قبضهای بانکی را میتوانی با کمک آن پرداخت کنی. دورکاری با وجود این وسیله بسیار آسانتر میشود. چند لحظه استفاده از آن، شما را از وقت تلف کردن در ترافیک میرهاند، اگر از نوع«همراه» باشد، میتوانی با آن به همه جا بروی، حتی به دنیای اینترنت! این امکان را به تو میدهد که بازی کنی، عکس بگیری و خلاصه ساعتها سرگرم باشی.
با همه این حرفها، تلفن هنوز کارکرد سنتی و اصلی خود را حفظ کرده است؛ وسیلهای برای صحبتهای گاه و بی گاه با اقوام و آشنایان، که به خوبی میتواند جای دیدارهای رودر رو را پر کند.
هر ایرانی، دو خط تلفن!
اواخر فروردین ماه سال جاری، زمانی که وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات، برای پاسخگویی به سوال نمایندگان در مجلس حضور یافته بود، در بخشی از سخنانش گفت: امروز 54 میلیون مشترک فعال تلفن همراه در ایران وجود دارد و 89 میلیون خط تلفن همراه واگذار شده است که با احتساب خطوط تلفن ثابت، در حال حاضر به ازای هر فرد ایرانی دو خط تلفن فعال در کشور وجود دارد.
تقی پور با بیان این که سال گذشته 1100 میلیارد دقیقه مکالمه در کشور انجام گرفته، گفت: به صورت میانگین مردم هر روز 3 میلیارد دقیقه با تلفن همراه صحبت کردهاند و 98 درصد این مکالمات موفق بوده است. به عبارت دیگر، هر یک از کاربران تلفن همراه، روزانه به طور میانگین 50 دقیقه مکالمه انجام میدهد که اگر میزان استفاده از تلفن ثابت را هم به آن بیفزاییم، با رقمی سرسام آور مواجه خواهیم شد.
شاید در نگاه اول به نظر برسد که این آمار، وحشتناک است و مثل برخی اتفاقات ناخوشایند دیگر که معمولا کشورهای جهان سوم، رتبههای اول وقوع آن را برای خودشان ثبت کرده اند، این همه وقت گذرانی با تلفن هم پدیدهای جهان سومی است و باید زنگهای خطر را برای مردم و مسئولان ما به صدا در بیاورد. اما نگاهی به آمار جهانی نشان میدهد که این فرضیه درست نیست.
تلفن، محبوبترین رسانهجهان
به نوشته روزنامه «دیلی نیوز»، چاپ آگوست 2012 میلادی، مطابق آخرین نتایجی که از بررسی یک جامعه آماری 5000 نفره از 8 کشور آمریکا، انگلستان، چین، هند، کره جنوبی، آفریقای جنوبی، اندونزی و برزیل به دست آمده است، 84 درصد از مردم نمیتوانند حتی یک روز را هم بدون تلفن همراهشان سپری کنند. از هر 4نفر، یک نفر هر نیم ساعت یک بار، تلفن همراهش را چک میکند و از هر 5 نفر، یک نفر هر10دقیقه یک بار این کار را انجام میدهد. جیم ادواردز، سردبیر ارشد «ادویک»(Adweek)- مجله مخصوص اخبار رسانه، تکنولوژی و تبلیغات- در مقالهای مینویسد: چه کسی فکرش را میکرد که روزی، تلویزیون دیگر محبوبترین رسانه برای آمریکاییها نباشد؟ اما وقتی از 1055 نفر پرسیدیم چقدر از وقت خود را صرف استفاده از هر رسانه میکنند، دریافتیم از مجموع 9 ساعتی که هرکس به طور میانگین در هر روز به استفاده از رسانهها میگذراند، 26 درصد آن، با تلفن میگذرد. مردم 141 دقیقه در روز تلویزیون میبینند اما 144 دقیقه را صرف تلفنهایشان میکنند.
داستان تلفن
به گفته سایت ویکیپدیا، بعد از ظهر روز دوم ژوئن سال 1875 میلادی، مصادف با 11خرداد1254 شمسی، الکساندر گراهام بل با همکاری دوستش «واتسن» موفق به اختراع تلفن شد و در ژانویه 1876میلادی دستگاه تلفن «بل» به کار افتاد. دهم مارس 1876 میلادی (1255 شمسی) بل از اتاق خود بهوسیله این دستگاه به دستیارش در اتاق دیگر گفت: «آقای واتسن بیایید با شما کار دارم!»
