مصایب اینترنت در ایران
حمید ضیایی‌پرور – همشهری : کندی سرعت اینترنت در ایران، اختلال‌های مکرر در وضعیت اینترنت، مسدود بودن اغلب سایت‌ها و گرانی قیمت اینترنت در کشور ازجمله مصایب اینترنت برای کاربران ایرانی این فناوری است اما در میان این مشکلات، مسئله گرانی قیمت اینترنت در ایران موضوعی است که کمتر به آن پرداخته شده است.
شاید هم این تدبیری است تا این فناوری در ایران همچنان در انحصار طبقه‌ای خاص باقی بماند و عمومی و فراگیر نشود. سال گذشته در اظهارنظری بسیار عجیب، وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات در مصاحبه‌ای با صدا و سیما در توجیه گران بودن اینترنت در ایران گفته بود: قیمت اینترنت در خارج کشور آنقدرها هم که گفته میشود ارزان نیست من خودم در یک هتل در لندن برای یک روز 20پوند پول اینترنت دادم!
همان زمان روزنامه همشهری در یادداشتی با عنوان«جناب وزیر ! قیمت اینترنت در هتل با بقیه نقاط برابر نیست» به نقد این اظهارنظر پرداخته و با مقایسه قیمت‌های اینترنت در منطقه و جهان تصریح کرد: «در هنگ‌کنگ قیمت اینترنت با سرعت یک گیگا بیت ٢۶ دلار در‌ماه است، هر کاربر خانگی ژاپنی می‌تواند با پرداخت ماهانه 30دلار به اینترنت باسرعت 100مگابیت در ثانیه دسترسی داشته باشد، قیمت اینترنت در ایران تقریبا دو برابر امارات، سه برابر مصر و 12برابر ترکیه است. در بحرین قیمت اینترنت 4مگابیت بر ثانیه، سالانه 30دلار است و قیمت اینترنت در دانمارک با سرعت 2مگابیت 20دلار در‌ماه است. اغلب کشورهای اروپایی و ازجمله انگلستان اینترنت پر سرعت بالای 4مگابیت بر ثانیه با قیمت حدود 18دلار در‌ماه در اختیار شهروندانشان قرار می‌دهند و هند و پاکستان نیز قیمت‌هایی نصف قیمت اینترنت در ایران دارند.»
اکنون دکتر مهدی اخوان بهابادی دبیر شورای‌عالی فضای مجازی رسما اعلام کرده که «قیمت پهنای باند یک مگابیت برثانیه به‌صورت اختصاصی در منطقه در گران‌ترین حالت حدود 15یا 16دلار است، با این یک مگابیت حدود 320گیگابایت دانلود میشود و این در منطقه قیمتش 15یا 16دلار است. ما کاری به قیمت خرید شرکت ارتباطات زیرساخت نداریم اما در نهایت این پهنای باند در داخل کشور حدود 250هزار تومان فروخته میشود. حالا شما پیدا کنید پرتقال فروش را. . . .»
هر چند سخنان دبیر شورای‌عالی فضای مجازی تأییدی بر یادداشت سال گذشته همشهری است، در این سخنان نیز اشکالی اساسی وجود دارد. قیمت‌های اینترنت در دنیا برای کاربران ماهانه و برای فروشندگان یا همان ای‌اس‌پی‌ها سالانه محاسبه میشود.
بر این اساس قاعدتا منظور از قیمت اینترنت یک مگابیت بر ثانیه در منطقه‌ای که 15تا 16دلار اعلام شده برای یک سال است وگرنه اگر این عدد مبنای خرید شرکت ارتباطات زیرساخت برای یک‌ماه بود و قیمت فروش آن به کاربران 250هزار تومان می‌بود، با فرض عدد 3300تومان برای هر دلار، این منطقی نیست که دولت اینترنت را هر مگابیت 50هزار تومان بخرد و آن را با قیمت 39هزار تومان به کاربر بفروشد! اما با فرض سالانه بودن مبلغ مذکور، دولت هر مگابیت اینترنت را 50هزار تومان می‌خرد و آن را 460هزار تومان می‌فروشد. تازه این در شرایطی است که فروش یک ظرفیت ثابت به حدود 10مشترک را درنظر نگیریم و سرعت اینترنت برای کاربران نهایی نیز سرعت واقعی باشد که اغلب اینگونه نیست.
اگر آقای دکتر اخوان به‌عنوان دبیر شورای‌عالی فضای مجازی سری به وب‌سایت شرکت مخابرات تهران می‌زد متوجه می‌شد که قیمت اینترنت یک مگابیت بر ثانیه ماهانه 38200تومان است که سالانه 460هزار میشود نه 250هزار تومان! ما که نتوانستیم بالاخره پرتقال فروش را پیدا کنیم. شما چطور؟