رییس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات پایتخت اعلام کرد: پلیس فتا به هیچ عنوان وارد حریم خصوصی افراد نمیشود و نامه الکترونیک، چتهای دو نفره و صفحات خاص را رصد نمیکند.
سرهنگ محمد مهدی کاکوان در تشریح حوزه فعالیت فتا و اولویتهای این پلیس، گفت: پلیس فتا به کلیه جرایمی که در فضای سایبر اتفاق میافتد رسیدگی میکند که شامل جرایم اقتصادی، برداشت از حسابهای بانکی، فیشینگ، جرایم اخلاقی، مزاحمتها در شبکههای اجتماعی و به طور کلی همه موضوعاتی که مبتلابه مردم است میشود و در بین این مسائل، برداشت از حساب مردم بیشترین آمار جرایم را به خود اختصاص داده است و بعد از آنان اتفاقاتی که در شبکههای اجتماعی رخ میدهد حائز اهمیت است.
کاکوان در مورد جامعه هدف پلیس فتا نیز با بیان اینکه به طور کلی صیانت از کسانی که با اینترنت سر و کار دارند، آنهایی که کار بانکی در فضای مجازی انجام میدهند، برعهده پلیس است، گفت: از آنجایی که ضریب نفوذ اینترنت در جامعه بالا است به تبع آن جرایم در این فضا گسترش مییابد و معمولا متهمانی در این رابطه شناسایی و دستگیر میشوند که مهارت اینترنتی و یا تحصیلات آکادمیک در حوزه فن آوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی دارند و آشنا با نرم افزارهای روزهستند و تجربه خوبی در این رابطه دارند.
کاربران ضریب امنیتی سیستمها را ارتقا دهند
رییس پلیس فتای تهران بزرگ در مورد عملکرد 9 ماهه نخست امسال چه تعداد دستگیر شده دارید و آماری از پروندههای کشف پلیس فتا ارائه دهید؛ گفت: اصولا من معتقدم با آمار به نتیجه نمیرسیم زیرا آمار تشویش اذهان عمومی را به دنبال دارد و نگران کننده است بهترین راه، اطلاع رسانی در راستای پیشگیری است و مردم اگر خود پیشگیری کنند به موازات ضریب نفوذ اینترنت، جرم، سیر نزولی خواهد داشت. منظور این است که با توجه به اینکه سرعت اینترنت تا پایان امسال حداقل 2 برابر خواهد شد و میزان کاربران آن نیز افزایش مییابد آسیب اجتماعی ناشی از آن نیز دو برابر میشود لذا این یک اصل است که کاربران ضریب امنیتی سیستمها را بالا ببرند. مثلا برای جلوگیری از نرم افزارهای جاسوسی باید آنتی ویروسهای خود را به روز کنند یا آنتی ویروسها را روزانه، هفتگی و ماهیانه به فراخور نیازها و ضروریاتشان نصب کنند بخصوص نوجوانان که درفضای مجازی بازیهای رایانهای آنلاین دارند یکی از بایستههاشان این است که مراقب باشند فایر وال و یا همان دیواره آتش را کوتاه نکنند چرا که دیگر سیستم رایانهشان شخصی نخواهد بود. به عبارتی برای بعضی از اقدامات مانند دانلود یا بازی آنلاین، سیستم پیام میدهد که می خواهد فایر وال را کوتاه یا ببندد و کاربر بدون توجه، تایید (OK) میکند غافل از آنکه دیواره آتش کوتاه شده و در همان زمان فایل خصوصی افراد سرقت شده است.
وی درپاسخ به این سوال که آیا تاکنون باندی از مجرمان اینترنتی دستگیر شدهاند به باشگاه خبرنگاران پلیس گفت: معمولا در جرایم اینترنتی باند دستگیر نمی شود چرا که صفر تا صد امور در فضای مجازی توسط یک تا دو نفرایجاد می شود و باند به بیش از سه نفر اطلاق میشود؛ اما موضوعی که باید مد نظرقرار داد این است که دردنیای مجازی جرایم گسترده پیچیده و نیازی به حضور فیزیکی مجرمان نیست.
تورهای خیالی در اینترنت
وی در مورد توصیههای پلیس فتا به شهروندان در آستانه نوروز گفت: مردم عزیز باید در مورد تورهای مسافرتی و خریدهای اینترنتی دقت کنند چرا که امروزه در شبکه های اجتماعی تبلیغات زیادی در مورد تورهای مسافرتی ارزان قیمت، پایینتر از نرخ عادی تورها و وسوسه انگیز برای ایام تعطیلات انجام میشود و به این ترتیب پولهای هنگفتی به جیب برخی افراد که خارج از کشوربا هویت نامعلوم هستند می رود در حالی که متقاضیان این گونه سفرها می توانند به راحتی به آژانسهایی دست یابند که دفتر فیزیکی و مجوز لازم را از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری دارند و مبلغ وجه به حساب مدیر فنی شرکت خدمات گردشکری واریزمی شود و قابل پیگیری است.
وی افزود: در مورد خرید کالاهای مورد نیاز خود نیز از فروشگاههایی خرید کنند که دارای اعتبار هستند و بدون توجه به این امتیاز که برای خرید نیازی نیست به خارج از منزل بروند، به این فکر کنند که این فروشگاهها که در اینترنت تبلیغ شدهاند معتبر هستند؟ در حالی که برای راه اندازی این سایتها نیاز به مجوز دارند و موتورهای جستجو گر در اینترنت به سرعت لیست بسیاری از این شرکتها و فروشگاها را در اختیار کاربران قرار میدهد اما آیا اعتبار لازم و نماد اطمینان را هم دارد؟ همچنین در نگهداری رمز دوم حسابهای خود دقت کنند چرا که به غیر از بانکها هیچ کس نمیتواند درخواست رمز دوم از فردی داشته باشد و به پیامکهای تلفنی یا ایمیلهایی که موضوع برنده شدن در قرعه کشی یا یارانه را مطرح میکنند توجه نداشته باشند.
