پذیرش واقعیتی به نام «شبکه‌های اجتماعی»
حسین کرمانی – کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی
حالا چند دهه‌ای است که شبکه‌های‌اجتماعی و در دیدی کلی‌تر، اینترنت زندگی انسان را در حوزه‌های مختلف دستخوش تغییرات عدیده کرده است. با ظهور اینترنت و نفوذ آن در زندگی بشر، هر روز امکانات جدیدی به کاربران معرفی شد.
ابتدا ایمیل توجه کاربران را به‌خود جلب کرد و سپس وبلاگ‌ها بودند که همه توجهات را به خود معطوف کردند.
اما نکته‌ای که من در این نوشته می‌خواهم به آن بپردازم این است که استفاده از هر تکنولوژی جدیدی روش‌ها و آموزش‌های خاص خود را طلب می‌کند. شبکه‌های‌اجتماعی و خصوصا فیس‌بوک، امروزه به جزیی از زندگی روزمره اغلب شهروندان در تمام دنیا تبدیل شده است.
این شبکه‌ها در کنار تهدیدات بالقوه‌ای که برای کاربران دارد، مزایای زیادی را نیز در اختیار آنها قرار می‌دهد که به جرأت می توان گفت؛ این مزایا باعث عضویت میلیون‌ها نفر در این شبکه‌ها شده است.
باتوجه به این نکته باید بپذیریم که نادیده انگاشتن این شبکه‌ها یا حتی انکار وجود آنها هیچ کمکی به
فراگیر شدن فرهنگ استفاده صحیح از آنها نمی‌کند.
در ماه‌های اخیر و بعد از فروکش‌کردن تب فیس‌بوک در بین کاربران ایرانی می‌بینیم که فضای فیس‌بوکی کاربران ایرانی به بیراهه رفته و بیشتر به فضایی برای سرگرمی صرف تبدیل شده است، فضایی که در آن کمتر کسی توجه به جنبه‌های مثبت این شبکه‌ها دارد و سعی می‌کند از آنها استفاد کند. شاید مهم‌ترین دلیل این امر را بتوان در محدودیت شدید این شبکه در فضای عمومی جامعه جست، جایی که تا همین چند ماه پیش در خیلی از اماکن نمی‌شد اذعان کرد که فرد عضو فیس‌بوک است. مسلما در چنین فضایی آموزش حرفی بی‌معنی است و محلی از اعراب ندارد. بنابراین اگر مسئولان و متولیان فرهنگی کشور نگران اثرات سوءاستفاده از شبکه‌های‌اجتماعی مجازی برای کاربران هستند باید دقت کنند که انکار این شبکه‌ها، اتفاقا راه را برای تاثیرات سوء هموار می‌کند و اگر می‌خواهیم از مزایای این شبکه‌ها بهره ببریم، تنها راه آن آموزش سواد‌رسانه‌ای در حوزه شبکه‌های‌اجتماعی مجازی به کاربران است. در فقر این حوزه شاید اشاره به این نکته که تقریبا دانش آماری ما از کاربران ایرانی شبکه‌ها به علت فیلتر بودن آن چیزی درحد صفر است، کافی باشد.
بنابراین اگر می‌خواهیم با شبکه‌های‌اجتماعی مجازی، زندگی بهتری را تجربه کنیم اولین قدم پذیرش آنها است و سپس در مراحل بعد به دنبال فعالیت‌های ایجابی ازجمله فرهنگ‌سازی و سواد‌رسانه‌ای برویم.