گفت‌وگو با مدیران اپراتور دوم تلفن ثابت «مگ‌تل»: تعریف تلفن را تغییر می‌دهیم
شهرام شریف – سونیتا سراب‌پور: چند روزی بیشتر نیست که نام جدیدی را به عنوان اپراتور تلفن ثابت شنیده‌ایم.
«مگ‌تل». اپراتوری که اساس شبکه را بر NGN (شبکه نسل جدید) بنا کرده حالا به عنوان دومین اپراتور سراسری تلفن ثابت وارد بازار شده است و به گفته مدیران آن قرار است تعریف تلفن ثابت را از یک خط سنتی ارتباطی فراتر ببرد. در ساختمان کوچکی در شمال میدان هفت تیر در حالی با مدیران این شرکت منصور کبیری مدیرعامل و مجید شایسته رئیس هیات‌مدیره به گفت‌وگو نشستیم که تاکید دارند خود را نه رقیب، بلکه رفیق مخابرات می‌دانند اما با نرخ مکالمه ۲۰ تا ۷۰ درصد ارزان‌تر و ارائه سرویس‌های متنوع در قدم نخست بخش کوچکی از بازار (پنج میلیون مشترک بدون تلفن) را هدف قرار داده‌اند.
روند گرفتن مجوز اپراتوری تلفن ثابت خیلی بی‌سروصدا اتفاق افتاد، حدود ۱۰ سال قبل به چند شرکت از جمله شما مجوز اپراتوری در چند استان داده شده بود، ولی چندان خبری از آنها نشد، حالا از آن بین شما مجوز اپراتور سراسری را گرفته‌اید، کمی درباره روند گرفتن مجوز توضیح می‌دهید؟
منصور کبیری: در برنامه پنج‌ساله سوم آزادسازی اتفاق افتاد و به موازات فعالیت دولت، سازمان تنظیم مقررات یا رگولاتوری یکسری مجوز به تعدادی از اپراتورها ارائه داد که از جمله این اپراتورها، شرکت تعاونی منتظران عدل‌گستر بود که در حال حاضر به عنوان اپراتور دوم تلفن ثابت کشور شناخته میشود. این شرکت در واقع یکی از شرکت‌هایی بود که مجوز تلفن ثابت را برای استان‌های خراسان بزرگ و استان مازندران گرفته بود. با توجه به گسترش شدید شهرک‌سازی، ایجاد شهرهای جدید و در کل گسترش شهری به وضوح این موضوع حس میشود که توسعه
ساخت و‌ساز از توسعه تلفن ثابت جلوتر رفته است. برای اثبات این ادعا نیز می‌توان به شهرها یا مناطق مختلف استان تهران اشاره کرد که هنوز مردم یک خط تلفن ثابت ندارند.
چگونه از آن میان شما مجوز اپراتور سراسری را گرفتید؟
کبیری: براساس نیاز‌های اشاره شده، سازمان تنظیم مقررات و با توجه به اینکه فناوری‌ای که شرکت ما در اختیار داشت یک فناوری اختصاصی و جدید به نام NGN یا شبکه نسل جدید بود و می‌توانست ارتباط‌رسانی را بسیار آسان‌تر از چیزی که در حال حاضر در شبکه مخابراتی کشور است تبدیل کند، مجوز سراسری اپراتور دوم تلفن ثابت را برای ما صادر کرد. به دنبال این مجوز ما پیش‌شماره‌های خود را گرفته و شبکه را توسط متخصصان داخلی طراحی کردیم. این شبکه، شبکه خاصی است که بر اساس مدل‌های کامپیوتری و نرم‌افزاری شکل گرفته و تمامی تجهیزات آن کاملا ایرانی است.
