چقدر از سود مخابرات به جیب دولت می رود؟
همشهری اقتصاد – سارا کروبی: سرانجام ناقوس پشیمانی دولت از واگذاری یکی از پرسودترین شرکت های تحت اختیارش به صدا درآمد. زنگی که از مدت ها پیش صدایش به گوش می رسید و این بار با صدایی بلندتر و البته رسمی و صریح زده شد.
این پشیمانی از سوی معاون اول رئیس جمهور در اواسط آذرماه امسال و در مراسم تودیع رضا تقی پور از وزارت ارتباطات و معرفی علی نیکزاد به عنوان سرپرست این وزارت خانه مطرح شد به نحوی که محمدرضا رحیمی گفت: «بخش ارتباطات را که یکی از کارسازترین و پردرآمدترین بخش های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بود به توصیه آقایان فروختیم رفت. نوش جانشان! اما ای کاش این کار را نمی کردیم.»
وی با اعلام انتقاد دولت از واگذاری شرکت مخابرات ایران و بخش ارتباطات و سپردن آن به بخش خصوصی ادامه داد: «یکی از وزارت خانه های کارساز و پردرآمد را با توصیه آقایان واگذار کردیم که ای کاش نمی کردیم!»
هرچند دلایل پشیمانی مسئولان از واگذاری مخابرات با توجه به اقدامات اخیر این شرکت تا حدی مشخص است اما معاون اول رئیس جمهور به طور صریح نگفت چرا دولتی ها از این واگذاری ها پشیمان هستند؛ واگذاری که تا دیروز یکی از افتخارات کشور بود و امروز یک خاطره و یک تجربه تلخ تلقی می شود.
خصوصی سازی، شرکت مخابرات ایران به جرات یکی از مهم ترین اتفاقات اقتصادی کشور در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در چند سال اخیر بود که همین اقدام بزرگ نیز به نگرانی های مسئولان دامن زده است.
در واقع خصوصی سازی در صنعت مخابرات به این امید شکل گرفت که این اقدام بتواند منجر به افزایش کارایی، بهبود کیفیت و کاهش قیمت کالاها و خدمات شده و به این ترتیب به رونق عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات کمک کند. اما نکته اینجاست که این بهبود کیفیت و قیمت کالاها و خدمات، فقط از کانال کمک خصوصی سازی به رقابتی تر شدن اقتصاد رخ می دهد و راه دیگری نیست که درعمل مخابرات چنین راهی را برای عرصه اقتصاد کشور هموار نکرد.
شرایطی که مخابرات خصوصی شده با سایر بخش های خصوصی فعال در حوزه های مختلف مانند اینترنت پر سرعت و شرکت های کوچکتر دیگر که خدمات یکسانی را ارائه می دادند یکی از مثال های این اتفاق بود.
سرمایه گذاری را رها نکرده ایم
از دیگر شائبه هایی که مخابرات پس از خصوصی سازی با آن دست به گریبان است، این است که شرکت مخابرات ایران پس از ورود به بخش خصوصی بیشتر از آن که به فکر توسعه باشد در پی افزایش سود خود است که در این خصوص رئیس هیات مدیره شرکت مخابرات ایران در گفت وگو با همشهری اقتصاد می گوید: از زمانی که خصوصی شده ایم نه تنها بحث توسعه مخابرات را رها نکرده ایم بلکه تاکیدمان بر روی بحث های توسعه ای شبکه ارتباطات کشور افزایش یافته است.
دکتر سیدمصطفی سیدهاشمی می افزاید: اعداد و ارقام و صورت های مالی حسابرسی شده نیز در سال ۹۰ نشان می دهد این حرف ها تنها یک ادعا نبوده و واقعیت دارد.
وی می گوید: صورت های مالی شش ماهه اول سال جاری نشان می دهد مخابرات در بخش تلفن ثابت یکهزار و دویست میلیارد تومان سرمایه گذاری کرده است که این میزان سرمایه گذاری را در کشور تاکنون نداشته ایم!
وی می گوید: اینکه می گویند مخابرات پس از خصوصی شدنش سرمایه گذاری در بخش ارتباطات نداشته است، ادعایی بیش نیست چرا که در زمانی که مخابرات را دولت اداره می کرد نه در بخش تلفن همراه و نه در بخش تلفن ثابت چنین چیزی تجربه نشد.
سیدهاشمی با بیان اینکه توسعه در بخش تلفن ثابت در توسعه کابل دیتا و سیستم های پهنای باند است اعلام کرد: مخابرات پس از خصوصی شدنش پهنای باند واگذار می کند.
رئیس هیات مدیره شرکت مخابرات ایران ادامه می دهد: این که مخابرات چندین پروژه همزمان را مانند شبکه ملی سلامت، شبکه ملی آموزش و پرورش و شبکه ملی بانک ها دارد خود نشانی از این عملیات توسعه ای است که در مخابرات دنبال می شود که نیازمند بیش از ۱۵ هزار نقطه قابل اتصال است.
وی می افزاید: بخشی از این سرمایه گذاری عظیم مربوط می شود به تکنولوژی IMSو NGN که شرکت مخابرات ایران بیش از ۳۰۰ میلیارد ریال در این بخش سرمایه گذاری کرده است.
به گفته سیدهاشمی در این میان سه استان فارس، آذربایجان شرقی و خراسان مرکزی مجهز به این تکنولوژی خواهند شد.
