اقتصادایران آنلاین – معصومه بخشی پور: وزیر ارتباطات دولت اصلاحات با تاکید بر این که برای رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور نیازمند رقابت هستیم و با واگذاری شرکت مخابرات ایران به یک بخش غیردولتی رقابت از بین رفته است می گوید: هم اکنون مدیریت مخابرات در اختیار سه نهاد عمده دولتی، غیردولتی و خصوصی است و حرف واحدی نداشته و بر این اساس چالش هایی بر سر توسعه این بخش وجود دارد که البته قابل اصلاح است.
احمد معتمدی وزیر ارتباطات دولت هشتم، «بدخصوصی شدن» مخابرات، کاربردی نکردن فناوری اطلاعات در کشور و ثبات نرخ های مخابراتی و ارتباطی را ازجمله مشکلات حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات می داند که اگر رفع نشود می تواند در آینده به ضررهای بسیاری برای کشور منجر شود و از این حیث معتقد است که دولت آینده باید به این موارد توجه ویژه ای نشان دهد و آنها را اصلاح کند. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت اصلاحات که شاید بتوان وی را اولین وزیری دانست که نقش کلیدی در توسعه ارتباطات کشور به ویژه اینترنت و تلفن همراه داشته، معتقد است حضور اینترنت و موبایل در زندگی ایرانی ها از ۱۰سال پیش تاکنون روزبه روز پررنگ تر و بر اهمیت آن افزوده شده و در این راستا توسعه زیرساخت های ارتباطی و ایجاد شبکه فیبرنوری مهم ترین اقدامی است که در دوره تصدی اش بر وزارت ارتباطات موفق به انجام آن شده است.
در همین حال، دکتر معتمدی اصل خصوصی سازی در حوزه ارتباطات، جذب سرمایه گذاری خارجی و موفقیت پروژه اپراتور دوم تلفن همراه ایرانسل را مرهون تلاش ها و ایجاد زیرساخت هایی می داند که در دولت هشتم انجام شد و به همشهری اقتصاد می گوید: با فراهم کردن زیرساخت ها در دولت هشتم، دیگر فرصتی برای عملیاتی و کاربردی کردن IT نداشتیم و این موضوع هم اکنون یکی از ضعف هایی است که دولت یازدهم باید به آن توجه کند.
در کاربردهای فناوری اطلاعات ضعیف عمل کردیم
وزیر ارتباطات دولت هشتم با اشاره به وضعیت ارتباطات و فناوری اطلاعات به نقاط ضعف، قوت و چالش های موجود در این بخش طی دولت های هشتم تا دهم اشاره می کند و می گوید: در بخش هایی مانند تلفن ثابت، همراه و حتی اینترنت در مجموع موفق عمل کردیم و در مقطعی نیز حتی در توسعه زیرساخت های ارتباطی موفق بودیم اما به طور کل طی سال های گذشته در کاربردهای فناوری اطلاعات با وجود فراهم شدن زیرساخت های لازم ضعیف عمل کرده و موفق نبودیم.
وی با بیان این که در دولت هشتم زیرساخت های ارتباطی به سرعت توسعه یافت و شبکه فیبرنوری کشور جهشی چشمگیر پیدا کرد، می افزاید: زمانی که ما کارمان را در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات شروع کردیم ۲۰۰هزار نفر بیشتر کاربر اینترنت در کشور نبودند و ۷۰۰ تا ۸۰۰هزار نفر هم موبایل داشتند و به دلیل این تعداد انگشت شمار، حساسیت ها برای استفاده از این تکنولوژی هم زیاد نبود اما رفته رفته و با افزایش تعداد کاربران این حساسیت ها نیز افزایش یافت؛ اما زمانی که ما دولت را تحویل دادیم بیش از ۷میلیون کاربر اینترنت و ۷.۵میلیون کاربر موبایل داشتیم که البته به دلیل شبکه سازی انجام شده اگر آن زمان ۲۰میلیون پورت اینترنت دایل آپ هم تقاضا می شد، مشکلی برای ارائه آن وجود نداشت.
زیرساخت های ارتباطی از ۸ سال پیش توسعه نیافت
دکتر معتمدی با تاکید بر این که زیرساخت های ارتباطی کشور از هشت سال پیش تاکنون توسعه جدی نداشته ادامه می دهد: یکی از مشکلات جدی برای دولت آینده در حوزه فاوا مشکلات اجرایی در زمینه توسعه خواهد بود و بر این اساس پیش بینی می شود که دولت آینده اگر فکری به حال توسعه زیرساخت های ارتباطی نداشته باشد تا دو سال آینده این بخش از کشور با مشکل جدی مواجه خواهد شد.
وی با بیان این که توسعه زیرساخت های ارتباطی نیازمند سرمایه گذاری چندانی نیست و تنها نیازمند به روزرسانی تجهیزات و بازسازی و تعویض شبکه فیبرنوری است، می گوید: از نظر من مشکل اعتباری در این زمینه وجود ندارد و مشکلات موجود به معضلات اجرایی برمی گردد و بر این اساس باید هرچه سریع تر فکری به حال زیرساخت های ارتباطی شود.