تلفن، خیلی زود مورد استقبال همگانی قرار گرفت و سیمهای آن از شهری به شهر دیگر کشیده شد. در سال 1891 ارتباط تلفنی بین شهرهای لیون و تهران برقرار شد. روزی که گراهام بل درگذشت (سال 1922) به احترام او ارتباط تلفنی بر روی شبکه وسیعی که دارای 17 میلیون تلفن بود، به مدت یک دقیقه قطع شد. از سال 1896 دانشمندان توانستند میان دو نقطه که حتی سیمکشی نشده بود، ارتباط برقرار سازند.
اکنون در آستانه 20 سالگی ورود تلفن همراه به کشورمان هستیم. سابقه اولین تماس تلفن همراه در ایران به نوزدهم مرداد ماه سال 1372 خورشیدی بر میگردد؛ درست 20 سال بعد از اولین تماس غیر تجاری تلفن همراه در جهان که در سال 1973 میلادی توسط «دکتر مارتین» انجام گرفت.
مردان بیشتر حرف میزنند یا زنان؟
دختران بهتر و سریعتر زبان خارجی را یاد میگیرند و هماکنون در بیشتر نقاط دنیا شغل مترجمی بیشتر متعلق به زنان است.
اسکنهای مغز نشان میدهد که منطقه خاصی برای صحبتکردن در مغز اکثریت زنان وجود دارد که مردان فاقد آن هستند. درست به همین دلیل است که عدهای معتقدند اکثر زنان بیش از مردان حرف میزنند!
از سوی دیگر، محققان انگلیسی بعد از مطالعه توانایی زبانی زنان و مردان، به این نتیجه رسیدند که زنان در طول روز کمتر از مردان صحبت میکنند ولی توانایی برقراری ارتباط در آنها قویتر از مردان است!
نتایج این تحقیق باورهای قدیمی را درباره این که زنان بیشتر از مردان صحبت میکنند، به چالش میکشاند. از 65 تحقیقی که تا کنون درباره تفاوتهای زبانی زنان و مردان صورت گرفته است، 31 مورد به این نتیجه رسیده است زنان بیشتر از مردان صحبت میکنند. نتیجه 24 تحقیق نیز نشان میدهد مردان بیشتر از زنان حرف میزنند.
راهی برای فرار از روزمرگی
لیلا حسنوند ـ روان شناس، در توضیح مکالمات طولانی مدت زنان با تلفن میگوید: هدف از این مکالمات، حرکت برخلاف مسیر کسل کننده زندگی است. دراین حالت، تلفن کاربرد خود را به عنوان وسیلهای برای یک مکالمه 3-2 دقیقهای از دست میدهد و به میز مذاکره و تبادل نظر طرفین تبدیل میشود. خود من، متاهل هستم و یک پسر دارم، اما شما حتی اگر مدرس دانشگاه هم باشید، به عنوان یک زن، انجام کارهای خستهکننده منزل را بر عهده دارید. من هم بیشتر اوقات از این که وقتم نمیتواند خیلی در اختیار خودم باشد، دلگیر میشوم و این موضوع روحم را رنج میدهد. در چنین مواقعی، اگر خانمی نتواند خودش را از شرایط تکراری رنج آور خارج کند، ممکن است برای فرار از این اوضاع، به مکالمات تلفنی طولانی مدت روی بیاورد.
البته آقایان هم ممکن است با چنین چالشی روبه رو شوند. داستانی هست که میگوید اگر یک شب شوهرتان برای بردن سطل زباله بیرون رفت و دیگر برنگشت، اصلا تعجب نکنید!یعنی همه آدمها به دنبال فرار از یکنواختی و ایجاد تغییر و تنوع در زندگی خودشان هستند.
یاد یار مهربانآید همی!
