حضور شهرداری در رسانه‌های اجتماعی
حمید ضیایی‌پرور – همشهری : 6پروژه بنیادی و زیر‌ساختی فناوری اطلاعات شهرداری تهران اخیرا با حضور دکتر محمدباقر قالیباف، شهردار تهران در محل رصد خانه شهری مجموعه برج میلاد بهره‌برداری شد.
این پروژه‌ها عبارت بودند از: پروژه‌های اطلاعات مکانی SDI،RTK، STREET VIEW، نقشه کلانشهر تهران، ITIL و رسانه‌های اجتماعی. رسانه‌های گروهی کمتر به بهره‌برداری این پروژه‌ها پرداختند. اهمیت این پروژه‌ها در حوزه فناوری اطلاعات برای تهران کمتر از پروژه‌هایی مانند بزرگراه امام علی یا تونل نیایش یا پل طبقاتی صدر نیست، اما چون ابعاد این پروژه‌ها معمولا غیرقابل لمس است اهمیت آن برای شهروندان روشن نمی‌شود. در نوشتار پیش‌رو جزئیات 2 مورد از این پروژه‌ها تشریح شده است.
رسانه‌های اجتماعی در سال‌های اخیر مخاطبین بسیاری در سراسر دنیا پیدا کرده‌اند. میلیارد‌ها نفر از شهروندان جهان از رسانه‌های اجتماعی به‌عنوان یک ابزار ارتباطی و خدماتی استفاده می‌کنند. البته مدتی است که شبکه‌های اجتماعی کارکرد سازمانی هم پیدا کرده‌اند. در جلساتی که اواخر سال گذشته در شهرداری تهران برگزار شد این نتیجه حاصل شد که شهرداری تهران هم می‌تواند در فرایند اجتماعی‌سازی و استفاده از رسانه‌های اجتماعی شرکت کند.
با وجود اینکه شهرداری تهران بین شهرهای بزرگ دنیا جایگاه و وجهه خوبی دارد، در فضای رسانه‌های مجازی و شبکه‌های اجتماعی جایگاه خوبی ندارد. برند دیجیتال شهر تهران هنوز به‌وجود نیامده است. هرچند خود برند تهران نیز در فرایند CITY BRANDING به‌معنای واقعی هنوز به‌وجود نیامده است. همچنین به این مسئله توجه شد که هنوز ما فضای غالبی را برای ارتباط با شهروندان در فضای مجازی ایجاد نکرده‌ایم. در مطالعات تطبیقی مشاهده شد بسیاری از شهرداری‌ها صفحات رسانه‌های اجتماعی خودشان را در فضای مجازی ایجاد کرده‌اند، استراتژی‌ها و برنامه‌های مدونی را برای به کارگیری رسانه‌های اجتماعی در شبکه‌های اجتماعی طراحی و ایجاد کرده‌اند و از همین طریق توانسته‌اند برای خود وجهه بین‌المللی ایجاد کرده و به جذب گردشگر و سرمایه‌گذار خارجی بپردازند و همچنین تجربیات خود را در مدیریت شهری با سایر شهرهای دنیا به اشتراک بگذارند.
دو نوع مخاطب برای رسانه‌های اجتماعی وجود دارد: اولی مخاطب جهانی است که به‌منظور کسب وجهه بین‌المللی، جایگاه‌سازی، جذب گردشگر و سرمایه‌‌گذاری خارجی و اشتراک‌گذاری تجربیات، این مخاطب در رسانه‌هاهدف گرفته شد. مخاطب شهروند ایرانی و مخاطب تهرانی نیز مخاطب دوم بود که از این طریق به آنها اطلاع‌رسانی و خدمات قابل ارائه در شهرداری به شهروندان معرفی شد تا مشارکت و نظارت شهروندان بر عملکرد شهرداری افزایش یابد و بازخورد نظرات و دیدگاه‌های مردم درخصوص پروژه‌های شهری به‌صورت شفاف و مستقیم در اختیار قرار گیرد؛ به‌عنوان مثال برای شهرداری مهم است که بداند مردم راجع به پروژه صدر چه فکر می‌کنند؟ چه می‌نویسند؟ عکس‌هایی که از ابتدای شکل‌گیری پروژه در فضای عمومی منتشر می‌کنند چیست و با کدام زاویه دید به عملکرد خدمتگذاران خود نگاه می‌کنند؟ که از طریق شبکه‌های اجتماعی این مسئله امکان پذیر است. در یک مقیاس بزرگ استفاده از رسانه‌های اجتماعی کمک می‌کند که درک درست‌تر و بهتری از شهروندان ایجاد شود که این مسئله می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های آینده به شهرداری کمک کند.