خصوصی سازی در بخش ارتباطات نتیجه اصلاحات ساختاری بود
وزیر ارتباطات دولت اصلاحات، اصلاح ساختار این وزارتخانه، تدوین قوانین و تشکیلات و اقدامات زیربنایی را مهم ترین نقاط قوت دولت هشتم در عرصه ICT می داند و می گوید: بدون شک خصوصی سازی بخش ارتباطات کشور نتیجه اصلاحات ساختاری ما بود و پروژه مهمی که می توان در این زمینه مثال زد پروژه موفق اپراتور دوم تلفن همراه است که رقابت در بخش موبایل ایجاد کرد و صف خرید سیم کارت و بازار سیاه آن را برای همیشه از بین برد. در این راستا عمده کار دولت هشتم، اصلاح ساختار و فراهم کردن شرایط جذب سرمایه گذاری برای توسعه موبایل و نیز ارائه مجوز در این بخش بود اما شروع به کار اپراتور دوم در دولت نهم اتفاق افتاد.
محدودیت ها، فاصله فناوری ایران را با دنیا زیاد کرد
وی معتقد است که دولت های نهم و دهم باید کاربردهای فناوری اطلاعات را عملیاتی می کردند اقدامی که دولت هشتم برای انجام آن فرصتی نداشت و می گوید: هم اکنون تعداد کاربرهای اینترنت ایران در اشل جهانی خوب است اما کاربردهای فناوری همچون بانکداری الکترونیک، آموزش الکترونیک، سلامت الکترونیک و تجارت الکترونیک که هم اکنون در دنیا جا افتاده است در ایران وجود ندارد و از این حیث ما بسیار عقب هستیم.
دکتر معتمدی وجود محدودیت ها را ازجمله عواملی عنوان می کند که فاصله فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران را با دنیا زیاد کرد و می گوید: هم اکنون سرعت دسترسی به اینترنت در کشورهای مختلف دنیا حدود ۱۰۰مگابیت بر ثانیه است اما ما همچنان در کشور محدودیت دسترسی ۱۲۸ کیلوبیت بر ثانیه داریم؛ این از چالش های اساسی ما در آینده است که می تواند بر توسعه ارتباطات و نیز بر توسعه همه بخش های کشور تاثیرگذار باشد و به نوعی توسعه همه بخش های کشور را مختل کند.
وی ادامه می دهد: فاصله فناوری اطلاعات ایران با دنیا بسیار خطرناک است و دولت آینده به طور قطع باید فکری برای این موضوع کند.
خصوصی سازی غیرکارشناسی مخابرات اصلاح شود
این استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر واگذاری غیرعلمی و غیرکارشناسی سهام مخابرات را ازجمله اشتباهات دولت دهم عنوان می کند و با بیان این که اصل واگذاری مخابرات درست نبوده و خصوصی سازی غلط، نتیجه عکس در پی خواهد داشت می گوید: «بدخصوصی شدن» مخابرات یکی از چالش های آینده خواهد بود و بر این اساس دولت آینده برای آن که کشور، سرمایه گذاران و مردم متضرر نشوند و لطمه نبینند باید این واگذاری غیرعلمی و غیرکارشناسی را اصلاح کند.
دکتر معتمدی ایجاد رقابت در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات را ازجمله اصولی می داند که در دولت هشتم آن را رعایت کرده و خاطرنشان می کند: با ایجاد سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی سعی در ایجاد اصل رقابت و نظارت بر این بخش داشتیم اما در دولت دهم این سازمان ضعیف شد و اهرم های نظارتی آن نمی تواند مانند گذشته قوی کار کند.
تعطیل طرح کاربردی توسعه فناوری اطلاعات در دولت های نهم و دهم
وزیر ارتباطات دولت اصلاحات با تاکید بر این که برای رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور نیازمند رقابت هستیم و با واگذاری شرکت مخابرات ایران به یک بخش غیردولتی رقابت از بین رفته است می گوید: هم اکنون مدیریت مخابرات در اختیار سه نهاد عمده دولتی، غیردولتی و خصوصی است و حرف واحدی نداشته و بر این اساس چالش هایی بر سر توسعه این بخش وجود دارد که البته قابل اصلاح است.
به گفته دکتر معتمدی طرح توسعه کاربردی فناوری اطلاعات تکفا ازجمله نقاط قوت دولت هشتم در حوزه فاوا بود که بدون آن که دلیل اش مشخص باشد در دولت های نهم و دهم تعطیل شد که این طرح می توانست به طور کامل کاربردهای فناوری اطلاعات در کشور را احیا کند اما با متوقف شدن آن به طور کل در این بخش دچار عقب ماندگی شده ایم.
وی با بیان این که طرح تکفا فناوری اطلاعات همه دستگاه های اجرایی را تقویت می کرد، می گوید: دلیلی برای متوقف ماندن این طرح توسعه ای ارائه نشد.
ثابت ماندن نرخ های ارتباطی یک تهدید است
وزیر ارتباطات دولت هشتم از دیگر چالش های موجود در این بخش را ثابت ماندن نرخ های ارتباطی طی ۱۰سال اخیر می داند و پیشنهاد می کند که دولت آینده فکری به حال این موضوع کند.
به گفته وی، ثابت ماندن و عدم افزایش نرخ های مخابراتی خبر خوشی نیست و نباید خوشحال آن بود چراکه با وجود افزایش سه برابری تجهیزات و بیش از دوبرابری هزینه های جاری و عمرانی، عدم افزایش نرخ ها در این بخش غیرمنطقی است و به ضرر خواهد بود چراکه با این وجود سرمایه گذاری در این حوزه صورت نمی گیرد و سرمایه گذار رغبتی برای ارائه سرویس های جدید با توجه به بدهی هایی که به دولت دارد، نخواهد داشت.
دکتر معتمدی تصریح می کند که دولت باید در نرخ های مخابراتی بازنگری کند چراکه یکی از دلایل عدم سرمایه گذاری در بخش مخابرات کشور در شرایط فعلی و با افزایش قیمت چندبرابری هزینه ها، ثبات نرخ های مخابراتی است.