خانم حسنوند میافزاید: تلفنهای ثابت و همراه و ابزارآلات دیگری از این دست، باعث سریع شدن جریان ارتباطات در میان افراد شده است و دیگر نمیتوان مفهوم مکان و زمان را به شکل قدیمی اش تعریف کرد. در روزگار ما آدمها خیلی راحت، به وسیله یک گفتگوی اینترنتی، با دوست اروپایی شان به درددل مینشینند و دیگر مثل دوران کند و لاک پشتی گذشته، کسی کنار جوی مولیان نمینشیند تا نسیمی از دلبرش بیاید!
هرچند برخی معتقدند ما ایرانیان هنوز از مرحله مدرن هم عبور نکرده ایم، چه برسد به مرحله پست مدرن، اما من با خیلی از نشانههای تغییر طی روز برخورد میکنم که مهمترین شان، از میان رفتن محوریت در هرزمینهای است. الان دیگر کسی با سبکی که یک نفر دیگر ابداع کرده است، فکر نمیکند، راه نمیرود و حتی ممکن است آن را قبول نداشته باشد.
هرکسی میخواهد ساز خودش را بزند که بعضی مواقع بد هم نیست. کلیشهها از بین رفتهاند و دنیا بعد از یک به هم ریختگی موقتی، به طرف یک موقعیت جدید در حرکت است. به اعتقاد من، در این جریانات مدرن و پست مدرن، خانمها جلوتر هستند و اصولا خانمها با ظرافتهای شخصیتی که دارند، در برابر تغییرات، انعطافپذیری بیشتری از خودشان نشان میدهند و خانمی که خود را به روز کرده است، اگر بخواهد با کسی درددل کند، در خانوادههای سنتی ایرانی کمتر شنوندهای پیدا میکند، و به ناچار به افراد دورتری روی میآورد که ارتباط با آنان روز به روز آسانتر و گستردهتر از پیش میشود.
خطرات مکالمات طولانی مدت
مرتضی کیارستمی، مسئول MDFو ADSL مخابرات، درباره آثار مخرب گفتگوهای طولانی مدت به وسیله تلفن میگوید: اکثریت پزشکان تایید کردهاند که به دلیل خمیده بودن آرنج هنگام مکالمات تلفنی، طولانی شدن مدت آن میتواند باعث نرسیدن خون به انگشتان دست شود.
همین طور وقتی با تلفن همراه، مکالمه طولانی داشته باشید، گوشی گرم میشود و فرکانس امواج میتواند برایتان خطرساز شود. همین گرماست که میتواند روی باروری مردان تاثیر منفی داشته باشد و به همین دلیل، آنها نباید گوشی را به کمر خود ببندند.حتی امروزه، برای خانمهای باردار نیز از سیستم غربالگری استفاده میشود تا میزان فرکانسهای زاید داخل بدن که ممکن است به جنین آسیب برساند، اندازه گیری شود. پزشکان معتقدند بهتر است گوشی تلفن همراه به هنگام خواب، بیش از یک متر با شما فاصله داشته باشد. در تلفنهای معمولی، فرکانسهای اضافی از طریق دستگاه تلفن گرفته میشود اما گیرنده و فرستنده تلفن همراه، درون خود آن قرار دارد و فرکانسهایی که برای استفاده در نقاط کور، به سمت گوشی فرستاده میشوند، میتوانند به بدن منتقل شوند و روی آن تاثیر بگذارند. در حال حاضر، کارشناسان مخابرات، برای تضعیف فرکانسها و حذف امواج مضر، از راهکارهای خاصی استفاده میکنند تا این تاثیر را هرچه کمرنگتر سازند.
تکنولوژی روز به روز پیشرفت میکند و به گفته آقای کیارستمی، به زودی از طریق رایتل میتوان به شبکههای تلویزیونی هم دسترسی داشت، یعنی شما با داشتن یک وسیله، میتوانید از تمامی امکانات دیجیتال روز استفاده کنید. اما باید ازآسیبهایی که هر فناوری تازهای میتواند به همراه داشته باشد نیز آگاه باشیم.
تداخل خطوط و استراق سمع
درباره مشکل«خط روی خط شدن» میپرسم. کارشناس مخابرات، در پاسخ این پرسش میگوید: این مشکل در اغلب موارد، به دلیل استفـاده از تلـفن بیسیم است.
