راه حل مخابرات برای جبران کاهش درآمد ناشی از اپلیکیشن‌های ارتباطی: سرمایه‌گذاری بیشتر روی اینترنت
مدیرعامل شرکت مخابرات ایران با بیان اینکه با رونق نرم افزارهای کاربردی رایگان، نگران افت درآمد مخابرات از محل مکالمات و پیامک نیستیم از سرمایه گذاری 5 هزار میلیارد تومانی این شرکت روی دیتا برای جبران این کاهش درآمد ظرف دو سال آینده خبر داد.
با فراگیرشدن گوشی های هوشمند در میان مشترکان موبایل و نیز با توجه به بالارفتن سرعت دریافت ها در جهان و پیشرفت های سریع تر شبکه های بی‌سیم و اپلیکیشن‌های رایگان و ارزان فراوان، مردم به سمت استفاده از این برنامه ها و نرم افزارهای کاربردی بر روی گوشی های تلفن همراه خود حرکت می کنند و در این میان بررسی ها از افت درآمد اپراتورهای مخابراتی از محل پیام کوتاه، مکالمات داخلی و حتی مکالمات بین الملل خبر می دهد.
در این میان بازار دیتای ایران به دلیل نوظهور بودن با افزایش چشمگیر ترافیک پهنای باند اینترنت روبه رو شده است و رفتار مشترکان به سمت استفاده از برنامه های رایگان ارتباطی به جای استفاده از پیامک و مکالمه تغییر یافته است.
مظفر پورنجبر مدیرعامل شرکت مخابرات ایران در گفتگو با مهر این مساله را غیرقابل اجتناب و طبیعی در تمامی دنیا دانست و با تاکید براینکه مخابرات به هیچ وجه نگران کاهش درآمد از مکالمه و پیامک نیست، اظهار داشت: اقبال مشترکان مخابراتی در تمام دنیا به سمت سرویس های OTT روز به روز افزایش می یاید و در کشور ما نیز مشترکان از این مقوله مستثنی نیستند. از این رو موضوع مهاجرت کاربران به سمت نرم افزارهای کاربردی و سرویس های رایگان دیر و زود دارد اما سوخت و سوز ندارد.
وی ادامه داد: در این زمینه شاید شاهد افت درآمد مخابرات از محل مکالمه و سرویس های متنی مانند پیامک باشیم اما از طرفی سرویس های مبتنی بر پهنای باند اینترنت توسعه می یابد و کاربران از اینترنت استفاده می کنند که براین اساس توسعه پهنای باند می تواند هم به نفع کاربر و هم مخابرات باشد.
مدیرعامل شرکت مخابرات ایران گفت: بازار در گردش مخابرات پتانسیلی حدود 40 تا 50 میلیارد تومان دارد که در حال حاضر تنها 12 میلیارد تومان آن محقق شده و از این حیث می توان در این زمینه سرمایه گذاری بیشتری کرد و نگران افت درآمد مخابرات از محل مکالمه و پیامک نبود.
پورنجبر با بیان اینکه مخابرات طی دو سال آینده سرمایه گذاری 5 هزار میلیارد تومانی برای نوسازی شبکه خواهد داشت که تغییر چشمگیری در ارائه سرویس های مخابراتی به وجود می آورد تصریح کرد: قرار است شبکه مخابراتی کشور به سمت IP حرکت کند و کل شبکه مخابرات بر بستر IP تجهیز شود که با این تغییر حرکت به سمت سرویس های دیتا که جایگزین سرویس متنی و صوتی شود صورت می گیرد.
بر اساس اعلام موسسه اینفورما، میزان ترافیک ارسال پیام OTT تا پایان سال 2013، در حدود دو برابر بیشتر از ترافیک پیام‌های متنی یا همان SMS شده است.