کاکوان افزود: مورد دیگر جرم روی داده، نصب دستگاه اسکیمر در خود پردازها است که کاربر، آن را با پوز(POS) فروشگاهها اشتباه میگیرد و کارت را در اختیار فروشنده قرار میدهد و رمز خود را هم به او می دهد تا مبلغ خریدها را بپردازد اما کارگر یک فروشگاهی دستگیر شد که در زیر میز، کارت بانکی خریداران را کپی کرده و با بدست آوردن رمز کارتها از آنها برداشت می کرد. از موارد دیگر جرمهای صورت گرفته، سوء استفاده از تصاویر افراد معروف سیاسی و هنری است که عکسهای خصوصی خود را در شبکههای مجازی بارگذاری میکنند و مجرمان تصاویرآنها را در صفحات جعلی طوری منتشر میکنند که گویی سایت شخصی آنها است و جملاتی به کار میبرند که دیگران احساس کنند جملات متعلق به این افراد است و سپس درخواست هایی را مطرح میکنند.
وی همچنین در مورد رویکرد پلیس با بیان اینکه پلیس فتا مهندسی نرم افزاری را سرلوحه کار خود قرار داده است، گفت: 60 درصد مهندسان آن فارغ التحصیلان دانشگاههای معتبر کشور هستند و علاوه برآن در کنار کارآگاهان پلیس، دورههای آموزشی کشف جرم سایبری را در دانشگاه علوم انتظامی امین گذراندهاند به طوری که با گذشت عمر کوتاه 3 سال از تشکیل پلیس فتا، در دنیا حرفهای زیادی برای گفتن دارد و به دستاوردهای خوبی نائل شده است و همچنین داشتههای علمی و تجربیات خود را در اختیار کشورهای منطقه قرار می دهد.
به گفته وی، مصداق این ادعا کشف 99 درصدی پروندهها است اما در هر حال آشنایی با جرمهای سایبری خیلی نیاز به حضور فیزیکی در مجامع بین المللی ندارد و کارشناسان پلیس فتا از طریق ترجمه مقالات علمی دنیا با توجه به تسلطی که به زبان انگلیسی دارند علم روز را بومی سازی میکنند و دراین مدت بسیاری از نرم افزارهای مورد نیاز پلیس در داخل کشور تولید شده وبه آزمایشگاههای ادله دیجیتال کاملا تسلط دارند، با وجود این کاربران بدانند دنیای اینترنت بدون مرز است و جرم در آن مختص یک محدوده جغرافیایی نیست بنابراین رسیدگی و کشف و دستگیری بسیار پیچیده و زمان بر، نسبت به دیگر جرم های فیزیکی دنیای واقعی است.
پلیس فتا وارد حریم خصوصی نمی شود
کاکوان با بیان اینکه کار کارشناسان اداره تشخیص و پیشگیری پلیس فتا، گشت زنی در فضای سایبر است و رصد سایتهای مختلف، وبلاگها، شبکههای اجتماعی، تالارهای گفتگو و غیره است که در آنها جرمی اتفاق نیفتد، گفت: تاکید میکنم پلیس فتا به هیچ عنوان وارد حریم خصوصی افراد نمیشود و به عبارتی نامه الکترونیک، چتهای دو نفره و صفحات خاص، حریم خصوصی است و آنها را رصد نمیکند و اگر به حریم خصوصی افراد تجاوز صورت گرفته باشد شاکی باید ابتدا مجوز قضایی اخذ کرده و پلیس با مجرم برخورد می کند. صیانت از جمهوری اسلامی ایران، مذهب افراد، دارایی مادی و معنوی افراد و غیره خط قرمزهای ما است.
وی در مورد فیلتر شبکههای اجتماعی گفت: کلیه فیلترها با نظر دادستان کل کشور است و پلیس به هیچ عنوان نقشی در آن ندارد و کمیته تعیین مصادیق جرم و شورای عالی فضای مجازی، سیاستگذاری کلان آن را زیر نظر دادستان کل انجام می دهد و اینکه گفته می شود بخشی که ضرر ندارد می تواند فیلتر نباشد باید دید که ضرورت ورود به این شبکهها چیست؟ آیا کاربر اطلاع دارد که به چه آسیبهایی دچار میشود؟ مشخص شدن هویت فرد و دادن کل اطلاعات گوشی تلفن تا چه حد ضرورت دارد و آیا آنها ما را حمایت خواهند کرد؟ لذا باید آسیب شناسی انجام شود و این مساله هم در نظرگرفته شود که راجع به اتفاقاتی که فردا می افتد فردا باید صحبت کرد.
رییس پلیس فتای تهران بزرگ در مورد برخورد پلیس فتا با متهمان دستگیرشده گفت: پلیس فتا به محض دستگیری متهمان آنها را به مقامات قضایی تحویل میدهد چرا که مدارک و ادله دیجیتال حرف اول را میزند و اظهارات متهم خیلی برای پلیس فتا سندیت ندارد، شاکی و پلیس و حتی متهم وظیفه دارند برای ادعاهاشان به محاکم قضایی ادله دیجیتال ارائه دهند.