رفتارشناسی وزرای ارتباطات دولت نهم تا یازدهم: بیا با هم به حال اینترنت گریه کنیم
پریسا سجادی – فناوران : حکایت زمام داران وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور ما حکایت عجیبی است. وزارتخانه‌ای که با ظهور هر دولت چشم‌ها برای ایستادن مردی از جنس فناوری اطلاعات به جایگاه وزارت‌اش خیره میشود و دست آخر آنچه به وقوع می‌پیوندد همه چیز هست غیر از فاوا. وزاری فاوای کشورمان اساسا همه چیز بوده‌اند غیر از آی تی من. برای روشن شدن موضوع بگذارید نگاهی داشته باشیم به رویکرد‌های وزاری ارتباطات دولت‌های محمود احمدی‌نژاد تا برسیم به محمود واعظی، وزیر ارتباطات دولت تدبیر و امید که روی همه وزرای پیشین را در خواستن و نتوانستن سپید کرده است.
سلیمانی؛ وزیر ضریب نفوذ تلفن ثابت و همراه
محمد سلیمانی، نخستین وزیر دولت احمدی‌نژاد بود که بر مسند وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تکیه زد. این وزیر که اساسا خود را وارد مباحثی مثل اینترنت، سرعت‌اش، دسترسی، فیلترینگ و از این قبیل نمی‌کرد با تکیه بر خاستگاه مخابراتی‌اش تمام هم و غم خود را بر سر گسترش تلفن همراه و ثابت گذاشت. اهل رسانه به یاد دارند که در آن زمان موضوع نشست‌های خبری هرچه که بود و به هر دلیلی که برگزار می‌شد، سلیمانی یک متن آماری درباره میزان ضریب نفوذ تلفن همراه و ثابت در کشور داشت که آن را چون ترجیع بندی به رسانه‌ها ارایه می‌کرد و اساسا نظری راجع به مباحثی غیر از این دو مورد نداشت و الحق هم در بالابردن ضریب نفوذ تلفن ثابت و همراه موفق شد.
تقی‌پور؛ وزیر فضانورد
اصولا در کشور ما خیلی مهم است که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از کدام موقعیت به مسند وزارت می‌نشیند. چون پیشینه یک وزیر آتیه وزارت فاوای کشورمان را رقم می‌زند. تقی‌پور از سازمان فضایی به وزارت ارتباطات نزول اجلال کرد. و اینگونه بود که اولویت اجرا و پیشبرد پروژه‌ها در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات سال‌های ۸۸ تا ۹۱ به پروژه‌های هوا و فضا اختصاص یافت. میمونی که سوار سفینه شد و به فضا رفت، مهم‌ترین پروژه‌ای بود که در دوره صدارت تقی‌پور البته با حرف و حدیث‌هایی به ثمر نشست.
نامی؛ وزیر ارتباطات فرازمینی
محمد نامی دومین وزیر ارتباطات دولت دهم، نخستین بار با پوشش نظامی در رسانه‌ها ظاهر شد. او که سرتیپ و دارای پیشینه نظامی بود اما به کل روحیه متفاوتی در جایگاه وزارت فاوا بروز داد. نامی انگار زیاد از دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات نمی‌دانست و در هنگام انتخاب برای وزارت و در فرصتی که تا سر مسند نشستن داشت به طور فشرده با برخی پدیده‌های حوزه فاوا آشنا شده بود. نامی وزیری بود که در فرصت کوتاه و چند ماهه وزارت‌اش بسیار خبرسازی کرد، به ویژه در خصوص طرح مباحث برقراری ارتباطات در لایه‌های بالای جو زمین. او همچنین پروژه‌های عظیمی در سر داشت مثل گوگل ارث اسلامی، ویکی پدیای اسلامی که اعلام می‌کرد به واسطه راه‌اندازی آن‌ها می‌توانیم هدایت معنوی کاربران جهانی وب را بر عهده بگیریم. عمر صدارت این وزیر بلند پرواز اما همانطور که کاملا روشن بود به اجرای پروژه‌های غریب‌اش نپایید و دوران ریاست جمهوری احمدی‌نژاد به پایان رسید.