رکورد ارسال روزانه پیامک قبلا توسط ارسال پیام‌های OTT (سامانه‌های ارسال پیامک) شکسته شده است، چنانکه میانگین ارسال روزانه پیام‌های OTT در سال 2012 در حدود 19.1میلیارد بوده و این میزان برای پیام‌های متنی در حدود 17.6 میلیارد بوده است.حال پیش‌بینی میشود که میزان ترافیک پیام OTT در مقایسه با ترافیک پیامک تا پایان سال 2013، به دو برابر رسیده باشد. به ترتیب، به 41 میلیارد و 19.5میلیارد برسد. البته اگرچه تعداد کاربران پیام‌های متنی بیشتر از کاربران پیام OTT است (3.5میلیارد نفر در مقایسه با 587میلیون نفر)، اما نکته قابل توجه این است که هر کاربر پیام OTT به طور میانگین در هر روز 32.6 پیام ارسال می‌کند، در حالیکه این تعداد برای کاربران پیامک فقط پنج پیام در هر روز است.
این در حالی است که فقط پنج سال از پیدایش برنامه ارسال پیام OTT توسط شرکت BlackBerry در سال 2007 می‌گذرد، در حالیکه پیامک یک سرویس 20 ساله است.
اگرچه پیامک و پیام OTT دو سرویس متفاوت هستند و کاربران و کاربردهایی متفاوت دارند، اما استقبال کاربران موبایل از این سرویس تاثیر بسزایی بر ترافیک سرویس پیام کوتاه و درآمدزایی اپراتورها در برخی کشورها همچون اسپانیا، هلند و کره‌جنوبی داشته است. برای مثال، درآمد اپراتورهای موبایل در اسپانیا از سرویس پیام کوتاه از 1.1میلیارد یورو (1.4میلیارد دلار) در سال 2007 به 758.5میلیون یورو در سال 2011 کاهش یافت.
می‌توان یکی از عوامل کاهش میزان دریافت و ارسال پیام کوتاه را امکانات ارسال پیام به صورت اینترنتی در گوشی‌های هوشمند با استفاده نرم‌افزارهای نظیر مسنجرها و امکانات و نرم‌افزارهای دیگر مانند Whatsapp و نرم‌افزارهای اپل دانست.
البته بعید به نظر می‌رسد که سرویس پیام کوتاه در آینده نزدیک، کنار گذاشته شود و پیش‌بینی میشود که تا سال 2016 همچنان میزان ترافیک و درآمدزایی از آن افزایش یابد و دو دلیل نیز برای این ادعا وجود دارد:
• استقبال و استفاده از برنامه ارسال پیام OTT هنوز تا همگانی شدن فاصله زیادی دارد.
• کاربران برنامه ارسال پیام OTT هنوز برای برقراری ارتباط با کاربرانی که مجهز به برنامه OTT نیستند، از سرویس پیام کوتاه استفاده می‌کنند.
به پیش‌بینی موسسه Ovum نیز سال 2013، آخرین سالی بود که در آمد حاصل از سرویس پیام کوتاه، بخش اعظم درآمدهای خدمات غیر صوتی اپراتورها را به خود اختصاص می‌دهد و پیش‌بینی میشود که تا سال 2015 درآمد سرویس پیام کوتاه ثابت باقی بماند.
بنابراین در این شرایط، یکی از گزینه‌های مناسب پیش روی اپراتورها، همکاری با بازیگران بزرگ OTT (همچون WhatsApp) به جای نادیده گرفتن آنها است.راه دیگر نیز تولید برنامه‌های ارسال پیام توسط خود اپراتورها است، همانند برنامه Tu Me شرکت تلفونیکا که در سال 2012 راه‌اندازی شد و به صورت رایگان به مشترکان تلفونیکا و حتی مشترکان تلفن همراه سایر شبکه‌ها و خارج از بازارهای تلفونیکا ارایه میشود؛ البته به نظر می‌رسد در حال حاضر، هیچ مدل تجاری خاصی برای عرضه آن وجود ندارد و فقط از آن در جهت توسعه طرح خدمات همراه و احتمالاً به عنوان یک کانال تبلیغاتی استفاده میشود.