ایران 64 هزار و 73 روستا دارد. اکنون 50 هزار روستای دارای بیش از 20 خانوار سکنه کشور تلفن خانگی ندارند و 10 هزار روستا با کمتر از 20 خانوار سکنه نیز فاقد یک خط تلفن عمومی هستند.
خدمات عمومی الزامی ارتباطات و فناوری اطلاعات (USO)، الزامی است که از سوی اتحادیههای بینالمللی ارتباطات دور (ITU) و پست (UPU) برعهده دولتها گذاشته شده است تا امکان استفاده از سرویسهای پایه مخابراتی، فناوری اطلاعات و خدمات پستی برای تمامی مردم جامعه فراهم شود. این الزام، دسترسی به خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات را برای تمامی مناطق کشور به ویژه روستاها و نواحی دورافتاده که ارائه خدمات به آنها صرفه اقتصادی کمتری برای اپراتورها دارد، تضمین میکند.
کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات با توجه به این الزام و به منظور تحقق ماده 3 قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مبنی بر توسعه، ترویج و ایجاد ارتباطات و فناوری اطلاعات در کشور و تأمین شبکه و زیرساختهای مورد نیاز آن برای دسترسی همه مردم به خدمات حوزه ICT، بند «ط» ماده 46 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه، «دستورالعمل اجرایی ارائه خدمات عمومی الزامی ارتباطات و فناوری اطلاعات (USO)» را تصویب کرد.
فراهم کردن امکان مشارکت اقتصادی بخش عمومی غیردولتی، بخش تعاونی و بخش خصوصی در پروژههای USO از طریق ایجاد رقابت مؤثر و تشویق سرمایهگذاریهای جدید و توسعه فناورانه در زیرساختها، شبکه و خدمات ارتباطات و فناوری اطلاعات، تسهیل، توسعه و تسریع دسترسی تمامی شهروندان به خدمات ارتباطی در روستاها، مناطق دورافتاده و محروم از اهداف دیگر تصویب این دستورالعمل بود.
طبق مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، سرویسهای USO مواد زیر را شامل میشود:
تامین تلفن خانگی برای روستاهای 20 خانوار به بالا با پوشش تلفن همراه، دسترسی به اینترنت و استفاده از فاکس
تامین حداقل یک ارتباط (تلفن) برای روستاهای زیر 20 خانوار فاقد این امکان
ایجاد دفتر ارتباطات و فناوری اطلاعات روستایی در روستاهای 70 خانوار به بالا
پوشش ارتباطی تلفن همراه در جادههای بین روستایی
تأمین تلفن همگانی در امکان عمومی شهرها
تامین اینترنت در اماکن عمومی
پوشش تلفن همراه، دسترسی به اینترنت و استفاده از فاکس در روستاهایی که دارای تلفن خانگی بوده و فاقد این امکانات هستند
سرویسهای USO پست بر اساس تصمیمات کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات
اولویتهای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در طرح USO:
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به منظور تسریع در اجرایی شدن مفاد قوانین و مقررات حوزه USO، در بسته اجرایی برنامه پنجساله پنجم توسعه، متناسب با ظرفیتها و زیرساختهای کشور، مواردی را به عنوان اولویت درنظر گرفته است که تأمین تلفن خانگی برای روستاهای 20 خانوار به بالای فاقد این امکان با پوشش تلفن همراه، دسترسی به اینترنت و استفاده از فاکس، تأمین حداقل یک ارتباط (تلفن) عمومی برای روستاهای زیر 20 خانوار فاقد این امکان و ایجاد دفاتر ارتباطات و فناوری اطلاعات روستایی (ICT) برای روستاهای 70 خانوار به بالای فاقد این امکان، از جمله این اولویتهاست.
وضعیت ارتباطی روستاهای کشور
در روستاهای 20 خانوار به بالا:
براساس سرشماری سال 90 مرکز آمار ایران، 38 هزار و 114 روستای بالای 20 خانوار در کشور وجود داشتند که از این تعداد هزار و 880 روستا فاقد تلفن خانگی بودند. با اجرای طرح USO در سالهای 90، 91 و 92، هزار و 630 روستا از امکان تلفن خانگی برخوردار شدند و در حال حاضر حدود 250 روستای بالای 20 خانوار فاقد تلفن خانگی هستند که با برنامه پیشبینی شده تا پایان سال 93، به تمام این روستاها، تلفن خانگی با پوشش تلفن همراه و اینترنت در حد GPRS واگذار خواهد شد.
در روستاهای زیر 20 خانوار:
نتایج سرشماری مرکز آمار در سال 90 گویای آن است که 24 هزار و 289 هزار روستای زیر 20 خانوار در کشور وجود داشتهاند که از این تعداد 11 هزار و 200 روستا فاقد یک ارتباط (تلفن) عمومی بودند. با اجرای طرح USO در سه سال گذشته به هزار و 200 روستا، یک ارتباط (تلفن) عمومی واگذار شده است و در حال حاضر حدود ده هزار روستای زیر 20 خانوار فاقد یک ارتباط (تلفن) عمومی هستند که براساس اولویتهای تعیین شده در طرح USO، به تدریج یک ارتباط عمومی به آنها واگذار میشود.
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به عنوان نهاد مسئول و مجری طرح USO در سال 91 متعهد شده است تا نیمه اسفند سال 92، در هزار نقطه روستایی زیر 20 خانوار حداقل یک ارتباط (تلفن) عمومی و در 563 روستای بالای 20 خانوار فاقد ارتباط، امکان تلفن خانگی با پوشش تلفن همراه، دسترسی به اینترنت و استفاده از فاکس را تأمین کند.
با افتتاح پروژه USO در نیمه بهمن 92، 759 روستا شامل 532 روستای زیر 20 خانوار و 227 روستای بالای 20 خانوار در 27 استان کشور، از خدمات عمومی الزامی ارتباطات و فناوری اطلاعات بهرهمند شدند.