آمار رو به رشد جمعیت سالمند جهان، بسیاری از دولتها را به فکر انداخته است تا برای افزایش رفاه این قشر راهکاری ارائه دهند؛ راهکارهایی که علاوه بر کمک به سالمندان و ارتقای سطح زندگی آنها، این قشر را از جامعه جدا نکند و بتوانند بدون نیاز جدی به پرستار تمام وقت به زندگی عادی خود ادامه دهند. گرچه بسیاری معتقدند تحقق این امر در گرو توجه ویژه دولت، تأمین اجتماعی و… است، ولی بخش عمدهای از این راهکارها به دنیای تکنولوژی و فناوری باز میگردد به عنوان مثال در 6 سال گذشته دولت دانمارک با استفاده از تکنولوژی روباتها، میزان هزینه مراقبت از سالمندان بالای 65 سال را به یک پنجم رسانده و بهطور متوسط سالانه 1200 یورو صرفهجویی کرده است. حالا دیگر روباتها جزو اصلی استراتژی خدمات رفاه اجتماعی مدرن در این کشور محسوب میشوند و قرار است تا سال 2020 میلادی از بودجه خدمات رفاه و تأمین اجتماعی دولت رقمی حدود 3/1 میلیارد پوند کاهش یابد.
جاروبرقی روباتیک برای تمیز کردن خانه، روباتی برای خرید، روباتی برای نگهداری از سالمند و… بخشی از کمکهای فناوری به این قشر از جامعه دانمارک محسوب میشود.
از سوی دیگر آمارها حاکی از این است که جمعیت بالای 65 سال جهان تا سال 2050 به بیش از 5/1 میلیارد نفر میرسد و این رقم در ژاپن به عنوان یکی از پیرترین جوامع دنیا مطمئناً آماری قابل توجه را به خود اختصاص خواهد داد. این موضوع بسیار مورد توجه دولت و فعالان عرصه فناوری در این کشور قرار گرفت طوری که تنها در سال 2013 دولت ژاپن بودجهای 3/14 میلیون پوندی را به توسعه روباتها در بخش نگهداری از سالمندان اختصاص داد.
روباتی برای سالمندان
اروپاییها در استفاده از تکنولوژی برای کمک به سالمندان تلاش فراوانی داشتهاند در همین راستا محققان سوئدی با ساخت روباتی بلندقامت و آبی رنگ با نام « Giraff» که یک شبکه از سنسورهای گوناگون دارد موفق شدهاند بسیاری از نیازهای سالمندان را پاسخ دهند. این روبات با سنسورهایی که سالمندان در قالب فناوریهای پوشیدنی استفاده میکنند و همچنین سنسورهایی که در گوشه و کنار خانه وجود دارد میتواند وضعیت سالمند را تشخیص دهد. برخی از این سنسورها فشار خون، دمای بدن و سایر علائم حیاتی سالمند را اندازهگیری میکنند و سنسورهایی نیز که در تختخواب، کاناپه، زیر فرش و… وجود دارد میتوانند علائم حیاتی سالمند را در صورتی که به زمین سقوط کند، به این روبات منتقل کنند. این روبات که از راه دور قابل کنترل است، یک گردن دراز و همچنین به جای صورت، یک صفحه نمایشگر دارد که تعدادی اسپیکر در آن جای داده شده است و دوستان، اعضای فامیل یا هرکسی که سالمند اجازه دهد میتوانند با کمک سیستمی شبیه Skype با او چت ویدیویی داشته باشند. همچنین در هر گوشه خانه هوشمند سالمندان یک وسیله هشدار دهنده و سنسورهای روی دیوار وجود دارد که حرکات سالمند را در خانه زیر نظر میگیرد؛ سنسورهایی که به وضعیت شیر آب، اجاق گاز و سایر وسایل خانه حساس است و آن را در هر لحظه چک میکند به عنوان مثال اگر قبل از ترک خانه فراموش کرده اید شیر گاز را ببندید سنسورهای این خانه هوشمند با کمک روبات» Giraff» به شما یادآوری میکند.