پس مزیت شما استفاده از تجهیزات کامپیوتری و نرم‌افزاری است؟
کبیری: مزیت ما نوع تکنولوژی مورد استفاده در شبکه است. یعنی شبکه تلفن ثابت ما براساس فناوری روز دنیا شکل گرفته است. شرکت‌های دیگر این بخش چون روش‌های سنتی را به‌کار می‌برند، اصلا نمی‌توانستند وارد این ماجرا شوند.
و این مزیت تکنولوژی شبکه شما چیست؟
کبیری: برای مثال اگر شبکه‌مان را در مرکز استان نصب کنیم، به راحتی به تمام شهرهای آن استان به هر جا که کاربران به اینترنت یا اینترانت دسترسی داشته باشند حتی در روستا، می‌توانیم تلفن ثابت را در حداقل زمان ممکن نصب کنیم. ولی همین قضیه اگر بخواهد از طریق روش سنتی اتفاق بیفتد، به یک پروژه چندساله تبدیل خواهد شد همان‌طور که می‌بینید مخابرات ایران برای رساندن یک خط تلفن ثابت باید سیم‌کشی لازم را انجام دهد، گاهی اوقات یک مرکز مخابراتی سوئیچ خالی ندارد و مردم باید چند روز یا چند ماه منتظر اتصال خط تلفن ثابت خودشان باشند.
شما قبل از شروع به فعالیت رسمی، مجوز ارائه سرویس در شهرهای مازندران و خراسان را داشتید. طی این زمان فعالیت چه تعداد مشترک توانستید جذب کنید؟
کبیری: ما به عنوان پایلوت ارائه این طرح بزرگ را از مشهد شروع کردیم چون دیدگاه این بود که طرح را سراسری و کشوری شروع کنیم. در حال حاضر نیز در این شهر حدود هزار مشترک داریم.
دلیل گرفتن این تعداد مشترک نیز به خاطر فناوری جدید این شبکه تلفن ثابت است و از آنجا که راه‌اندازی این شبکه تلفن ثابت بر پایه نرم‌افزار است، گسترش آن باید با ملاحظات خاصی صورت بگیرد.
چرا با این تاخیر شروع به فعالیت کردید؟
کبیری: در ابتدای دریافت مجوز یعنی سال 81 تنها ما مجوز ارائه خدمات تلفن ثابت در بخش خصوصی را داشتیم، اما مجوز ارائه خدمات بر پایه فناوری NGN را تقریبا یکسال و نیم یا دو سال است که دریافت کرده‌ایم.
در مازندران خدماتی ارائه داده‌اید؟
کبیری: نه. طرح پایلوت‌مان را در مازندران شروع کردیم، اما طراحی مان را برای کشوری انجام دادیم تا به صورت کلی همه مراکز استان را تحت پوشش قرار دهیم.
کمی درباره معماری شبکه‌تان توضیح دهید. ظاهرا شما چون می‌خواهید روی بستر NGN کار کنید، آیا همچنان از بستر خود مخابرات ایران و کابل‌های این شرکت استفاده می‌کنید و به نوعی همچنان وابسته به اپراتور اول تلفن ثابت خواهید بود؟
کبیری: خیر این گونه نیست. یکی از خواص NGN این است که وابسته به دسترسی به شبکه و ترمینال مورد استفاده نیست.
یعنی ما می‌توانیم از طریق تمام روش‌ها مانند یک خط تلفن مسی، اینترانت، اینترنت، فیبرنوری، وایرلس و… خدمات شبکه خود را به کاربران برسانیم.
نقطه مقابل این کار هم این است که کاربران در مقابل ترمینالی که دارند می‌توانند گوشی IP یا عادی داشته باشند و حتی می‌توانند از این خط تلفن ثابت روی لپ‌تاپ یا کامپیوترشان استفاده کنند. این سرویس محدودیتی ایجاد نمی‌کند و مشترکان تلفن ما می‌توانند با اپراتورهای مختلف مخابراتی صحبت کنند. درواقع ما نمی‌خواهیم یک جزیره درست کنیم، اما ارائه خدماتمان هم وابسته به شبکه مخابرات ایران نیست.