پایان عمر دولت پر نوسان
با بر سرکار آمدن پر شور و شعف دولت تدبیر و امید حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور هم سرخورده از وضعیت نابسامان فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور و معضلات حل نشدنی فیلترینگ، سرعت پایین اینترنت، قطعی‌ها و از این قبیل ذوق زده در انتظار بر سرکار آمدن وزیری شد که با تدبیر، امید رفع معضلات را در میان کاربران پدید آورد.
واعظی؛ وزیر ناراضی
محمود واعظی وزیر شد؛ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات. وزیری که بیش از دو دهه از فاوا کناره‌گیری کرده بود و در حوزه دیپلماتیک مشغول بود. حالا حدود ۸ ماه از آغاز وزارت واعظی می‌گذرد.
وزیری که در اولین وعده اعلام کرد که تا پایان سال ۹۲ پهنای باند را دو برابر می‌کنیم. وعده‌ای که در پایان سال به این نهایت ختم شد که ما پهنای باند را افزایش داده‌ایم اما شرکت‌ها به جای ارایه به کاربران مشتری‌های خود را افزایش داده‌اند.
این وزیر دیپلمات که تمایل زیادی به برقراری روابط دیپلماتیک با دیگر کشور‌ها از جمله ترکیه و آذربایجان نشان داده است، این روز‌ها مدام دم از نارضایتی خود از فیلترینگ می‌زند و اعلام می‌کند که ما راضی نیستیم.
وی اخیرا گفته: وزارت ارتباطات بر این باور است که هیچ یک از شبکه‌های اجتماعی نباید به دلیل مسایل اقتصادی و تسهیلاتی که برای کاربران فراهم می‌کند، فیلتر شوند.
فیس بوک را ما فیلتر نکردیم
وی همچنین دیروز در گفت‌و‌گو با خبرگزاری مجلس بار دیگر نارضایتی‌اش از فیلترینگ را اعلام کرد. محمود واعظی با بیان اینکه همه فضای اینترنت به جز موارد محدودی پاک است گفت: فیس‌بوک را دولت یازدهم فیلتر نکرده است و کسانی که این شبکه اجتماعی را فیلتر کرده‌اند شاید از تعداد محدود صفحات دارای محتوای خلاف عفت عمومی نگرانی دارند.
وی درباره نگاه و فعالیت‌های وزارتخانه متبوع خود پیرامون بحث اینترنت پاک گفت: بحث‌های اینچنینی در شورای عالی فضای مجازی مطرح میشود و این شورا هماهنگ کننده کل دستگاه‌های ذیربط در خصوص این دست از مسایل است. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: موضوعات مختلف در شورای عالی فضای مجازی مطرح میشود و در جلسات شورای عالی فضای مجازی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و بنده و برخی از وزرای دیگر نیز حضور دارند که در این جلسات مباحث طرح و بر اساس سیاست‌های کلی نیز برنامه‌ریزی صورت می‌گیرد. واعظی همچنین گفت: در کمیته‌های زیر مجموعه این شورا نیز نمایندگان وزارتخانه‌های ذیربط از جمله وزارت ارتباطات حضور دارند و تصمیم‌گیری‌های لازم را انجام می‌دهند.
ما هم مثل شما
با این اوصاف در حوزه دسترسی مردم به اینترنت پرسرعت که کار به دست بخش خصوصی و شرکت‌ها سپرده شده است و دیگر کاری از دست وزیر بر نمی‌آید. در بخش فیلترینگ هم که وزیر به کل کاری از دست‌اش جز اعلام نارضایتی از وضعیت فعلی و حضور در جلسات شوراهایی که اعضایی غیر از وزیر ICT نظر نهایی را می‌دهند و مصوب میشود بر نمی‌آید. معنای دیگر فیس‌بوک را دولت یازدهم فیلتر نکرده نیز احتمالا این است که رفع فیلتر آن را هم از قبلی‌ها بخواهید. حال سوال اینجاست که بین شمای وزیر و من کاربر چه تفاوتی وجود دارد؟ ما هم که ناراضی هستیم و شما هم. ماهم کاری از دستمان برنمی آید و شما هم. پیشنهاد می‌کنیم آقای وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت تدبیر و امید بیایید با هم به حال وب گریه کنیم شاید فرجی شود.