رونمایی از 12 محصول ایرانی در حوزه فناوری
صادق سلمانی – روزنامه ایران : سال‌هاست که موضوع بومی‌سازی محصولات فناوری اطلاعات و ارتباطات به دلیل افزایش ظرفیت امنیت محصولات فاوا در دستور کار قرار گرفته است.
به گزارش ایران، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح چند سالی است که به سازمان صنایع الکترونیک ایران (صاایران) به عنوان متولی بخش سایبری در این وزارتخانه، مأموریت داده است تا با همکاری و هماهنگی میان تمامی دستگاه‌های ذیربط ضمن نهادینه‌سازی فناوری‌های مرتبط با حوزه سایبری، شعار محوری «پیش به سوی زیر ساخت بومی امن» را محقق کند که بر همین اساس در هفته پژوهش امسال، شاهد رونمایی از 12 محصول بومی فناورانه بودیم.
«سیستم عامل بومی و امن» نخستین محصول رونمایی شده در این نمایشگاه است که به واسطه تهدیداتی که در حوزه سیستم عامل‌های غیربومی با آن روبه‌رو هستیم، این سیستم عامل یکی از محصولات راهبردی در کشور محسوب میشود. این پروژه از سال 85 و به وسیله یک تیم 20 نفره آغاز شد که در حال حاضر در این تیم، 60 نفر شامل اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های مختلف مشغول به کار هستند. سیستم عامل بومی و امن در حال حاضر در دو نسخه دسکتاپ و سرور آماده شده است و بعد از طی مراحل آزمایشی که در روزهای پایانی آن قرار دارد، عملیاتی خواهد شد. این سیستم عامل بومی، محصول شرکت «ایز ایران» است که تا اواخر امسال اجازه بهره‌برداری گسترده آن صادر خواهد شد.
«ضد بدافزار پادویش» دومین نرم‌افزار رونمایی شده در نمایشگاه صنعت بومی سایبری است. طراحی و تولید این ضد بدافزار در سال 87 و با حمایت اولیه سازمان پدافند غیرعامل کشور و همکاری بخش دانشگاهی کشور، آغاز شد که در آن مقطع ضدبدافزار «ایمن» متعلق به شرکت مهران رایانه، نزدیک به 4 درصد از بازار ضد بدافزار کشور را در دست داشت. تا قبل از آغاز به کار شورای عالی فضای مجازی در سال 90 مرکز تحقیقات مخابرات، منابع مالی پروژه ضدبد افزار پادویش را تأمین می‌کرد که با شکل‌گیری شورای عالی فضای مجازی، وظیفه حمایت از پادویش بر عهده این شورا گذاشته شد. در حال حاضر یک تیم 70نفری، از ضدبد افزار پادویش، پشتیبانی و حمایت می‌کنند و این ضدبد افزار توانسته 21 میلیون ویروس را شناسایی کند.
«تلفن همراه امن» و « رمز‌کننده مکالمات تلفن همراه» سومین محصول رونمایی شده در نمایشگاه صنعت بومی سایبری است. با توجه به مطرح شدن موضوع جاسوسی امریکا از پیام‌های تلفنی و متنی سران کشورهای مختلف بویژه ایران و اهمیت آن و با تلاش متخصصان کشورمان دو پروژه راهبردی «تلفن همراه امن» و «رمز‌کننده مکالمات تلفن همراه» در دستور کار قرار گرفت که هر دوی آن‌ها به صورت همزمان به نتیجه رسیدند. تلفن همراه امن روی نسل دوم و رمز‌کننده مکالمات تلفن همراه روی نسل سوم تلفن همراه کار می‌کند.
«سامانه مدیریت عملیات امنیت یا soc» یکی از پروژه‌های راهبردی است که با حمایت شورای عالی فضای مجازی و مرکز تحقیقات مخابرات به نتیجه رسیده است. سامانه مدیریت عملیات امنیت، حاصل تلاش دانشگاه صنعتی اصفهان و دو شرکت دانش بنیان است که از سال 87 آغاز به کار کرده و پس از گذشت 4 سال، به صورت پایلوت در دانشگاه اصفهان نصب شد. این سامانه پس از طی کردن مراحل تست در این دانشگاه، به عنوان محصول نهایی به بازار عرضه شده است.