در حال حاضر اگر در منطقه‌ای تلفن ثابت وجود نداشته باشد، چگونه اتصال از طریق شبکه شما صورت می‌گیرد؟
کبیری: دو روش برای این اتصال وجود دارد. برای مثال اگر شهرکی باشد که اصلا مخابرات ایران به آن ورود پیدا نکرده باشد، ما به دور روش می‌توانیم خدمات تلفن ثابت را به آن شهرک برسانیم. در اولین روش ما با هزینه خودمان شبکه‌سازی می‌کنیم و خط تلفن ثابت را به ساکنان آن شهرک می‌رسانیم، اما در دومین روش که بسیار هم راحت است ما اینترنت یا اینترانت را به آن شهرک می‌رسانیم و از این طریق، سرویس خود را به ساکنان شهرک ارائه می‌دهیم.
پس کسانی که تلفن ثابت ندارند و اشخاص عادی در شهر و… برای داشتن سرویس شما باید حتما اینترنت داشته باشند؟
کبیری: بله اگر بستر اینترنت داشته باشند، سریع‌تر دسترسی پیدا می‌کنند.
مجید شایسته: لازم نیست کاربران اینترنت داشته باشند. فرض بفرمایید که شما در یک ساختمانی هستید که می‌خواهید خط بگیرید. ما خط را به شما می‌دهیم. اینترنت یا اینترانت را خودمان برای این اتصال می‌آوریم. درست است که مسیر اتصال به شبکه تلفن ثابت ما از طریق اینترنت یا اینترانت است، ولی نه به این معنی که شما که اینترنت ندارید، نمی‌توانید خط تلفن هم بگیرید.
این اینترنت را شما چگونه به مقصد مورد نظر می‌رسانید. در بسیاری از استان‌ها یا شهرک‌های جدید به خاطر اینکه زیرساخت لازم وجود ندارد یا به علت هزینه‌های بالا حتی شرکت مخابرات هم امکان ارائه سرویس اینترنتی ندارد. در این شرایط شما چگونه فعالیت خواهید کرد؟
شایسته: درست است که هزینه زیاد است، اما هزینه زیاد در تکنولوژی متفاوت است. هزینه زیاد در تلفن دیجیتال متفاوت با NGN است. ما همین ساختمانی را که در آن هستیم با رادیو بستیم، یعنی با خط مخابرات کار نداریم. ما از اینترانت ملی که متعلق به زیرساخت است و بستری که اینترنت روی آن می‌آید استفاده می‌کنیم. مانند بانک‌ها، وزارتخانه‌ها، ادارات و… که با اینترنت به یکدیگر متصل هستند. ما هم با همان بستر اینترانت می‌آوریم هم ارزان است، هم در همه جا هست. اما استفاده از امکانات شبکه ما یک فرستنده و گیرنده دارد که ما این تجهیزات را به کاربران می‌رسانیم که خیلی هم تجهیزات عجیب و غریبی نیستند.
هزینه نصب و راه‌اندازی شبکه تلفن ثابت شما چه تفاوتی با مخابرات ایران خواهد داشت؟
شایسته: شهری مانند پردیس را در نظر بگیرید. قیمت تمام شده راه‌اندازی یک خط برای شرکت مخابرات ایران (نه به صورت قطعی) در حدود 400 تا500 هزار تومان است. مخابرات همین خط را 50 هزار تومان به فروش می‌رساند. این درحالی است که استفاده از فناوری NGN برای راه‌اندازی یک خط تلفن ثابت تقریبا 124 هزار تومان هزینه دارد؛ یعنی یک چهارم قیمت مخابرات ایران.
