بهروز ابراهیمی – با ظهور و حضور روز افزون رسانههای اجتماعی از هر طرف، تشخیصدادن اینکه زمان و منابع باید دقیقا در چه جایی صرف شوند، برای شرکتها و کسبوکارها به سادگی ممکن نیست. با توجه بهاقبال مناسب کاربران نسبت به شبکههایاجتماعی در سال ۲۰۱۳، اکنون با شروع سال ۲۰۱۴ لازم است روند کلی و جهت حرکت رسانههایاجتماعی مورد بررسی قرار بگیرد. در زمینه بازاریابی در رسانههایاجتماعی درکشورمان با وجود تمامی مسائل و مشکلات موجود، نمیتوان گفت شرکتها و برندهای ایرانی از قافله عقب ماندهاند، یا حداقل میشود گفت فاصله شرکتهای ایرانی با شرکتهای خارجی در این زمینه خیلی زیاد نیست. بهعنوان نمونه میتوان به فعالیت کسبوکارهای کوچک در شبکه اینستاگرام اشاره کرد که بیشتر از برندها و شرکتهای بزرگ فعال بوده و از این فرصت به نحو احسن استفاده میکنند. این مقاله که فوربیس آن را تهیه کرده، روند رشد رسانههای اجتماعی و بازاریابی در سال ۲۰۱۴ را مورد بررسی قرار داده و پیشبینیهایی ارایه میدهد. این پیشبینیها در ۷ مورد زیر بهطور خلاصه آمده است:
۱. سرمایهگذاری در رسانههایاجتماعی تبدیل به یک ضرورت خواهد شد.
با اینکه در سال ۲۰۱۳ نیز رسانههایاجتماعی در زمینه بازاریابی نقش خود را به خوبی نشان دادهاند و پتانسیلهای آنها مشخص شده است، اما به نظر میرسد این رشد همچنان در سال ۲۰۱۴ نیز ادامه خواهد داشت. امسال سرمایهگذاری در رسانههایاجتماعی برای صاحبان کسبوکارها به یک ضرورت تبدیل خواهد شد. کسبوکارها درحال حاضر به درک یکپارچه کردن تلاشهایشان در رسانههایاجتماعی و تعیین استراتژی محتوا دست یافتهاند و اثر این کار را روی افزایش مشتری و در نتیجه افزایش سود مشاهده کردهاند. همزمان که کسبوکارها مزایای قابل توجه این کار را میبینند کمکم بهسویی حرکت خواهند کرد که وظایف مرتبط با این کار را به افراد متخصص مانند استراتژیستهای رسانههایاجتماعی یا مدیران رسانههایاجتماعی بسپارند، برخلاف وضع فعلی که این وظیفه معمولا به کارکنان غیرمتخصص سپرده میشود.
۲. گوگل پلاس به عامل تعیینکنندهای تبدیل خواهد شد.
در حالیکه فیس بوک هنوز هم با تعداد ۱۵.۱ میلیارد کاربر فعال ماهانه، پرکاربرترین شبکهاجتماعی است. گوگل پلاس با افزایش کاربران فعال ماهانه به ۳۴۳میلیون نفر، به دومین شبکهاجتماعی از لحاظ تعداد کاربر تبدیل شده است. اکنون که گوگل از پلتفرم خود برای جمعآوری دادههای شخصی افراد (ترکیبهای جمعیتی مختلف، موقعیت افراد و …) بهره میبرد، گوگل پلاس دیگر تنها یک شبکهاجتماعی مانند سایر شبکهها نخواهد بود. به این ترتیب گوگل پلاس نقش خود را بهعنوان بخشی از طرح بزرگ گوگل در جهت ارایه نتایج شخصیتری برای جستوجوها نشان خواهد داد. به نظر میرسد کسبوکارهایی که فعالیت کمتری در شبکههای اجتماعی دارند، به گوگل پلاس بهعنوان یک ابزار بهینه که تقریبا دارای امکانات سایر شبکهها نیز هستند، توجه ویژهای خواهند داشت. با یکپارچه شدن بیشتر گوگل پلاس با شبکه وب، کاربرد آنهم برای استفاده شخصی و هم برای بازاریابی و کسبوکار رشد قابل توجهی خواهد داشت.
۳. موفقیت زیادی در انتظار شبکههایاجتماعی تصویرمحور خواهد بود.
ما در سال ۲۰۱۳، شاهد روی آوردن به محتوای تصویری (عکس و ویدیو) به جای محتوای متنی در رسانههایاجتماعی بودیم. میتوان گفت هر استراتژی محتوا در شبکههایاجتماعی برای اینکه مطمئن و قابل اتکا باشد، باید روی محتوای تصویری بهعنوان جزیی اصلی حساب باز کند. سایت پینترست همچنان بهعنوان یک شبکه با جمعیت غالب زنانه بخشی از استراتژیهای بازاریابی خواهد بود. سایر رسانههایاجتماعی تصویر محور مانند اسلایدشیر، تامبلر، پث و موبلی به رشد خود ادامه خواهند داد و کسبوکارهای مختلف برای اینکه به سود بیشتری دست پیدا کنند، باید روی قابلیت «به اشتراکگذاری» محتوای تصویری در سایتها و وبلاگهایشان بیشتر تمرکز کنند.
۴. ما شاهد رشد و اوج گیری میکرو ویدیوها خواهیم بود.