ظرفیت اشتراک‌گذاری، محتوای اشتراک‌گذاری و محتوای کاربران کمک می‌کند که برند دیجیتال شهر تولید شود. خود مردم هم می‌توانند از این ظرفیت استفاده و در این زمینه کمک کنند.بر‌مبنای مطالعات اولیه در حال حاضر طراحی ساختار سیاستگذاری و برنامه‌ریزی رسانه‌های اجتماعی انجام شده که منجر به تولید سند استراتژی رسانه‌های اجتماعی شهر تهران شده است. بر این اساس عمده مأموریت مذکور جانمایی خواهد شد که این مأموریت در کدام بخش شهرداری تهران پیگیری و دنبال شود. برای این مأموریت ساختاری هم در شهرداری تهران ایجاد میشود تا بتواند در آینده کمپین رسانه‌های اجتماعی را طراحی و اجرا کند. شهرهایی مانند پاریس، لندن، ریودوژانیرو، واشنگتن، بوداپست، ورشو و باکو استراتژی‌های مدونی درخصوص استفاده از رسانه‌های اجتماعی دارند.
نقشه سه بعدی تهران
خانم امامی مدیر پروژه نقشه سه بعدی شهر تهران می‌گوید: بالغ بر 2 دهه از تهیه آخرین نقشه شهر تهران می‌گذرد. کمبود‌ها و نواقص نقشه موجود شهر تهران ما را به سمت تهیه نقشه جدید شهر تهران سوق داد. یکی از تکنیک‌های تهیه نقشه در کلانشهر‌ها استفاده از روش فتوگرامتری یا همان عکسبرداری هوایی است. عکسبرداری هوایی از شهر تهران در سال 89 آغاز و از مساحتی حدود 4500کیلومترمربع عکسبرداری شد. همچنین یکسری دستورالعمل‌های تهیه نقشه موجود با نیازهای کلانشهر‌ها مطابقت نداشت؛ بنابراین تدوین دستورالعمل‌های جدید و استاندارد‌ها صورت گرفت. آمــاده‌سازی زیــرساخت‌هــای مسطحاتی و ارتفاعاتی یکی دیگر از کارهایی بود که برای تکثیر نقاط و ژئو‌رفرنس کردن عکس‌ها انجام شد. نقشه جدیدی که تهیه شده است از حالت SHEET BASE در آمده و وارد ساختار DATA BASE شده که از طریق نمایشگر در اختیار کاربران قرار داده میشود.
برای تهیه نقشه سه بعدی تهران عکسبرداری هوایی در مساحتی بالغ بر 4500کیلومتر مربع و 25هزار فریم عکس در مناطق 22گانه شهر تهران و حوالی آن در مقیاس یک سه هزارم انجام شد. یک مرحله آماده‌سازی زیرساخت‌های مسطحاتی وارتفاعی داشتیم به این معنا که 22عدد پیلار و BENCH MARK در سطح مناطق 22گانه راه‌اندازی و نصب کردیم. سپس از طریق GPSI 2 فرکانسه تعیین موقعیت دقیق روی آنها انجام گرفت. حدود 420کیلومتر ترازیابی انجام گرفت تا بتوانیم انتقال ارتفاع نقطه مبنایی سازمان نقشه برداری را داشته باشیم. بدین‌ترتیب می‌توانیم یکسری تکثیر نقاطی را از طریق این نقاط مبنا انجام بدهیم و عملیات تهیه نقشه را از این طریق جلو ببریم.
