در عصر حاضر دسترسی به جدیدترین اخبار، اطلاعات و حاشیهها آن هم به شکل تصویری موضوعی است که به علاقهمندی بسیاری از کاربران اینترنت تبدیل شده و در همین راستا سایتهای متعددی به نمایش کلیپهای صوتی و تصویری اقدام کردهاند که این سایتها مورد توجه چشمگیر واقع شده و کاربران بسیاری دارند.
در این میان یکی از پربازدیدترین و پرطرفدارترین این پایگاهها «یوتیوب» است که به تازگی نمونههای مختلفی از آن نیز در ایران راه اندازی شده است.
بنا بر اعلام ویکی پدیا یوتیوب (YouTube) سومین وبگاه پرطرفدار دنیا پس از فیسبوک و گوگل و پیش از یاهو و به نوعی بزرگترین شاخهٔ گوگل محسوب میشود که در زمینه بارگذاری و تماشای ویدئو فعالیت دارد.
این وب گاه در واقع برای نمایش انواع ویدئوها مانند کلیپهای فیلم، کلیپهای تلویزیون و کلیپهای موسیقی و هم چنین فیلمهای وبلاگها و فیلمهای اوریجینال ایجاد شده و بدین ترتیب برای کاربران امکانی ایجاد میکند تا ویدئوها را برروی صفحات وب، وبنوشتها و شبکههای اجتماعی منتشر کنند.
اما این سایت که در مجموع از سیاستهای شرکت گوگل پیروی میکند در موارد متعدد به دلیل موضعگیریهایی که داشته در کشورهایی مانند چین، مراکش، تایلند، برای مدتی دو ساله در ترکیه، پاکستان، لیبی، برزیل و عربستان فیلتر شده و در کشور ما نیز از سال 88 به بعد امکان دسترسی به آن مسدود شده است.
به دنبال فیلتر شدن یوتیوب در ایران، برخی شرکتها و افراد در پی آن برآمدند که با طراحی نمونههای داخلی این سایت، به جذب کاربران داخلی بپردازند و بدین ترتیب چندین سایت با عناوین مختلف راهاندازی شد که در موارد متعدد این سایتها سعی بر آن داشتهاند که با بهره گیری از نام این شرکت دایره مخاطبان خود را گسترش دهند.
موضوعی که چندی پیش هم مورد توجه رسانههای خارجی قرار گرفت و در آنها مطلبی درباره یوتیوب ایرانی منتشر شد.
در این میان یکی از این سایتها با عنوان سایت مهر نماد به نشانی mehr.ir مدتی است به عنوان یکی از اولین یوتیوبهای ایرانی افتتاح شده و برروی پایگاه خود نیز به طور مستقیم یوتیوب را مورد اشاره قرار داده و حتی نام دیگر خود را یوتیوب ایرانی اعلام کرده است.
در این پایگاه اینترنتی کاربران میتوانند علاوه بر قرار دادن فیلمهای ویدئویی خود در قالب بستههای کوتاه، از فیلمهای مورد علاقه خود در صدا و سیما که دسترسی به آنها مشکل است هم بهرهمند شوند.
اما در این سایت که در حال حاضر به طور آزمایشی فعال است، تاکنون بیش از 3300 فیلم، بیش از 5600 عکس و بالغ بر 2500 مورد شنیداری بارگذاری شده و این پایگاه علاوه بر قابلیت پخش همزمان برخی رویدادها، امکانی نیز فراهم آورده تا کاربران بتوانند از ایمیلی که با نام رایانامه مهر فعال شده نیز بهرهمند شوند.
نکته جالب در ارتباط با این پایگاه آن که برای عضویت در آن لازم است کاربر اطلاعات متعددی از آدرس پست الکترونیکی گرفته تا نام و نام خانوادگی، شماره تماس و آدرس خود را هم اعلام کند.
سایت آپارات دیگر سایتی است که بنا بر اعلام خودش حدود 256 هزار ویدئو در بخشهای مختلف را به نمایش گذاشته و شامل بخشهای مختلفی چون شخصی، طنز، آموزشی، تفریحی، فیلم، مذهبی، موسیقی، خبری، سیاسی، علمی، ورزشی، حوادث، طبیعت، حیوانات، تبلیغات، هنری، کارتون و … میشود.