«سامانه تشخیص تهدیدات سایبری» یکی از اجزای سامانه مدیریت عملیات امنیت است که در سطوح سازمان‌های کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
«مسیریاب بومی» بنا به روایتی، کشورمان جزو چهارمین یا پنجمین واردکننده تجهیزات سیسکو در جهان است و این تجهیزات که سرمنشأ امریکایی داشته و به هیچ عنوان قابل نفوذ نیستند، در زیرساخت‌های ارتباطی، بانکی و… ما نفوذ کرده است. بر همین اساس و برای رفع نیاز داخلی، نزدیک به یک دهه پیش، تولید سوئیچ‌های بومی در دستور کار قرار گرفت و بخش اول حمایت آن از سوی طرح تکفا انجام شد اما شواهدی وجود دارد که قبل از طرح تکفا، مرکز تحقیقات مخابرات نیز از این پروژه حمایت می‌کرده است.
«سیستم انتقال نوری مخابرات» یکی از مهمترین دستاوردهای پدافند سایبری محسوب میشود که مبتنی بر فناوری اپتیک بوده و سرعت و دقت بهتری دارد. بر همین اساس در سال 85 یا 86 یک تیم دانش بنیان، نخستین سوئیچ انتقال نوری مخابرات را عرضه کرد. این فناوری در حال حاضر در شرکت مخابرات ایران در حال پیشرفت است و نسخه رونمایی شده در نمایشگاه صنعت بومی سایبری، نسل جدیدی از این محصول است که با پروتکل M4 کار می‌کند.
«ویدئو کنفرانس بومی» یکی دیگر از محصولات سایبری رونمایی شده در نمایشگاه صنعت بومی سایبری وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است. ویدئو کنفرانس بومی اگر چه ممکن است یک محصول استراتژیک شناخته نشود، اما به علت فناوری‌های متعدد به کار برده شده در آن، یک محصول کلیدی محسوب میشود. این محصول قابلیت پردازش سریع تصاویر و ارسال اطلاعات با خطای کم روی کانال‌های شبکه‌های ارتباطی و مختلف را داراست. این پروژه در سال 88 آغاز شد و در پایان سال 91 به تولید محصولی منجر شد که با برندهای معروف جهانی مطابقت دارد.
«دیواره آتش پرسرعت و با ظرفیت بالا» و «دیواره آتش نرم‌افزارهای کاربردی» نیز دو سامانه استراتژیکی تولید داخل هستند که این قابلیت را دارد که از شبکه‌ها و وب‌سایت‌ها در مقابل تهدیدات و حملات هکرها، محافظت کند. یکی از مشکلات موجود در داخل کشور این است که معمولاً وب‌سایت‌های موجود، به علت هزینه‌های بالا، براساس شاخص‌های امنیتی نوشته نمی‌شود یا در شرایط فعلی برخی از وب‌سایت‌ها این امکان را ندارند که از همان ابتدا روی زیرساخت‌های امن طراحی بشوند و معمولاً فایروال‌ها به عنوان یک سامانه محافظت‌کننده، در مقابل بخش زیادی از این تهدیدها، کارایی لازم را ندارند، اما امروزه متخصصان داخلی توانسته‌اند در تولید سامانه‌های دیوار آتشین از مرز سرعت یک گیگابیت بر ثانیه عبور کرده و وارد فضای دیوارهای آتشین پرسرعت شوند.
«سامانه کنترل صنعتی بومی» به نوعی این آخرین دستاورد رونمایی شده در نمایشگاه دستاوردهای سایبری است. تا پیش از این تصور همگانی این بود که زیرساخت‌های کشور به خاطر جدا بودن از اینترنت، شبکه‌های جهانی و فضای فناوری اطلاعات، محیطی امن است اما عملاً بعد از حملات استاکس‌نت، مسئولان امر به این نتیجه رسیدند که در یک محیط نا‌امن شیشه‌ای و شکننده قرار دارند که هر لحظه ممکن است با حمله هکرها یا نفوذی‌ها، آسیب ببینند و نفوذ به این بخش، اثرات سخت‌افزاری بسیار سنگینی را به بار خواهد آورد. با توجه به اهمیت استراتژیک این حوزه، یکی از شرکت‌های فناوری در طول چند سال گذشته توانست مشابه سامانه‌های خارجی را با همان فناوری‌ها و استانداردها طراحی کرده و در یکی از پروژه‌های بزرگ نفتی آن را نصب و عملیاتی کند و در حال حاضر بیش از یک سال و نیم است که این سیستم بدون هیچ گونه مشکلی فعالیت می‌کند.