سالانه 3هزار توت بوک در ایران دزدیده میشود!
مریم عسگری – لپ‌تاپ‌های سرقتی در بازار به راحتی قابل شناسایی‌اند با این حال این لپ‌تاپ‌ها با ارسال به شهرستان‌ها یا اوراق شدن به راحتی به فروش می‌روند
از دست دادن یا به سرقت رفتن کالاهای کاربردی که کاربران اکثر امور خود از تجاری و اداری گرفته تا امور روزمره و حتی تفریحی خود را با آن انجام می‌دهند دردسری بزرگ و همچنین اتفاقی بسیار ناخوشایند است. می‌خواهد این کالا از دسته گران‌قیمت‌های بازار باشد یا ارزان قیمت‌ها! می‌خواهد یک گوشی موبایل، تبلت، یا لپ‌تاپ باشد یا یک هارددیسک یا حتی یک حافظه فلش کم‌ظرفیت و البته ارزان‌قیمت!
هر چه باشد از دست دادن این کالاها با توجه به اطلاعات احتمالی ذخیره شده در آنها بسیار دردآور است. البته در مورد برخی از کالاها مانند گوشی تلفن همراه امکان ردیابی و شناسایی کالای مسروقه تا حدودی وجود دارد و شخص مالباخته در صورتی که شماره سریال گوشی موبایل را داشته باشد، می‌تواند به پیدا شدن گوشی سرقتی خود امیدوار باشد.منوط بر اینکه گوشی به دست اوراق چیان نیفتاده باشد. اما این امیدواری در مورد کالاهایی نظیر هارددیسک،حافظه فلش، تبلت و لپ‌تاپ‌باختگان بسیار ضعیف و حتی بعید است و بنا بر اظهارات فعالان صنف کامپیوتر و همچنین مقام‌های مسوول اتحادیه فناوران رایانه و… باید قید لپ‌تاپ سرقتی را زد!
با توجه به این موضوع و همچنین رشد پدیده سرقت به ویژه در مورد لپ‌تاپ به این موضوع پرداخته‌ایم. پس اگر لپ‌تاپ شما هم طعمه سرقت شده است یا از به سرقت رفتن آن در هراسید این گزارش را بخوانید:
تابستان، بهار سارقان لپ‌تاپ
سرقت لپ‌تاپ، تبلت، هارددیسک و در کل کالاهای کامپیوتری به روش‌های گوناگونی در بازار، در سطح شهر، در اماکن عمومی و… صورت می‌گیرد.اما بر اساس اعلام رییس اتحادیه فناوران رایانه استان تهران، بیشترین مورد شکایت در مورد سرقت لپ‌تاپ، گوشی موبایل و تبلت در خیابان است.
به گفته میر مهدی، بر اساس آمار ارائه شده، بیشترین مورد شکایت در مورد لپ‌تاپ سرقت از داخل خودرو است.در مورد گوشی موبایل و تبلت هم سرقت از دست صاحب کالا در خیابان از بیشترین موارد گزارش سرقت است.
وی افزود: معمولا در فصول بهار و تابستان بیشترین مورد شکایت در مورد سرقت لپ‌تاپ به ما گزارش میشود. به طوری که گاه حجم موردهای سرقتی به 200 مورد در یک ماه و حتی بیشتر هم می‌رسد.
فعالان بازار اما می‌گویند، علاوه بر سرقت از دست و خودرو، در بازار با معضل سرقت از انبار مراکز خرید و فروش کامپیوتر و همچنین سرقت از پشت ویترین فروشگاه‌ها مواجه هستیم. سلیمانی یکی از فعالان بازار کامپیوتر با تایید این موضوع به «دنیای اقتصاد» گفت: دزدیدن لپ‌تاپ‌های دست دوم برای سارقان چندان لطفی ندارد و اکثر سارقان با استفاده یا بهتر بگوییم سوء‌استفاده از شلوغی فروشگاه‌ها لپ‌تاپ‌ها را می‌ربایند. به گفته وی، این افراد با وجودی که فروشگاه‌ها به دوربین مدار‌بسته مجهزند دست به سرقت می‌زنند و در بسیاری از موارد ردی از سارق به دست نمی‌آید.
یکی دیگر از فعالان بازار در مورد سرقت کالا حین حمل کالا که اکثرا با موتور یا سایر وسایل نقلیه غیراستاندارد صورت می‌گیرد اشاره کرده و می‌گویند، بارها اتفاق افتاده است که لپ‌تاپ و تبلت هنگام انتقال از مسوول حمل کالا به سرقت می‌رود و متاسفانه در اکثر موارد امکان بازگشت کالای مسروقه وجود ندارد.
سرقتی‌ها را کجا می‌برند
به گفته میر مهدی 90 درصد لپ‌تاپ‌های سرقتی به شهرستان‌های اطراف منتقل و در آنجا خرید و فروش میشود. وی افزود: گروهی نیز لپ‌تاپ‌ها را اوراق کرده و به تعمیرکاران لپ‌تاپ در سطح شهر می‌فروشند که البته در این مورد ما به تعمیرکاران لپ‌تاپ هشدار داده‌ایم.
اما فعالان بازار می‌گویند، اکثر لپ‌تاپ‌های سرقتی اوراق شده و به آسانی قطعات آنها به فروش می‌رسند. چرا که لپ‌تاپ سرقتی در بازار قابل‌شناسایی است. به گفته مولازاده یکی از کسبه بازار لپ‌تاپ‌های سرقتی معمولا بدون شارژر و آداپتور هستند. به همین دلیل به سادگی قابل شناسایی هستند.
