ایران در منطقهای قرار دارد که شرق جهان را به غرب متصل میکند، به همین دلیل فرصتهای کسب درآمد از طریق این شاهراه همیشه مطرح بوده است. یکی از این فرصتها کسب درآمد از طریق ترانزیت بینالمللی پهنای باند به حساب میآید؛ علاوه بر این افزایش تعداد کاربران اینترنت در ایران، مسوولان مربوطه را بر آن داشته تا ظرفیت پهنای باند بینالمللی را در داخل و خارج کشور افزایش دهند.
ترانزیت بینالمللی پهنای باند، علاوه بر اینکه فرصتی تجاری را برای کشور بوجود میآورد تا سایر کشورها از زیرساختهای ارتباطی استفاده کنند، افزایش پهنای باند بینالمللی را با خود به همراه خواهد داشت.
پهنای باند به نرخ انتقال داده توسط یک اتصال شبکه و یا یک رابط، اشاره میکند و رابطه مستقیمی با بهبود سرعت اینترنت دارد.
در گذشته به دلیل محدود بودن ارتباط کابلی ایران با سایر کشورهای منطقه با بوجود آمدن اختلالی کوچک، رایانههای بسیاری اتصالشان را با اینترنت از دست میدادند.
بعد از چند سال تعداد درگاههای ارتباطاتی افزایش پیدا کرد و به هشت نقطه رسید. این هشت نقطه به ترتیب عبارتند از در سمت جنوب: چابهار(کابل فالکون و کابل پیشگامان)، جاسک و بندرعباس، ترکیه: سرو و بازرگان، آذربایجان: آستارا، ارمنستان: نوردوز. البته قرار بود که GBI در بوشهر به این درگاهها افزوده شود و تعداد این درگاهها به 9 نقطه افزایش پیدا کند.
ظرفیت هر یک از این درگاهها در کشور با واحدی به نام STM1 مطرح میشود. درحقیقت هر STM1 معادل 155 مگابیت است. درحال حاضر اگرچه وزیر وعده داده بود که تا پایان سال 92 امیدوار است ظرفیت پهنای باند بینالمللی به 150 گیگابیت افزایش پیدا کند اما طبق گفتههای محمود خسروی – معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات – ظرفیت پهنای باند در کشور تا پایان بهمن ماه 92 به میزان 110 گیگابیت بوده است.
دولت یازدهم تا آبان ماه سال 92 یعنی پنج ماه بعد از روی کار آمدنش توانسته 30 گیگابیت را وارد شبکه پهنای باند کشور کند. این روند پیشرفت در چهار ماه پایانی سال 92 کاهش پیدا کرده و تنها 10 گیگابیت به شبکه پهنای باند بینالمللی ایران اضافه شده است.
البته در این بین باید این نکته را نیز مدنظر قرار داد که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و شرکت ارتباطات زیرساخت، در زمینه توسعه پهنای باند بینالمللی در شرایطی عمل میکند که چندی پیش دبیر شورای عالی فضای مجازی در ارتباط با وعدههای مطرح شده در زمینه افزایش سرعت اینترنت از سوی وزیر ارتباطات اظهار کرد: بحث تغییر سرعت و صحبتهایی که در این زمینه صورت گرفته باید از خود وزیر ارتباطات پیگیری کرد چرا که در حیطه کاری من نیست اما در کل درباره افزایش سرعت ما عمده فعالیتهایی خود را در راه اندازی شبکه ملی اطلاعات دیدهایم.
حال با چنین سرعت رشدی وزیر ارتباطات و معاونانش امیدوارند تا سال آینده ظرفیت پهنای باند بینالملل تا 10 برابر افزایش پیدا کند. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در این زمینه گفته بود: در این زمینه پروژههای متعددی به صورت موازی در دست کار قرار دارد که امیدواریم با اجرایی شدن آنها سال آینده خبر 10 برابر شدن پهنای باند بینالملل را اعلام کنیم و به وضعیت اینترنت کاربران سامان دهیم، چرا که اکنون گلایههای بسیاری وجود دارد و کاربران از اینکه سرعت اینترنت به این اندازه پایین است گلایههای مختلفی دارند.
اما محمود خسروی – مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت – اعتقاد دارد در کنار افزایش سرعت اینترنت ترانزیت پهنای باند سودآوری کلانی را با خود برای کشور به همراه خواهد آورد.
با این حال وزیر ارتباطات عنوان کرده که رتبه ایران در زمینه فناوری اطلاعات در دنیا 110 و در منطقه 15 یا 16 است. حال با این اوصاف ایران باید تا سال 1404 به کشور اول یا دوم منطقه در زمینه فناوری اطلاعات تبدیل شود. به نظر میرسد کار دولت 11 در این زمینه بسیار دشوارتر از دولتهای قبلی باشد.