از ویژگی‌های نقشه جدید تهران این است که از روال سنتی در آمده است. قبلا دیاگرام اول بود که به تبدیل، تکمیل زمینی و گویا‌سازی، خلاصه و عکس‌ها تبدیل به نقشه می‌شد. سپس با وضعیت موجود بر سر زمین تطابق داده اسامی اماکن و معابر شاخص برداشت می‌شد اما در نقشه جدید یکسری تفاوت با روال سنتی وجود دارد؛ نخست آنکه نگاه ما در اینجا نگاه به‌گونه‌ای است که تمامی عوارض در سطح شهر تولید می‌شوند و این مسئله به آنالیزها و برآورد‌های ریالی و مالی که در معاونت‌های مختلف شهرداری تهران به آن نیاز داریم کمک می‌کند.
از وجوه تمایز نقشه مذکور این است که دیتای تولید شده به بانک‌های اطلاعاتی تزریق میشود و از طریق این بانک‌های اطلاعاتی و یکسری نمایشگر ویژه در اختیار کاربران عام و خاص قرار می‌گیرد.یکی دیگر از وجوه تمایز نقشه جدید تولید شده با نقشه‌های قدیم این است که تمامی عوارض به‌صورت سه بعدی برداشت شده‌اند و بعد سوم به ما امکان محاسبه حجم دقیق عملیات خاکبرداری و خاکریزی، مساحت سطوح سواره‌رو و پیاده‌رو و استفاده از شیب معابر برای برداشت نقاط آب گرفتگی معابر و در نهایت محاسبه دقیق خط آسمان را می‌دهد.
یکی دیگر از ویژگی‌های نقشه جدید این است که نقشه جدید کاملا عارضه مبناست. یکی از مشکلاتی که در نقشه قدیم شهر تهران وجود داشت این بود که در سطح و سطوح معابر فقط با یکسری لاین طرف مواجه بودیم که استخراج سطوح معابر ازجمله سطوح سواره‌رو و پیاده‌رو و جوی و جدول امکان‌پذیر نبود اما نقشه جدید این عوارض را کلا استخراج کرده و در اختیار معاونت‌های مختلف قرار‌می‌دهد. یکی از عوارض کلیدی در حوزه معاونت خدمات شهری سطوح فضای سبز و پارک‌هاست که با جزئیات و کلیات برداشت و در اختیار کاربرانش قرار داده میشود.
به گفته وی همچنین نقشه‌های قدیم به‌صورت sheet base و کاغذی یا فایل مبنا در اختیار کاربران قرار داده می‌شد اما روال جدید این است که از طریق نمایشگر با جزئیات و کلیات در اختیار کاربران قرار داده میشود. این نمایشگر همچنین برای کاربران خاص این امکان را فراهم می‌کند تا امکان به روز‌رسانی را داشته باشند. یکی از موارد دیگر این است که این نقشه به روز و زنده نگه‌داشته شود تا چند سال آتی مجددا با این مشکل مواجه نشویم که نقشه به روز نیست و احتیاج به تولید مجدد نقشه داریم که این مسئله در نقشه جدید دیده شده است.
مهندس امامی می‌افزاید: همچنین کاری که روی عکس‌های سال 89انجام دادیم این است که یک فوتو‌موزاییک از شهر تهران تولید کنیم. با توجه به اینکه برای مدیریت شهری نیاز به یک فوتو‌موزاییک یکپارچه از سطح شهر تهران داریم، این کار در دستور کار قرار گرفت و تمامی عکس‌ها کنار یکدیگر چیده شد. در حال حاضر این فوتو‌موزاییک شهر تهران از طریق سایت شهرداری تهران (tehransatellitemap. tehran. Ir) در اختیار کاربران قرار گرفته است. همچنین درخصوص وضعیت پیشرفت پروژه باید بگویم که فاز جنوبی تهیه نقشه صددرصد تکمیل شده و فاز شمالی نیز پیشرفت 50درصد داشته است. همچنین لازم به ذکر است این نقشه در صرفه‌جویی‌های ریالی کاربرد و کارایی زیادی دارد و همانطور که پیشرفت ریالی پروژه نسبت به پیشرفت فیزیکی خیلی عقب‌تر است، درصورت تأمین هزینه‌ها قول خواهیم داد که تا آخر سال92 نقشه تهران را به صددرصد برسانیم.