در هر گـوشی تـلفن بیسیم، یک ای سی(IC) وجود دارد. اگر دو گوشی در حدفاصل شعاع فعالیت همدیگر قرار داشته باشند، احتمال خط روی خط شدن و شنود مکالمه شما بالا میرود. به همین دلیل، اداره مخابرات اعلام کرده است که استفاده از تلفنهای سیار، به خصوص آنها که برد بالا دارند، ممنوع است. این گوشیها ممکن است با امواج شبکههای رادیویی و تلویزیونی تداخل پیدا کنند و در این صورت، صدای مکالمه کنندگان از شبکهها شنیده خواهد شد! امواج این گوشیها حتی میتوانند در کار بیسیمهای پلیس، اخلال ایجاد کنند.این امکان هم وجود دارد که کسی با تعویضای سی و دیود در گوشی تلفن، برد آن را مثلا از 100 متر به 500 متر برساند و به وسیله موج FM(اف.ام) رادیو، به شنود مکالمات تلفنی در گستره اطراف خود بپردازد. اگر مردم گزارش تداخل رادیویی با مکالمات تلفنیشان را ارائه کنند و یا از نصب آنتن بلند در ساختمان خبر بدهند، مخابرات، مورد یادشده را بررسی و ابزار ممنوعه را جمع آوری میکند.
می پرسم: خود کارکنان اداره مخابرات چطور؟ آیا ممکن است مثلا از روی بی کاری، مکالمات مردم را شنود کنند؟ آقای کیارستمی قاطعانه پاسخ میدهد: به لحاظ قانونی اصلا و تحت هیچ شرایطی چنین اجازهای نداریم. این استراق سمع است و ما به جز مواردی که به شکل قانونی و در پاسخ به درخواست مراجع ذی صلاح قانونی انجام میشود، حتی حق نداریم شماره تلفن کسی را در اختیار دیگران، اعم از عوامل دولتی و غیردولتی، قرار بدهیم.
از کابل مسی تا فیبر نوری
پرسش دیگری که دارم، درباره قطع شدن خودکار مکالمات تلفنی بعداز یک ساعت است. میپرسم: با این که طولانیتر شدن مکالمه، به نفع مخابرات است، قطع خودکار آن چه دلیلی میتواند داشته باشد؟
آقای کیارستمی پاسخ میدهد: در سیستمهای قدیمی که به شکل آنالوگ و از طریق سیمهای مسی کار میکردند، قطعات وکارت دستگاه بعد از مدتی داغ میشد و نیاز به قطع شدن داشت تا خنک شود و آسیب نبیند. از طرفی تعداد کانالها کم بود و ترافیک خط زیاد، بنابراین زمان بندی میشد تا کسی پشت خطوط نماند.
به طور کلی تجهیزات قدیمی، برای نیروهای شاغل در مخابرات نیز مشکل ساز بود. آن زمان، به خاطر سربی که بر اثر چرخش «سلکتور» در فضا پخش میشد، به نیروهایی که در سالن دستگاه کار میکردند، سهمیه شیر یا پول شیر میدادند، زیرا مصرف شیر از مسمومیتهای ناشی از سرب جلوگیری میکند.
در حال حاضر، در بسیاری از مراکز به جای کابلهای مسی از فیبر نوری استفاده میشود و سیستمها دیجیتال است که این اشکالات را ندارد. در عوض، تشعشعات مدارها در فرکانسهای لازم برای آنتن دهی خطوط، بیشترند.
وسیلهای برای تنها شدن یا نشدن؟
آدمهای روزگار ما، در وسایل نقلیه دسته جمعی و مکانهای عمومی هم تنها هستند. وقتی درهای قطار مترو باز میشود و مردم به سمت صندلیها هجوم میبرند و مینشینند، دیگر کمتر کسی سر صحبت را با بغل دستی اش باز میکند. خیلیها هدفون دارند و مشغول گوش دادن به موسیقی مورد علاقه خود هستند. یکی از معانی چنین حرکتی این است که «لطفا مزاحم نشوید!» بعضیها هم بعد از نشستن، خودشان را با برنامهها و بازیهای تلفن همراهشان سرگرم میکنند. عجیب است! وسیلهای که میتواند تنهایی آدمها را از راه دور از بین ببرد، میتواند به وسیلهای برای تنهاتر شدن هم تبدیل شود.
ارمغان زمان فشمی – روزنامه اطلاعات