به گفته این فروشنده در مورد لپ‌تاپ‌های آکبند که معمولا بدون جعبه و شارژر به فروش می‌رسند، کاملا مشخص است که جنس سرقتی است؛ اما در مورد لپ‌تاپ‌های دست دوم که سارق هنگام فروش ادعا می‌کند جعبه را دور انداخته یا شارژر و… خراب شده است خرید باید با ارائه فاکتور فروش صورت گیرد که مالخرها لپ‌تاپ‌ها را بدون فاکتور فروش و… از سارق می‌خرند و باعث تشویق وی به سرقت می‌شوند.
در این باره اتحادیه اعلام کرده است که مجازات‌های سنگینی برای خریداران اجناس دزدی در نظر گرفته است.به گفته رییس اتحادیه فناوران رایانه استان تهران، بر اساس قانون مجازات خرید کالای سرقتی شش ماه تا یکسال حبس است و ضمن این مجازات ما برای مالخرهای کالاهای دیجیتالی و کامپیوتری این است که علاوه بر اینکه مالخر باید معادل قیمت کالای سرقتی جریمه پرداخت کند، باید رد مال هم بکند!
پروسه‌های بی‌نتیجه!
برای اکثر مالباختگان لپ‌تاپ که از یافتن لپ‌تاپ خود ناامید شده‌اند، این سوال پیش می‌آید که لپ‌تاپ‌های سرقتی را به کجا می‌برند که ردی از آنها باقی نمی‌ماند.
حقیقت این است که این اتفاق از سیستم ناقص شناسایی و کدگذاری کالاهای کامپیوتری و دیجیتالی در کشور ما نشات می‌گیرد. چرا که در سایر کشورها امکان شناسایی لپ‌تاپ از طریق شماره سریال لپ‌تاپ یا مک‌آدرس کارت شبکه وجود دارد و صاحب کالا با ارائه این کد به سازمان‌های مربوطه می‌تواند در صورت اتصال لپ‌تاپ به اینترنت، یا ارائه لپ‌تاپ برای فروش کالای خود را بیابد. اما در کشور ما چنین سیستمی چندان قوی عمل نکرده و همچنین برخی از مالباختگان شماره سریال یا مک آدرس لپ‌تاپ را ندارند و به این ترتیب قید لپ‌تاپ سرقتی را می‌زنند!
در این باره یکی از کارشناسان پلیس فتا به «دنیای اقتصاد» اعلام کرد، امکان جست‌وجوی لپ‌تاپ یا تبلت سرقتی و همچنین گوشی موبایل سرقتی وجود دارد. به شرطی که صاحب کالا مشخصات کالای سرقتی را اعلام کند. وی گفت: در صورت اعلام شماره مک آدرس امکان یافتن کالای مسروقه تا حدودی وجود دارد. اما رییس اتحادیه فناوران رایانه استان تهران ناقص بودن سیستم جست‌وجوی کالاهای سرقتی دیجیتالی را قبول داشته و می‌گوید: اگر چه ما در سایت اتحادیه به آدرس
https://www.itunion.ir لیست لپ‌تاپ‌های مسروقه را منتشر می‌کنیم و به کسبه و فعالان صنف اعلام می‌کنیم که در صورت مشاهده این لپ‌تاپ‌ها به پلیس آگاهی یا اتحادیه خبر دهند، اما متاسفانه این شیوه چندان کارآمد نبوده و حتی یک لپ‌تاپ هم از این طریق یافت نشده است. وی افزود: علت این است که سایت اتحادیه کشوری نبوده و به همین دلیل اکثر سارقان لپ‌تاپ‌ها را به شهرستان‌ها برده و در آنجا به فروش می‌رسانند. وی افزود: با این وجود به کار بردن یک راهکار برای یافتن لپ‌تاپ بهتر است تا دست روی دست گذاشتن. به همین دلیل به مالباختگان لپ‌تاپ توصیه میشود در صورت به سرقت رفتن لپ‌تاپ، در وهله اول شکایت خود را تسلیم حوزه انتظامی کرده و در این حوزه تشکیل پرونده دهد. سپس مک آدرس و شماره سریال به شرکت مخابرات یا اتحادیه اعلام شود. پس از تشکیل پرونده شکایت به قوه قضائیه و از آنجا به اداره آگاهی ارجاع میشود. در اداره آگاهی نیز در صورتی که لپ‌تاپ پیدا شود به اتحادیه اعلام و افراد مالباخته با اعلام شماره سریال و مدارک لپ‌تاپ می‌توانند لپ‌تاپ را تحویل بگیرند.
آمار اتحادیه از لپ‌تاپ‌های سرقتی
بر اساس اعلام اتحادیه فناوران رایانه استان تهران، اگر چه گروهی از مالباختگان راضی به طی کردن پروسه طرح شکایت بابت سرقت لپ‌تاپ و … نمی‌شوند و قید لپ‌تاپ سرقتی را می‌زنند، اما آمار ثبت شده در سایت اتحادیه گویای این حقیقت است که سرقت لپ‌تاپ در حد چشمگیری است. به گفته وی، طی آذرماه سال جاری 72 مورد سرقت لپ‌تاپ از دست و ماشین صاحبان کالا در سطح شهر تهران گزارش شده است. وی افزود: در برخی از ماه‌ها مانند تیر و مرداد آمار شکایت بابت سرقت لپ‌تاپ به 200 مورد یا حتی بیشتر هم می‌رسد. وی افزود: به طور کلی در طول حدود یکسال اخیر حدود دو و‌نیم تا سه هزار مورد سرقت لپ‌تاپ به اتحادیه گزارش شده است که حتی یک مورد هم به نتیجه نرسیده است !