شبکههایاجتماعی امروز نقشحیاتی در اطلاعرسانی دارند، نقشی که روزنامهنگاران به خوبی آن را درک و لمس کردهاند و با حضور در این شبکهها علاوهبر اطلاعرسانی سعی در ایجاد ارتباط مستقیم با مخاطبان خود دارند.
این درحالی است که اینروزها استفاده از توییتر درمیان روزنامهنگاران شایع شده است و آنها توییتهای ۱۴۰ کاراکتری را کاربردیتر از پستهای نامحدود فیسبوک میدانند. به عبارتی، فیسبوک برای روزنامهنگاران بیشتر ابزاری برای ارتباطات میان فردی است تا ابزاری برای اطلاعرسانی!
نگاهی به گزارش سایت shareaholic که روی ۲۰۰هزار ناشر اطلاعات با بیش از ۲۵۰میلیون بازدیدکننده در ماه انجام شده است، بیندازیم. همانطور که در نمودار پیدا است، محور Y میزان ارجاعات ناشران اطلاعات به رسانههایاجتماعی را نشان میدهد.
فیسبوک با اختلاف واضحی بیشترین ارجاعات را از آن خود کرده است و بهنظر میرسد همچنان فاصلهاش را با دیگر رسانهها حفظ میکند. پینترست که عموما روزنامهنگاران از آن استفاده نمیکنند، در جایگاه دوم قرار گرفته و همچنان به رشد اطلاعاتیاش ادامه میدهد.
سومین رتبه از آن توییتر است که اختلاف فاحشی با ۲ رسانه پیش از خود دارد. نمودار توییتر خط راستی را دنبال میکند که نشان میدهند رتبهاش در آینده نزدیک قصد ارتقا ندارد. با این وجود روزنامهنگاران استفاده از توییتر را ترجیح میدهند. آنها بیش از هر رسانهاجتماعی دیگری از توییتر استفاده میکنند و فعالیت مجازی خود را به آن اختصاص میدهند.
توییتها یا قاصدان خبر
دلیل استفاده بیشتر از توییتر میتواند کاربردی بودن آن برای روزنامهنگاران و فضای شغلی آنها باشد. توییتر رسانهای است که خبر تولید میکند. ناشران اطلاعات در توییتر آخرین اخبار را منتشر میکنند. گزارشگری در توییتر سرعت بالایی دارد و توییتهای ۱۴۰ کاراکتری مانند سرخطهای خبری به سرعت در فضایمجازی منتشر میشوند. توییتر سریعترین عرصه برای دسترسی بهآخرین خبرها است و بیشترین سازگاری را با طبع روزنامهنگاران دارد.
یکی دیگر از دلایل شیوع توییتر بین روزنامهنگاران این است که بسیاری از روزنامهنگاران مشهور همواره در آن فعالیت میکنند. روزنامهنگاران باور دارند که توییتکردن مطالبشان راهی برای دیده شدن هر چه بیشتر آنهاست. توییتکردن هر گزارش، خبر یا مقاله بهمعنای خوانده شدن، مورد بحث و گفتوگو قرار گرفتن و دوباره توییت شدن آن نوشته است.
توییتر و پرسنال برندینگ
آنها امید دارند که توییتها نهتنها توسط دوستان و همکاران بلکه توسط افرادی که روزی آنها را استخدام خواهند کرد، خوانده میشوند. درواقع هر توییت خبری روزنامهنگار، رزومهای آنلاین برای شغل اوست. این امر در فیسبوک مصداق محدودتری دارد. در فیسبوک خوانندگان پستها بر مشارکتکنندگان در نوشتن ارجحیت دارند.
البته ترجیح توییتر به فیسبوک میتواند برای مخاطبان روزنامهنگاران مشکل ایجاد کنند. روزنامهنگاران طبعکاری خود را با توییتر سازگارتر میدانند و همین فعالیت آنها در فیسبوک (که با استناد به نمودار بالا همچنان در رأس رسانههایاجتماعی قرار دارد) را محدود میکند. این درحالی است که مخاطبان مردمی روزنامهنگاران همچنان فیسبوک را به توییتر ترجیح میدهند.
برترین روزنامهها در توییتر
این درحالیست که مشهورترین روزنامه جهان در سال ۲۰۱۳ در توییتر، روزنامه واشنگتن پست است. روزنامهای که محتوای آن بهطور میانگین هفتگی ۲۷۵هزار و ۱۷۳ توییت در هفته انجام میدهد! براساس گزارش سرچمتریک، رتبهدوم به نیویورک تایمز تعلق دارد که محتوای آن بهطور میانگین هفتگی۲۶۱هزار و ۴۲۲ توییت در هفته انجام میدهد. نمودار بالا میانگین محتوای روزنامهها را بهطور هفتگی نشان میدهد. رتبه سوم این فهرست به روزنامه یواسایتودی با میانگین هفتگی ۱۴۹هزار و ۹۶۰ توییت تعلق دارد.
روزنامهنگاری اجتماعی
فیسبوک و توییتر امروز بخش عظیمی از جریان اطلاعرسانی را به خود اختصاص دادهاند، جریانی که محور آن کاربران هستند و روزنامهنگاران و رسانهها بهعنوان کاربر نیز در این شبکهها فعالیت میکنند. این در حالیست که کاربران عادی نیز نقش شهروند روزنامهنگارها را ایفا و سعی میکنند تا رویدادهای خبری را با نگاه خود گزارش کنند.
فعالیت شهروندخبرنگارها در رسانههایاجتماعی نهتنها جایگزین روزنامهنگاران حرفهای نشده است و نمیشود بلکه مکمل آن هستند، به روزنامهنگاران کمک میکنند تا سریعتر وقایع را گزارش کنند و جنبه انسانی گزارشها و رویدادها را با مسندیت اجتماعی لحاظ کنند، روزنامهنگارانی که گویا توییتر را به فیسبوک ترجیح میدهند.