چه تضمینی وجود دارد که کاربرها به سمت دریافت خدمات شما بیایند چرا که نه حتی تبلیغاتی در این زمینه صورت گرفته و نه حتی سایت مشخصی از شرکت شما در فضای مجازی وجود دارد؟
شایسته: تبلیغات که ان‌شاءالله شروع میشود. ما مشتریان خود را با محک زدن بازار پیدا می‌کنیم. در نهایت ما به سمت دو بازار حرکت خواهیم کرد. اول توجه به بازار موجود و پیدا کردن مشتری از طریق بازاریابی و دومی بازارسازی. براساس یک آمار تقریبی 600 هزار متقاضی تلفن ثابت در استان تهران وجود دارد که مخابرات امکان واگذاری خط به آنها را ندارد. در کنار این میزان متقاضی، نزدیک به دو میلیون واحد مسکونی جدید ساخته شده که زیرساخت لازم برای ارائه خط تلفن ثابت به آنها وجود ندارد. بنابراین به نوعی اینها مشتریانی هستند که اجبارا به سمت استفاده از خدمات شرکت ما خواهند آمد.
اما از نگاه دیگر اگر مشترکان بخواهند بین ما و مخابرات ایران انتخاب کنند، ما می‌توانیم با توجه به قیمت مناسب و به مراتب ارزان‌تر مشتریان را به سمت خود جذب کنیم. یعنی نرخ مکالمه ما 20 تا 70 درصد ارزان‌تر است.
در کنار قیمت، ما مزیت رقابتی دیگری هم داریم و آن تکنولوژی است که در شبکه خود استفاده می‌کنیم.
با استفاده از سرویس ما کاربران می‌توانند در محدوده سرویس‌دهی یا در محدوده استان خط‌شان را نیز جابه‌جا کنند. سومین مزیت این است که شما می‌توانید سانترال را از ساختمان جمع کنید و از ما 100 خط بخرید و روی این خطوط هزار خط داخلی تعریف کنید.
چه تضمینی وجود دارد که کاربران خط تلفن‌ثابت شرکت شما از سرویس‌های ارائه شده روی خطوط خود استفاده کنند، چرا که تجربه ارائه تکنولوژی‌ها و فناوری‌های نوین در کشور چندان خوشایند نیست، نمونه بارز آن هم قطع سرویس تماس تصویری اپراتور سوم تلفن همراه است.
شایسته: اینها مسائل فرهنگی است که در حال حل شدن است. اما به صورت کلی من در مورد سرویسی صحبت می‌کنم که استفاده از خدماتش 50 درصد ارزان‌تر از خدماتی است که در حال حاضر توسط شرکت مخابرات ایران ارائه میشود. در ضمن هدف اولیه ما برای دریافت مشترک 5میلیون نفر است یعنی هدف ما یک بازار 30 میلیون نفری نیست.
تجهیزات و مرکز شبکه تان را کجا نصب کرده‌اید؟
شایسته: یک دستورالعملی اجباری پدافند غیر عامل کشور دارد، و آن این است که تمام مراکزی که حالا به قول معروف از نظر اطلاعاتی بسیار حساس هستند باید به شکل غیرمتمرکز شکل بگیرند. یعنی اگر هر حادثه‌ای طبیعی یا غیرطبیعی مثل جنگ، زلزله و… اتفاق افتاد، مرکز کلا از بین نرود. به همین دلیل اصلا شبکه ما روی همین دستورالعمل شکل گرفته است. یعنی واحدهای مستقلی داریم که متصل به هم و در مراکز مختلف کشور مشغول به فعالیت هستند.
تعرفه سرویس‌های تلفن ثابت مگ‌تل به چه شکل خواهد بود.