این سایت که در نام یا نشانی خود اشارهای به یوتیوب ندارد، در عمل کاربردی مشابه یوتیوب دارد و برای کاربران خود قوانین خاصی در نظر گرفته و از آنها خواسته است در فیلمهایی که بارگذاری میکنند مواردی مانند دلخراش و آزار دهنده نبودن، مغایرت نداشتن با شئونات اخلاقی و عرف جامعه، اهانت آمیز نبودن، نداشتن موزیک متن غیرمجاز، عدم ایجاد تنش و التهاب سیاسی در سایت، عدم تمسخر یک شهروند، اهانت آمیز نبودن به اقلیتهای قومی و مذهبی را مورد توجه قرار دهند.
همچنین بر روی این پایگاه اعلام شده است که با استناد به ماده 74 قانون تجارت الکترونیک مصوب 17/10/1382 مجلس شورای اسلامی، مسوولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده کاربران است.
در این سایت شما نه تنها قادر خواهید بود ویدئوهای خود را با دیگران به اشتراک بگذارید بلکه می توانید با به وجود آوردن یک کانال ویدئو، دیگر کاربران را به صورت اختصاصی از ویدئوهای خود مطلع کنید.
اما اگر در فضای مجازی جستوجویی کوتاه درباره یوتیوب فارسی داشته باشید با سایتی به نشانی www.youtube.ir مواجه میشوید که پس از وارد شدن به این آدرس با سایتی به نام فارسی تی وی مواجه میشوید.
بنا بر اعلام این سایت تاکنون هفت هزار و 190 کلیپ تصویری و بیش از 3 هزار و 500 کلیپ صوتی منتشر کرده و دیگر سایتی است که با عنوان یوتیوب فارسی اقدام به انتشار صوت و تصویر در زمینههایی چون آموزش، اخبار سیاست ،حوادث، سرگرمی، شخصی، طبیعت، طنز،علمی، متفرقه، مذهبی، مهارتهای زندگی، نظامی و ورزشی کرده است.
این سایت تا کنون بنا بر اعلام خودش حدود 7,410 کلیپ تصویری و 3,726 کلیپ صوتی منتشر کرده است.
اما علاوه بر این سایتها چندی پیش هم در نشستی مشترک میان مدیران شرکت مخابرات و مسوولان بخش رسانههای مجازی سازمان صدا و سیما تفاهمنامهای برای راهاندازی شبکه مهر به امضای طرفین رسید تا پس از طی مراحل لازم شرایطی ایجاد شود که کاربران کشور بتوانند از خدمات تلویزیونهای تعاملی نیز بهرهمند شوند.
لطفالله سیاهکلی – معاون رسانههای مجازی سازمان صدا و سیما – در آن مراسم با تاکید بر نیاز به راهاندازی کمیتهای مشترک میان مخابرات و تلویزیون با بیان اینکه رسانههای نوین و از جمله شبکههای اجتماعی از قبیل فیسبوک و یا یوتیوب در تلاش هستند که با تجمیع صوت و تصویر دیتا به کاربران خود خدمترسانی کنند گفته بود: تمام کسانی که در این عرصه فعالیت میکنند باید تلاش کنند بتوانند خدمات خود را به شکل متراکم و تجمیع شده ارائه دهند. چرا که تراکم، قدرت عمل میآورد و اکنون ما در تلاشیم برای این تلویزیونها این نکته را مورد توجه قرار دهیم.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود به قابلیتهای IP مدیا اشاره کرد و گفت: متاسفانه گاه در این پروژه عنوان IPTV اطلاق میشود در حالی که این دو مورد تفاوتهای مهمی با یکدیگر دارند. از جمله آنکه IPمدیا منحصر به تلویزیون نیست در حالی که IPTV تنها به تلویزیون محدود می شود.
اما در راستای راهاندازی این نوع سایتها و تلویزیونهای تعاملی که راهی دیگر برای انتشار صوت و تصویر در فضای مجازی به شمار می رود، یکی از مسائل مهم و اساسی بحث سرعت اینترنت است که باید در حدی باشد که امکان بارگذاری و پخش مناسب این کلیپها فراهم شود.
نکته مهم دیگر هم بحث امنیت این بخش است که در این زمینه معاون رسانههای مجازی سازمان صدا و سیما میگوید: راهاندازی این رسانه مانند سفره بزرگی است که آحاد جامعه میتوانند از آن استفاده کنند و برای راهاندازی چنین رسانهای لازم است که حتما امنیت بالایی وجود داشته باشد چراکه اگر تلویزیون حتی یک لحظه برفک داشته باشد، کاربران اعتراض خواهند کرد حال چه برسد به قطعی.
در واقع اگر در این رسانه حتی برای ثانیهای خدمترسانی متوقف شود، اتفاق ناخوشایندی صورت گرفته که مشکلات متعددی به دنبال خواهد داشت.