تکنولوژی نانا برای سالمندان
یکی از فناوریهایی که سالمندان جهان برای ارتقای کیفیت زندگی خود میتوانند از آن بهره بگیرند انواع میکروچیپها با قابلیتهایی مناسب تحت عنوان تکنولوژی ناناNana) technology) است که از سال 2004 تاکنون در بخشهای سلامت، امنیت، علوم شناختی، سنسورها، حرکت، شیوه زندگی و اتوماسیون کل خانه کاربرد دارد.
Balance booster: این میکروچیپ درواقع کفشی هوشمند برای سالمندان است که به حفظ تعادل سالمندان کمک میکند. اگر سالمند هنگام راه رفتن در خانه یا فضای بیرون از خانه کمی از حالت تعادل خارج شود، ویبراتورهای کفی کفش فعال شده و به این ترتیب نورونهای مغز را فعالتر میکنند تا سیگنالهای قوی تری بفرستد و تعادل به حالت معمولی بازگردد به این ترتیب احتمال سقوط و زمین خوردن وی کمتر میشود.
Tracking systems: برای بسیاری از سالمندانی که با بیماری آلزایمر دست و پنجه نرم میکنند احتمال گم شدن وجود دارد، اما یک وسیله کوچک مجهز به GPS میتواند همیشه موقعیت چنین سالمندانی را به خانواده، پرستار یا اعضای خانواده آنها ارسال کرده و علاوه بر نظارت بر سلامت، آنها را به خانه بازگرداند.
lifeline pendant: این وسیله یکی از فناوریهای پوشیدنی محسوب میشود که درست مانند گردنبند مورد استفاده قرار میگیرد. سالمند در صورت احساس هرگونه ضعف و ناراحتی، زمین خوردن و… میتواند تنها با فشردن یک دکمه سیگنالهای تلفنی را به صورت وایرلس به مراکز درمانی بفرستد تا به وی کمک کنند. به این ترتیب احتمال عوارض سکتههای قلبی و مغزی یا شکستگیها بسیار کمتر میشود.
Online medicine cabinet: نانا تکنولوژی با ارائه یک کابینت هوشمند که به آینهای ویژه مجهز است، گامی بزرگ در عرصه سلامت سالمندان برداشته است. در این آینه دوربین و رایانهای آنلاین جاسازی شده است که با داشتن نرمافزار تشخیص چهره، میتواند در خوردن داروها به سالمند کمک کند. سالمند وقتی برای برداشتن داروهایش به این کابینت مراجعه میکند، این کابینت نامش را صدا کرده و به او سلام میکند و در صورتی که یکی از داروهایش را اشتباه بردارد یا سهواً دارویی را اضافه یا کم بخورد به وی هشدار میدهد. این کابینت همچنین بهطور اتوماتیک نسخه و میزان مجاز مصرف را برای سالمند تکرار میکند تا از خطای خود آگاه شود. محلی نیز در این کابینت برای اندازه گرفتن فشار خون سالمند وجود دارد و در صورت ثبت فشار خون بالا یا پایین، از اینترنت برای تماس گرفتن با پزشک کمک میگیرد.
Smart pill dispensers: گاه بیمار خوردن دارو را فراموش میکند به همین دلیل فناوری وارد این عرصه شده و با تولید یک وسیله هوشمند، خوردن داروهای روزانه را به سالمند یادآوری میکند البته قرار است درآینده فلش زدن در طول شب را نیز در صورت نیاز به آن بیفزایند. این وسیله میتواند برای 10 روز تا 6 بار در روز داروی تجویز شده را در اختیار سالمند قرار دهد و اگر از زمانی که باید دارو را مصرف کند
90 دقیقه بگذرد با پرستار یا خانواده وی تماس برقرار میکند.
Intelligent telephones: بسیاری از سالمندان با ضعف حافظه مواجه هستند و گاه نمیتوانند شماره تلفنها را به خاطر بیاورند و پیدا کردن شمارهها در دفترچه تلفن نیز برای آنها کار راحتی نیست. این بار طراحان نانا تکنولوژی، تلفنی را برای سالمندان طراحی کردهاند که caller ID آن میتواند عکس فردی که با سالمند تماس گرفته است را نشان دهد و همچنین اطلاعاتی همچون نسبت او با سالمند و چکیدهای از آخرین تماس وی بر صفحه نقش میبندد تا سالمند راحتتر دوست این فرد را به خاطر بیاورد.