کبیری: ما تابع‌سازمان تنظیم مقررات هستیم.سازمان تنظیم، سقف تعرفه‌ها را مشخص می‌کند. هزینه نصب این خطوط تلفن ثابت مانند شرکت مخابرات 50 هزار تومان خواهد بود. اما در بخش تعرفه مکالمه، سازمان تنظیم به 6 شرکت بخش‌خصوص تلفن ثابت این اجازه را داده که 20 درصد اضافه بر هزینه‌ای که اپراتور اول از کاربرانش می‌گیرد را دریافت کنند. اما ما زیر آن تعرفه یعنی بین 30 تا 70 درصد تخفیف سرویس ارائه می‌دهیم. البته این تخفیف بسته به نوع سرویس دارد برای مثال ممکن است یک سرویس مگ تل با 50 درصد تخفیف به کاربران ارائه شود و سرویس دیگر با کمترین تخفیف به مشترکان ارائه شود.
قصد دارید خود دستگاه تلفن را هم همراه با خط به مشترکان بفروشید؟
کبیری: هیچ اجباری در خرید تلفن‌های مخصوص مگ تل نیست. کاربران برای استفاده از خدمات مگ‌تل می‌توانند از دو نوع تلفن استفاده کنند. اولین تلفن، تلفن‌های IP است. یعنی تلفنی که مستقیم به سیستم کامپیوتری وصل میشود. دومین تلفنی که امکان استفاده از آن وجود دارد همین تلفن‌های عادی در بازار که با مبدل کوچک که از شرکت ما دریافت می‌کند می‌تواند آن تلفن را تبدیل به تلفن IPدار کند.
شماره ارائه شده از سوی مگ تل به کاربران تنها در سطح یک استان قابلیت جابه‌جایی دارد؟
بله. فعلا کاربران مگ تل از شماره‌های خود در محدوده استانی می‌توانند استفاده کنند، اما به مرور زمان شاید امکان استفاده خطوط در بین استان نیز فراهم شود.
شروع فعالیت رسمی مگ تل چه زمانی خواهد بود؟
کبیری: طرح آزمایشی ارائه این سرویس شروع شده است. اما امسال و براساس برنامه‌ای که به‌زودی اعلام خواهیم کرد استان به استان سرویس خود را ارائه می‌دهیم.
در کنار شما 6 شرکتی که به آن اشاره کردید فعالیت نخواهند کرد؟
کبیری: آنها به روش سنتی یکسری مشترک دارند، اما این روش سنتی چندان به صرفه اقتصادی کشور نیست. در حال حاضر حتی مخابرات هم اقدام به کابل‌کشی مجدد نمی‌کند برای اینکه این کار هزینه بالایی به این شرکت متحمل می‌کند. اما استفاده از فناوری شرکت ما نه نیازی به حفاری، کندن زمین و کابل کشی دارد و نه هیچ کار اضافه دیگری، تنها کافی است که ساختمانی که در آن قرار است خط تلفن ثابت ارائه شود اینترانت داشته باشد.
با توجه به توزیع و نوع معماری شبکه تلفن ثابت در ایران این شبکه در انحصار شرکت مخابرات ایران است و این انحصار هم مشکلات زیادی را ایجاد کرده است. شما به عنوان اپراتور دوم تلفن ثابت خود را رقیب مخابرات می‌دانید؟
کبیری: چرا رقیب ؟ ما رفیق مخابرات هستیم. وقتی ایرانسل به عنوان اپراتور دوم تلفن همراه وارد کشور شد، قیمت بالای یک میلیون تومانی سیمکارت به چیزی در حدود صد هزارتومان رسید. پس خصوصی‌سازی به نوعی باعث ایجاد رقابتی مثبت به نفع مصرف‌کننده شد. ما ازاین جهت خود را رفیق مخابرات می‌دانیم که با ایجاد شبکه مستقل، شبکه مخابراتی کشور را به روز و تکمیل می‌کنیم. کار ما مکمل کار شرکت مخابرات است.