به نظر میرسد متنهای ۱۴۰ کاراکتری و ویدیوهای ۳ دقیقهای دیگر به اندازه کافی خستهکننده شدهاند؛ اینجاست که میکرو ویدیوها به نجات محتوای تصویری میآیند. با ظهور سرویسهای به اشتراکگذاری ویدیو توسط توییتر (اپلیکیشن واین) و اینستاگرام شاهد گرایش بیشتری به سمت به اشتراکگذاری بلادرنگ (real-time) ویدیوها خواهیم بود. با زمان بین ۳ تا ۱۵ ثانیه که اینستاگرام برای ویدیوها تعیینکرده و محدودیت زمانی ۶ ثانیهای ویدیوها در توییتر، انتظار میرود کاربران ویدیوهای بیشتر و بیشتری را از طریق گوشیهای هوشمند خود به اشتراک بگذارند. اینکه آیا این ویدیوهای بسیار کوچک قادر به تغییر معادلات در زمینه به اشتراکگذاری ویدیو خواهند بود و چگونه، مساله جالبی است که باید منتظر ماند و دید.
۵. اقبال نسبت به فوراسکوئر بهشدت کاهش خواهد یافت.
فوراسکوئر اپلیکیشنی است که از طریق آن کاربر میتواند موقعیت مکانیاش را با دوستان خود به اشتراک بگذارد و اگر در جایی مانند یک فروشگاه، رستوران یا کافیشاپ باشد، با به اشتراک گذاشتن نظر خود با دوستانش به نحوی برای آن فروشگاه تبلیغ نیز میکند. باتوجه به مشکلات مالی و آمارهای نه چندان خوشایند ترافیک این اپلیکیشن در سال ۲۰۱۳، آنها در سال ۲۰۱۴ نیز با مشکلاتی روبهرو خواهند بود. باتوجه به اینکه در حال حاضر فیسبوک، توییتر و اینستاگرام امکان به اشتراکگذاری موقعیت مکانی را به اپلیکیشنهای خود افزودهاند، زمان زیادی طول نخواهد کشید تا کاربران فوراسکوئر نیز در یکی از این اپلیکیشنها جذب شوند.
۶. مای اسپیس رشد خواهد کرد.
با تغییرات بنیادی که مایاسپیس در ساختار خود ایجاد کرده و تلاشهایی که در سال ۲۰۱۳ برای احیای برند خود انجام داده است، بهنظر میرسد این شبکهاجتماعی شاهد رشد دوباره خواهد بود. با ارایه اپلیکیشن خود برای آیفون، که به کاربران اجازه ارتباط با دوستان، ارسال پیامهای خصوصی و ایجاد کانالهای خصوصی رادیویی میدهد، مای اسپیس در مسیر رشد برای سال ۲۰۱۴ قرار گرفته است. هرچند واضح است که مایاسپیس هیچگاه دوباره توانایی رقابت با فیسبوک یا توییتر را پیدا نخواهد کرد، اما مشاهده رشد این شبکه بین برندها و طرفداران موسیقی جالب خواهد بود.
۷. لینکداین بازیگر عمدهای در رشد بازاریابی بین کسب وکارها(B۲B) خواهد بود.
لینکداین شبکهایاجتماعی است که در آن افراد متخصص و شرکتها با به اشتراکگذاری تواناییها، تخصص و محصولات خود در آن به فعالیت میپردازند. به جرأت میتوان گفت که لینکداین با ۲۳۸میلیون کاربر، هنوز هم در بین شبکههایاجتماعی برای متخصصان و افراد حرفهای انتخاب اول است. این شبکه اجتماعی نیز در سال ۲۰۱۴ بیکار ننشسته و با ارایه برنامهها و امکانات جدید، جایگاه خود را از «فقط یک شبکهاجتماعی برای افراد حرفهای» ارتقا داده و به بزرگترین منبع تولید و اشتراک محتوا بین متخصصان تبدیل خواهد شد. با افزایش تعداد کاربران لینکداین، مزایای فعالیت در این شبکه برای بازاریابهای بین کسبوکارها بیشتر و بیشتر آشکار خواهد شد.
جمعبندی
با اینکه در فیسبوک و توییتر نشانههای جدی از کاهش کاربران مشاهده نمیشود، اما دیدن اینکه این ۲ شبکهاجتماعی با رشد روزافزون گوگل پلاس و شبکههای اشتراک تصویر و ویدیو چگونه روبهرو خواهند شد، جالب خواهد بود. با ۱۰ ساله شدن فیسبوک، این غول شبکههایاجتماعی، آنها در سال ۲۰۱۴ بیشتر روی اپلیکیشن موبایل و همچنین ارایه روشهای جدیدی برای هدفگیری دقیقتر تبلیغات به سمت کاربران متمرکز خواهد شد. درحالیکه توییتر نیز تواناییهای خود را در زمینه بازاریابی بین کسبوکارها (B۲B)نشان داده است، مشاهده رقابت گوگل پلاس با این ۲ در جهت کسب سهم بیشتر از بازار شبکههایاجتماعی جالب خواهد بود.
در حالحاضر که بیشتر مدیران کسبوکارها به اهمیت و ضرورت داشتن یک استراتژی جهت بازاریابی در رسانههایاجتماعی پیبردهاند، در سال ۲۰۱۴ بیشتر این مدیران بهصرف هزینه و زمان کافی در این حوزه روی خواهند آورد و اولینقدم در این زمینه استخدام یا مشاوره از افراد با تخصص در زمینه رسانههایاجتماعی و بازاریابی خواهد بود.