سرمایه گذاری مخابرات در تلفن همراه
اما سیدهاشمی از سرمایه گذاری یکهزار و سیصد میلیارد تومانی در بخش تلفن همراه خبر می دهد و می گوید: در شرکت ارتباطات سیار این میزان سرمایه گذاری صورت گرفته که راهی برای توسعه بیشتر تلفن همراه در کشور است.
اگر سرمایه گذار نبودیم سودمان بیشتر می شد
سید هاشمی با بیان این که اگر سرمایه گذاری ها را انجام ندهیم سودمان چندین برابر می شد ادامه می دهد: با حفظ سرمایه در تلاش هستیم از محل این توسعه ها خدمات خود را افزایش دهیم و سودمان را بیشتر کنیم. وی با اشاره به افزایش خدمات ارزش افزوده در سرویس هایی که مخابرات ارائه می دهد تاکید می کند: به دنبال افزایش سود نیستیم.
پولی که مخابرات به دولت می پردازد
سهام شرکت مخابرات ایران در سال ۸۸ در چندین مرحله واگذار شد که در بزرگ ترین واگذاری انجام شده ۵۰ درصد سهام این شرکت در مهرماه سال ۸۹ به کنسرسیوم توسعه اعتماد مبین فروخته شد. ۲۰ درصد سهام شرکت مخابرات ایران هم اکنون در اختیار دولت قرار دارد، ۲۰ درصد آن به عنوان سهام عدالت، ۵درصد سهام ترجیحی کارکنان و ۵درصد نیز در قالب سهام خرد فروخته شد. سیدهاشمی در این خصوص اظهار داشت: در سال ۹۰ بالغ بر ۳۰۰ میلیارد تومان به دولت، پرداخت کرده ایم که این میزان به دلیل سهم دولت از ۳/۲۷ درصد سهام همراه اول و ۸درصد شرکت مخابرات ایران، ۵درصد دیتا بوده است. سیدهاشمی با بیان اینکه ۲۲۰ میلیارد تومان در سال ۹۰ به شرکت ارتباطات زیرساخت پرداخت کرده ایم، تصریح کرد: ۴۰۰ میلیارد تومان سود بابت سهام عدالت در سال گذشته به دولت پرداخت شد.
درآمد ۲ هزار میلیارد تومانی مخابرات
هر چند گردش مالی شرکت مخابرات ایران بالغ بر ۸ هزار میلیارد تومان است اما سیدهاشمی در ادامه با اشاره به سود ۶۴۰میلیارد تومانی شرکت مخابرات ایران در سال۸۷ و در ابتدای خصوصی سازی این شرکت اظهار داشت: هم اکنون شرکت مخابرات ایران با ۲هزار میلیارد تومان سود و ۳۰۰درصد رشد درآمد دارد.
رئیس هیات مدیره شرکت مخابرات ایران با بیان این مطلب که امروزه ارتباطات به یکی از مهم ترین ملزومات توسعه کشور ها در زمینه های مختلف تبدیل شده است، اظهار داشت: خصوصی سازی این صنعت، انقلاب عظیمی را در زمینه فناوری به دنبال داشته است. به گفته سیدهاشمی، سود هر سهم قبل از خصوصی سازی ۱۶۰ ریال و سود تقسیمی ۱۴۰ ریال بود که درابتدای سال ۹۱ به سه برابر میزان قبلی افزایش یافته است و از آنجایی که تا اسفند ماه سال ۹۰ هیچ افزایشی در تعرفه خدمات مخابراتی رخ نداده، می توان نتیجه گرفت این افزایش سود ناشی از فعالیت های عملی?تی، مدیریت نقدینگی، افزایش بهره وری و تلاش کارکنان ومدیران بوده است. رئیس هیات مدیره شرکت مخابرات ایران اصلاح ساختار شبکه های مخابراتی به IP، اصلاح ساختار سازمانی، فراهم کردن خدمات نسل سوم روی شبکه موبایل و استفاده از ۲۵۰۰نیروی انسانی متخصص برای توسعه شبکه های جدید را از برنامه های آتی شرکت مخابرات اعلام کرد.
ساختمان سازی در مخابرات
از دیگر عملکردهای عمرانی شرکت مخابرات ایران می توان به راه اندازی پروژه برج های دوقلوی مخابرات اشاره کرد. پروژه ای که ماهانه ۱۰میلیارد تومان هزینه داشته و تا پایان پیش بینی می شود بیش از ۳۶۰ میلیارد تومان هزینه داشته باشد.
پروژه راه اندازی برج های دوقلوی مخابرات که از ابتدای سال ۱۳۹۱ عملیات اصلی اجرایی آن شروع شده تا پایان سال ۹۳ به اتمام می رسد و شرکت های مخابرات ایران و تهران و شرکت ارتباطات سیار در این برج مستقر خواهند شد. شرکت مخابرات ایران پس از اجرای کامل خصوصی سازی در راستای اجرای سیاست های اصل ۴۴ قانون اساسی و انفصال از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از ساختمان های این وزارت خانه نقل مکان کرد و هم اکنون عملیات اجرایی ساخت پروژه برج های دوقلو را آغاز کرده است.
رضایت از مخابرات چگونه ممکن می شود؟
به نظر می رسد شرکت مخابرات ایران در چنین اوضاعی باید تدبیری برای این نارضایتی های موجود بیندیشد و مدیران مخابراتی حساسیت های خود را نسبت به اخطارها و هشدارهایی که از دور و نزدیک شنیده می شود را افزایش دهند.