شایسته: تصورم این است که اصلاح قیمت‌ها از طریق سرویس ما و یا ارائه سرویس‌های نوین به نفع شرکت مخابرات خواهد بود. ما آماده انتقال تکنولوژی خود به شرکت مخابرات هستیم. اگر واقعا قرار باشد که مخابرات و امثال مجموعه‌هایی مثل مخابرات با آن امکانات و توانمندی‌های مالی با ما رقابت کنند، یک بخش خصوصی، دیگر حرفی برای گفتن ندارد. برای شکستن انحصار در بسیاری از حوزه‌ها باید پروانه‌های فعالان این حوزه مورد بازبینی و تصحیح قرار بگیرد. تکنولوژی در دنیا با سرعت نور پیش می‌رود و جلوی آن را هم نمی‌توان گرفت. اگر در کشور بتوانیم برخی قوانین حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات را تصحیح کنیم و به بخش خصوصی اجازه سرمایهگذاری بدهیم قطعا ما هم می‌توانیم هم‌پای این پیشرفت تکنولوژی قدم برداریم.
به نظرتان مخابرات با توجه به حضور شما و امکاناتی که دارد نمی‌تواند سرویس‌های مشابه شما را به سرعت ارائه کند؟
کبیری: امیدواریم که این‌گونه باشد؛ چرا که در نهایت نفعش را مردم می‌برند.
میزان سرمایهگذاری شرکت شما روی این حوزه مشخص است ؟
شایسته: بی نرخ تورم یا با نرخ تورم! (با خنده). در مجموع حول و حوش 600 میلیارد تومان سرمایهگذاری روی طرح ما با شرایط اقتصادی حال حاضر است که مقداری از این سرمایهگذاری انجام شده و مقداری دیگری نیز در بخش توسعه شبکه در حال انجام شدن است. این سرمایهگذاری هم برای جامعه هدف ما یعنی 5 میلیون نفر است.
در پروانه شما به تعداد مشترکان نیز اشاره شده است؟
شایسته: خیر، تصور ما از بازار در شرایط فعلی 5 میلیون متقاضی خطوط تلفن ثابت است و این هنر ما است که با نرم‌افزارهای قابل تعریف، تلفن ثابت را در شکل اسمی و به لحاظ کارکرد تبدیل به یک وسیله شخصی مانند یک مسواک کنیم.
در مورد شرکت شما خیلی شناختی وجود ندارد. و تقریبا چند روز است که ما اسم شما را به عنوان اپراتور دوم تلفن ثابت کشور می‌شنویم کمی در مورد شرکت و اعضای آن توضیح دهید.
شایسته: اساس شرکت را روی تعاونی گذاشتیم. هم براساس تاکیدات مقام رهبری مبنی بر اینکه 25 درصد اقتصاد در حوزه تعاونی سرمایهگذاری شود، هم پاک کردن ذهنیت منفی مردم از لفظ تعاونی. حدود 15 شرکت متفاوت در زیرمجموعه یک هلدینگ، مراحل ثبت به لحاظ محتوا را انجام داده‌اند.
نام مگ تل از کجا می‌آید؟
شایسته: مگ تل خلاصه شده منتظران عدل‌گستر است. مگ در فارسی نخل و تل به معنی حصیر خرما است، اما در کل مگ تل یک اسم مخابراتی قابل فهم است که کاملا خصوصی است و وابسته به هیچ فرد یا ارگان خاصی هم نیست و امیدمان هم این است که بحث‌های دولت برای حمایت از سرمایهگذاری در بخش خصوصی به مرحله اجرا گذاشته شود. توقع وام، ارائه رانت ویژه و… هم نداریم فقط می‌خواهیم کسی جلوی پایمان سنگ‌اندازی نکند.
پیش‌بینی شما برای افتتاح رسمی شبکه و ارائه خدمات به کاربران چه زمانی است؟
کبیری: فکر می‌کنم که اواخر اردیبهشت زمان ثبت نام‌مان را اعلام کنیم و ان‌شاءالله نیمه اول امسال عرضه خدمات خود را شروع کنیم.