراد به‌طور متوسط در روز بیش از 34 بار گوشی تلفن‌شان را بدون اینکه زنگ بخورد یا بدون اینکه قصد تماس با جایی را داشته باشند، چک می‌کنند. نوموفوبیا، در بین کسانی که زمینه بیماری‌های وسواسی را دارند شیوع بیشتری دارد. هراس و ترس از دست‌دادن گوشی یا گم‌کردن آن در موارد شدید ممکن است نیاز به مشاوره داشته باشد.
بررسی‌های روانشناسانه نشان می‌دهد که 70 درصد زنان و 61 درصد مردان از بدون موبایل بودن ترس دارند. تحقیقات به عمل آمده از نوعی وسواس فکری در مورد کاربران تلفن همراه هشدار می‌دهند که می‌تواند به بیماری‌های روانی و مشکلاتی در سلامتی افراد منجر شود. همچنین 53 درصد افراد وقتی باتری یا شارژ اعتبارشان تمام شده یا شبکه تلفن همراه از دسترس خارج شود دچار اضطراب می‌شوند و 68 درصد افراد لرزش یا آهنگ گوشی تلفن خود را پیش از تماس تلفنی احساس می‌کنند. جالب اینجاست که براساس نظرسنجی‌های صورت گرفته از کاربران تلفن همراه 43 درصد کاربران آی‌فون حاضرند یک هفته بدون کفش بگذرانند؛ اما به طور موقت هم از موبایلشان دور نمانند و 22 درصد کاربران موبایل ترجیح می‌دهند به خاطر موبایل از مسواک زدن به دندان‌هایشان صرف‌نظر کنند.

چگونه شفا یابیم
روش اصلی درمان این فوبیا مانند بیشتر فوبیاهای دیگر، روش حساسیت‌زدایی یا مواجهه است. ابتدا به فرد گفته می‌شود به این فکر کند که گوشی تلفنش را گم کرده است و سعی کند در ذهن خودش با این مساله کنار بیاید. به‌تدریج به فرد گفته می‌شود که واقعا این تصور را عملی کند و گوشی تلفنش را برای مدتی از خود دور کند. به تدریج و با خاموش‌کردن گوشی برای مدت طولانی و زندگی‌کردن بدون موبایل به‌مدت چند هفته فرد می‌تواند از شدت این بیماری هراس کم کند. اگرچه در چند روز اول ممکن است کمی برای فرد این حالت سخت باشد؛ اما بعد از مدتی فقط نداشتن گوشی همراه و همان اعتیاد فرد به موبایل ممکن است باعث مشکل برای او شود؛ اما اضطراب، هراس و نگرانی که تا قبل از آن و با داشتن موبایل ناگهان برای فرد به‌وجود می‌آمد از بین می‌رود. برای کسانی هم که حاضر نیستند گوشی خود را از دست بدهند یا بدون موبایل زندگی کنند، توصیه می‌شود، به‌طور منظم چند ساعت از روز گوشی‌شان را خاموش کنند و به‌هیچ‌وجه شب به همراه گوشی تلفن به خواب نروند. به این افراد توصیه می‌شود که برای ارتباط با اطرافیانشان از روش‌های دیگر هم در کنار موبایل استفاده کنند، تا میزان استرس‌شان از گم‌کردن موبایل و از دست دادن ارتباط‌شان با دیگران کم شود.
بیماری‌های روانی مربوط به موبایل فقط نوموفوبیا نیست. از مدت‌ها قبل و فقط کمی بعد از گسترده‌ترشدن گوشی‌های دارای لرزه، یک توهم دیگر هم به انواع توهمات موجود در دنیا اضافه شد: «توهم احساس لرزش ویبره موبایل.» علاوه بر این توهم، توهم شنیدن صدای زنگ موبایل هم از وسواس‌های ذهنی بود که با اختراع تلفن‌های همراه ایجاد شد. توهم شنیدن صدای زنگ موبایل بیشتر زمانی به‌وجود می‌آید که سروصدای محیط بیرونی زیادتر از حد معمول است. هنگام گوش‌کردن آهنگ، دیدن تلویزیون یا حتی هنگام گرفتن دوش در حمام از زمان‌هایی است که توهم شنیدن صدای زنگ موبایل به‌وجود می‌آید. درباره توهم احساس ویبره موبایل اما داستان کمی فرق می‌کند. این توهم فقط علت روانی ندارد. گفته می‌شود که تماس‌های کوچک لباس یا هرچیز دیگری با بدن در قسمتی که معمولا موبایل قرار دارد، سیگنال‌های عصبی خاصی را به مغز می‌فرستند که به اشتباه لرزش موبایل تلقی می‌شوند.

درست استفاده کنیم
هر چند که استفاده از تلفن همراه این روزها حلال بسیاری از مشکلات است و فواید بسیاری برای کاربرانش به همراه آورده است؛ اما مانند هر فناوری دیگری استفاده بیش از حد از آن هم ممکن است باعث بروز چنین مشکلاتی شود. جدا از چنین حساسیت‌هایی که بیشتر جنبه روحی و روانی دارد؛ اما روانشناسان می‌گویند وابستگی بیش از حد به تلفن همراه ممکن است حتی زندگی اجتماعی افراد را نیز مختل کند و منجر به گوشه‌گیری آنها شود.
اینکه بخواهیم به شکل کلی استفاده از یک وسیله را نهی کنیم، فرآیند صحیحی نیست؛ اما می‌توان با درست و بجا استفاده کردن از این وسیله بسیاری از مشکلات احتمالی را که در آینده ممکن است به آن دچار شویم، کاهش دهیم.